Oadvezh Heisei
Goude marv an impalaer japanat Hirohito e 1989 e pignas e vab Akihito war an tron e 1990. An Oadvezh Heisei a reer eus e ren, a badas eus an 8 a viz Genver 1989 betek e zilez d'an 30 a viz Ebrel 2019[1].
Rann eus | Istor Japan |
---|---|
Anvet diwar | peoc'h |
Stad | Japan |
Raklec'hiet gant | Oadvezh Shōwa |
Heuliet gant | Reiwa era |
Krouet gant | Akihito |
Deiziad kregiñ | 8 Gen 1989 |
Deiziad echuiñ | 30 Ebr 2019 |
Arouezenn Unicode | ㍻ |
1989-2000
kemmañE 1989 end-eeun e tarzhas "klogorenn armerzhel" Japan. D'ar strad ez eas eskemmdi Tōkyō ha priz an douaroù, ha dic'hwez moneiz a voe. Sammet e voe ar bankoù gant dleoù a vire ouzh ar vro a bareañ he armerzh[2]. "An Dekvloazhiad Kollet" (失われた十年 Ushinawareta tōnen) e voe ar bloavezhioù 1990[3]. Gwashoc'h e teuas an enkadenn pa sankas ar feur genel pell dindan al live ret da zerc'hel live ar boblañs[2]. Padout a reas ar chagadur armerzhel en dekvloazhiadoù war-lerc'h, ha biskoazh ne adsavas eskemmdi Tōkyō betek e live kent. Peuzdistrujet e voe ar reizhiad shūshin koyō, ha kreskiñ a reas an niver a dud dilabour. Gant kleñved an armerzh ha meur a zroukskouer a-fet goubrenerezh e wanaas galloud an SDF, daoust ma voe Pennmaodierned na oant ket eus ar strollad-se o ren ar vro e 1993-96 ha 2009-12[2],[4].
Droukskouer ar gompagnunezh Recruit e 1988 a lakaas kalz politikourien vrudet eus Bro-Japan da reiñ o dilez ha gwanaeet e oa fiziañs an dud er Strollad Demokratour Frankizour (LDP), bet kontrollet gantañ gouarnamant Japan e-pad 38 vloaz. E 1993 e oa kannet an LDP gant ur gengevredad renet gant Morihiro Hosokawa. Koulskoude e kouezhas ar gengevredad-se en he foull rak en em vodet en doa ar strolladoù da ziskar galloud al LDP hepken, ha dizemglev a oa etrezo diwar-benn hogos pep kudenn sokial. Distreiñ a reas an LDP er gouarnamant e 1994, pa roas e skoazell da zilenn ar sokialour Tomiichi Murayama evel kentañ ministr.
Er bloavezhioù 1990 e oa ur prantad a welas kresk brud vat an anime hag ar c'hendalc'hoù anime. Meur a frañchiz anime a zeuas da vezañ brudet-kenañ evel Pokémon, Hello Kitty, Sailor Moon, Saint Seiya, Gundam, Fist of the North Star, Dragon Ball, Yu-Gi-Oh hag Evangelion[5].
E 1995 e oa ur pikol kren-douar a 6,8 derez war skeuliad Richter e Kobe, e Prefediezh Hyōgo ha taget e oa Metro Tokyo gant gaz sarin gant sponterien eus an disivoud Aum Shinrikyo. Dre ma ne voe ket gouest gouarnamant ar vro da gilstourm buan d'an darvoudoù-se e voe savet aozadurioù e-maez gouarnamant o deus c'hoariet ur roll pouezusoc'h-pouezusañ e politikerezh Bro-Japan abaoe.
D'an 11 a viz Kerzu 1997, e oa degemeret ar feur-emglev etrebroadel anvet Protokol Kyoto da reoliañ al laoskadennoù gazoù o efed ti-gwer gant 192 bro e Kyoto[6].
E-pad ar prantad-se e teuas Japan da vezañ ur galloud milourel en-dro. E 1991, Japan a roas ur skoazell $10 miliard hag a gasas urzhiataerioù milourel evit Brezel ar Pleg-mor[7]. Koulskoude, mellad 9 ar vonreizh a vire outi a gemer perzh en ur brezel da vat, ha da-heul, Iran a gavas abeg e Bro-Japan abalamour ma ne rae nemet prometiñ arc'hant ha ne blije ket dezhi an doare ma kenlaboure Bro-Japan e Brezel ar Pleg-mor. Goude ar brezel, avat, etre ar 26 a viz Ebrel ha miz Here 1991 e oa kaset c'hwec'h lestr drager minoù eus JMSDF a dennas 34 min e Pleg-mor Persia da wellaat surentez an hentoù war vor[8].
2000-2009
kemmañGoude Brezel Irak, e 2003 e asantas kabined ar c'hentañ maodiern Junichirō Koizumi d'ur steuñv da gas war-dro 1000 soudard eus Nerzhioù emzifenn Bro-Japan da reiñ o skoazell evit adsavadur Irak. Ar brasañ kasadenn soudarded er-maez Bro-Japan e oa abaoe an Eil Brezel-bed hep kemer ali an ABU. Padout a reas o c'hefridi betek miz C'hwevrer 2009[8].
Kib mell-droad ar bed e 2002 a oa ar c'hentañ Kib ar bed aozet gant ar FIFA a oa dalc'het en Azia, an hini gentañ dalc'het er-maez Europa hag Amerika, kenkoulz hag an hini gentañ a oa aozet gant ouzhpenn ur vroad. Kenaozet e oa Kib ar bed-se evit ar skipailhoù mell-droad broadel gwazed gant Japan ha Republik Korea da wellat o darempredoù[9].
D'an 23 a viz Here 2004, 16vet bloaz an oadvezh Heisei, e oa hejet prefediezh Niigata e rannvro Hokuriku gant ur pezh kren-douar. Lazhet e oa 52 zen ha kantadoù all a oa gloazet.
E miz Du 2005 e pradas an egorlestr robotek Hayabusa, kaset gant ar JAXA, war un asteroidenn hag e tastumas standilhonoù eno e stumm tammoù danvez asteroidel munutn hag a oa degaset d'an Douar gant an egorlestr d'an 13 a viz Mezheven 2010. Ar c'hentañ egorlestr e oa en istor a oa savet da bradañ a-ratozh-kaer war un asteroidenn ha da zibradañ goude. Kefridi an Hayabusa a oa ar c'hentañ ivez da zegas standilhonoù eus un asteroidenn d'an Douar d'o dielfennañ[10].
Goude bezañ kollet an dilennadegoù e roas ar c'hentañ ministr Shinzō Abe e zilez a-daol-trumm, hag en diskar-amzer 2007 e teuas Yasuo Fukuda da vezañ kentañ ministr war e lerc'h. Fukuda a roas e zilez d'e dro e miz Gwengolo 2008 ha choazet e oa Tarō Asō gant e strollad da gemer e lec'h.
E miz Eost 2009, evit ar wezh kentañ, e c'hounezas Strollad demokratour Japan (DPJ) 308 sez e dilennadeg ar gannaded. An trec'h-se a lakaas da baouez 50 vloaz mestroni politikel eus an LDP. Abalamour d'an disoc'hoù-se e roas Tarō Asō e zilez a rener eus an LDP, ha Yukio Hatoyama, prezidant DPJ a zeuas da vezañ maodiern kentañ d'ar 16 a viz Gwengolo 2009. Koulskoude en em gavas luziet an DPJ hepdale e droukskouerioù arc'hanterezh ar strollad, ma oa lakaet e kaoz tud tost da Ichirō Ozawa peurgetket. Naoto Kan a oa choazet gant an DPJ evel kentañ ministr nevez, met koll a reas buan e vuiañ-niver er gambr goude dilennadeg Kambr ar guzulierien, ha gwallzarvoud al lestr Senkaku e 2010 a lakaas an darempredoù etre Japan ha Sina da drenkañ.
2010-2024
kemmañPoblañs Bro-Japan a dizhas 128 milion e 2010. Poblañs vrasañ Bro-Japan e voe en istor[11]. Digreskiñ a reas er bloavezhioù goude abalamaour d'ur feur genel izel.
E miz Gouere 2010 e oa diazezet kentañ bazenn ar JSDF tramor goude ar brezel e Djibouti, e Somalia[12].
E 2011 e teuas ekonomiezh Sina da vezañ an eil brasañ er bed. Diskenn a reas hini Japan en trede plas e-keñver PDG dre benn[13].
E miz Meurzh 2011 e teuas an "Tokyo Skytree", ennañ 634 metr, da vezañ an tour uhelañ er bed[14][15] hag an eil savadur brasañ er bed goude ar "Burj Khalifa".
D'an 11 a viz Meurzh 2011 da 2e 46 goude merenn e c'houzañvas Japan ar c'hren-douar kreñvañ anavet biskoazh en e istor , dezhañ 9 derez war skeuliad Richter, hag a skoas lec'hioù e teir rannvro : Tōhoku, Chūbu ha Kanto e biz Honshu, en o mesk tolead Tokyo[16][17]. Un tsunami gant gwagennoù 10 metr a veuzas an douaroù meur a gilometr diouzh an aod[18], hag a lakaas un niver bras a dangwallioù da darzhañ. Edo epikreizenn ar c'hren-douar tost da gêriadennoù ha kêrioù en aod na c'hellas ket bezañ kuitaet gant miliadoù a dud en desped d'ar reizhad da verzañ an dud eus an tsunamioù[19] hag e Kreizenn nukleel Fukushima Daiichi hag e teir c'hreizenn nukleel all e savas kudennoù bras gant ar reizhadoù yenaat[20], ar pezh a oa heuliet gant ar gwallzarvoud grevusañ a gontammadur skinoberiant abaoe Gwallzarvoud Tchernobyl. Goude ar c'hren-douar e komzas an impalaer d'ar vroad evit ar wezh kentañ en un abadenn skinwel enrollet en a-raok. E miz Gwengolo 2018, Naomi Osaka a zeuas da vezañ ar c'hentañ Japanadez a gemeras perzh e gourfennoù ur chelem bras en hec'h-unan hag ar c'hentañ Japanadez a c'hounezas unan. Gounit a reas Naomi Osaka an US Open 2018[21][22].
E 2018, glav-bil e kornôg Japan a lakaas kalz tud da vervel en Hiroshima hag Okayama. Ur c'hren-douar a skoas Hokkaido ivez, hag a lazhas 41 den hag ur blackout er ranvro a-bezh[23].
Aprouet e oa ar c'hentañ kefridi roet d'ar JSDF da gas soudarded da zerc'hel ar peoc'h en un operasion na oa ket renet gant Aozadur ar Broadoù Unanet e miz Ebrel 2019. Kaset e oa daou ofiser eus ar JGSDF da evezhiañ un harz-tennañ etre Israel ha Bro-Egipt e post gourc'hemennerezh an Nerzh etrebroadel e Ledenez Sinai eus an 19 a viz Ebrel betek an 30 a viz Du 2019[24].
Notennoù
kemmañ- ↑ Farris 1985.
- ↑ 2,0 2,1 ha2,2 Henshall 2012.
- ↑ Meyer 2012.
- ↑ Pekkanen 2018.
- ↑ Poitras, Gilles (2000). Anime Essentials: Every Thing a Fan Needs to Know. Stone Bridge Press. 73 p. ISBN 978-1-880656-53-2.
- ↑ 7 .a Kyoto Protocol to the United Nations Framework Convention on Climate Change. UN Treaty Database.
- ↑ Freedman, Lawrence, and Efraim Karsh. The Gulf Conflict 1990–1991: Diplomacy and War in the New World Order. Princeton, New Jersey: Princeton University Press, 1993. Print.
- ↑ 8,0 ha8,1 Two Decades of International Cooperation: A Look Back on 20 Years of JSDF Activities Abroad. Japan Ministry of Defense (24 December 2011).
- ↑ Jones, Grahame L. (1 June 1996). "A Political Football Lands in Japan and South Korea", Los Angeles Times.
- ↑ Hayabusa Landed on and Took Off from Itokawa successfully – Detailed Analysis Revealed / Topics. Japan Aerospace Exploration Agency.
- ↑ Population Projections for Japan (January 2012): 2011 to 2060 Patrom:Webarchive, table 1-1 (National Institute of Population and Social Security Research. Retrieved 13 January 2016).
- ↑ Narusawa, Muneo (28 July 2014). "The Overseas Dispatch of Japan's Self-Defense Forces and U.S. War Preparations 自衛隊海外派遣と米国の戦争準備", The Asia-Pacific Journal: Japan Focus.
- ↑ United Nations Statistics Division - National Accounts.
- ↑ Japan Finishes World's Tallest Communications Tower. Council on Tall Buildings and Urban Habitat (1 March 2012).
- ↑ Tokyo Sky Tree. Emporis.
- ↑ Martin Fackler, Kevin Drew: Devastation as Tsunami Crashes Into Japan. The New York Times, 11 March 2011
- ↑ USGS analysis as of 12 March 2011. U.S. Geological Survey (11 March 2011).
- ↑ Massive tsunami caused by quake’s shallow focus. The Hamilton Spectator, 12 March 2011
- ↑ Japan's catastrophes—Nature strikes back—Can fragile Japan endure this hydra-headed disaster? The Economist, 17 March 2011
- ↑ K.N.C., H.T., A.N.: Containing the nuclear crisis
- ↑ Newman, Paul (7 September 2018). "Naomi Osaka becomes first Japanese woman to reach a Grand Slam final", London Evening Standard.
- ↑ Osaka stuns Serena, captures first Grand Slam title at US Open.
- ↑ Error on call to Template:cite web: Parameters url and title must be specified (ja). Fire and Disaster Management Agency (14 September 2018).
- ↑ "Japan approves plan to send JSDF officers to Sinai, on first non-U.N. peacekeeping mission" (2 April 2019).