Simone de Beauvoir

den
Reizh pe jener	plac'h
Bro ar geodedouriezh	Frañs
Anv e yezh-vamm an den	Simone de Beauvoir
Anv ganedigezh	Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir
Anv-bihan	Simone
Anv-familh	Bertrand de Beauvoir
Lesanv	Le Castor
Anv	Симона-Люси-Эрнестина-Мари Бертран де Бовуар
Deiziad ganedigezh	9 Gen 1908
Lec'h ganedigezh	6th arrondissement of Paris
Deiziad ar marv	14 Ebr 1986
Lec'h ar marv	rue Victor-Schœlcher
Doare mervel	abeg naturel
Abeg ar marv	Tanijenn skevent
Lec'h douaridigezh	bered Montparnasse
Breur pe c'hoar	Hélène de Beauvoir
Pried	talvoud ebet
Kompagnun(ez)	Jean-Paul Sartre, Claude Lanzmann, Nelson Algren
Familh	Bertrand de Beauvoir
Den heverk	Jean-Paul Sartre
Yezh vamm	galleg
Yezhoù komzet pe skrivet	galleg
Yezh implijet dre skrid	galleg
Bet war ar studi e	skol-veur Pariz, Lycée Fénelon, Paris
Diplom skol-veur	agrégation
Lec'h annez	Pariz, Marselha, Rouan
Relijion	dizoueegezh
Tuadur revel	Divrevelezh
Luskad	dizoueegezh, Gwregelouriezh, existentialism
Ezel eus	comité de lecture des éditions Gallimard
Levezonet gant	Jean-Paul Sartre, Alfred Adler
Prizioù resevet	Priz Goncourt, Jerusalem Prize, Austrian State Prize for European Literature, honorary doctorate of Concordia University
Bet kinniget evit	Priz Nobel al Lennegezh
Documentation files at	SAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts

Simone de Beauvoir (Pariz, 9 a viz Genver 1908 – Pariz, 14 a viz Ebrel 1986) a oa ur brederourez hag ur skrivagnerez c'hall. Skrivañ a reas romantoù, levrioù a brederouriezh hag a bolitikerezh, buhezskridoù hag emvuhezskridoù. Brudet eo dreist-holl evit e romantoù dreistfizikel evel Les Mandarins hag evit he levr Le Deuxième Sexe skrivet e 1949, ma tielfennas gwaskerezh ar maouezed.

Buhez

Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir^[1] a zo bet ganet e Pariz e 1908, merc'h da Jean Bertrand de Beauvoir, breutaer, ha dremmour e-maez micher, ha da Françoise Brasseur, o tont eus ur familh bourc'hizien e Verdun.

Yaouankiz

Ganet eo en ur ranndi pitaod lec'hiet 130 Boulevard Montparnasse^[1]. D'he femp bloaz e voe kaset d'ar skol anvet Cours Desir, ma chomas betek tapout he bachelouriezh^[2], ur skol ma veze kaset merc'hed ar vourc'hizien. Eno ivez e voe skoliataet he c'hoar eil-henañ Hélène, daou vloaz war he lerc'h. D'ar mare-se dija e voe merzet barregezhioù spered Simone, a dape bep bloaz ar c'hentañ plas a-gevret gant Élisabeth Lacoin (lesanvet Zaza, merc'h d'an ijinour Maurice Lacoin), a zeuas da vezañ he mignonez vras.

Goude ar Brezel-bed kentañ e kouezhas en e boull an ti-bank La banque de la Meuse, bet renet gant George Brasseur,tad-kozh Simone a-berzh he mamm.^[3] Ur blegenn fall e voe evit he familh, en em gavas dizenoret, ha treutoc'h e teuas pinvidigezh an tiegezh. Abalamour d'an diaezamantoù arc'hant e rankas he zud dilojañ da vont da chom en ur ranndi bihan teñval, kludet e pempvet estaj ur c'hendi hep saverez, lec'hiet Rue de Rennes (straed Roazhon).^[4]. Gouzañvet he doa Simone o welout an darempredoù o trenkaat etre he mamm hag he zad.

Ne oa ket puilh ar merc'hed yaouank war ar studi hir d'ar mare-se. Pitilh e oa he zad gant arz ar c'hoariva, e soñje dezhañ e oa skrivagner ar bravañ micher er bed. Atav eo bet broudet Simone hag Hélène gantañ da vont war an hent-se, an tu nemetañ dezhe da achap kuit diouzh o saviad, a oa hini ar maouezed er gevredigezh, hervezañ.^[5]

Diouzh un tu en doa Jean Bertrand de Beauvoir keuz o soñjal ne oa ket he verc'h ur gwaz, peogwir e vefe bet tu dezhi da vont d'an École polytechnique, ha diouzh an tu all e kave dezhañ ne oa ket hi "plac'hheñvel" a-walc'h. Gantañ veze lavaret dezhi he doa "empenn ur gwaz".

Dishualerezh a-nebeudoù

Desavet gant he mamm a oa deol-tre, deuet e oa Simone da vezañ ur feizadez entanet hi ivez e-pad un nebeud bloavezioù, kent monet da goll he feiz tamm-ha-tamm^[5], pellik a-raok kuitaat he skol Cours Desir. Kregiñ eure neuze d'en em zishualañ diouzh e familh a-fet spered, hep bezañ prest er penn-kentañ da sammañ he soñjoù na d'o embann.

Oberennoù

Romantoù

L'Invitée (1943)
Le Sang des autres (1945)
Tous les hommes sont mortels (1946)
Les Mandarins (1954), priz Goncourt
Les Belles Images (1966)
La Femme rompue (1968)
Quand prime le spirituel (1979)

Skridoù

Pyrrhus et Cinéas (1944)
L'Existentialisme et la Sagesse des nations (1945)
Pour une morale de l'ambiguïté (1947)
Le Deuxième Sexe (1949)
Privilèges (1955)
La Longue Marche (1957)
La Vieillesse (1970)
Faut-il brûler Sade? (1972)

Eñvorennoù

L'Amérique au jour le jour (1948)
Mémoires d'une jeune fille rangée (1958)
La Force de l'âge (1960)
La Force des choses (1963)
Une mort très douce (1964)
Tout compte fait (1972)
La Cérémonie des adieux (1981)
Journal de guerre (1990)
Lettres à Sartre, Tome I et II (1990)
Lettres à Nelson Algreen (1997)
Correspondance croisée. 1937-1940 (2004)
Cahiers de jeunesse (2008)

C'hoariva

Les Bouches inutiles (1945)

Notennoù ha daveennoù

↑ ^1,0 ha^1,1 (fr) Skrid ganedigezh, skrivet eo an anv Simonne ennañ, Archives de Paris (p. 15/31).
↑ (fr) Balade dans le Paris de Simone de Beauvoir.
↑ (fr) Paul Naegel, Tezenn doktorelezh (Naoned, 2006) : Le département de la Meuse (France) : industrialisation entre 1790 et 1914, pp. 153-154.
↑ (fr) Danièle Sallenave, Castor de guerre, Gallimard, 2009, p. 5 (ISBN 978-2-07-038988-9).
↑ ^5,0 ha^5,1 Simone de Beauvoir, Mémoires d'une jeune fille rangée, Folio, 2008 (ISBN 978-2-07-035552-5)

[SG-1] 1,0 ha^1,1 (fr) Skrid ganedigezh, skrivet eo an anv Simonne ennañ, Archives de Paris (p. 15/31).

[2] (fr) Balade dans le Paris de Simone de Beauvoir.

[3] (fr) Paul Naegel, Tezenn doktorelezh (Naoned, 2006) : Le département de la Meuse (France) : industrialisation entre 1790 et 1914, pp. 153-154.

[4] (fr) Danièle Sallenave, Castor de guerre, Gallimard, 2009, p. 5 (ISBN 978-2-07-038988-9).

[MJF-5] 5,0 ha^5,1 Simone de Beauvoir, Mémoires d'une jeune fille rangée, Folio, 2008 (ISBN 978-2-07-035552-5)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]