Kefalni indeks
Kefalni indeks, lobanjski indeks ili kranijski indeks jest odnos između stostruke maksimalne širine i maksimalne dužine lobanje, pri horizontalnom položaju (ljudske ili životinjske) glave:
- Ci = 100 x Širina / Dužina.
Ci = 100 x BPD/OFD
Ta pozicija glave se označava kao Frankfurtaka horizontala ili Njemačka horizontala, koja podrazumijeva da se linija koja povezuje dno ušnog otvora i dno orbite nalazi u horizontalnom položaju.[1][2]
Pored antropometrije, ovaj indeks se primjenjuje i u zoometriji, osobito u kategorizaciji pasa, mačaka i drugih životinja.
Upotreba u antropologiji
urediKefalni indeks su naširoko koristili antropolozi u početku 20. stoljeća, za kategorizaciju ljudskih populacija, a u 1960. od strane Carleton S. Coona. Danas se uglavnom koristi za opisivanje individualnog napretka i za procjenu dobi fetusa za pravne i akušerske potrebe.
Kefalni indeks je formulirao švedski profesor anatomije Anders Retzius (1796.-1860.), a u početku se koristio u fizičkoj antropologiji, kada su klasificirani drevnim ljudski ostaci pronađeni u Evropi. Teorija oblika glave je tijesno povezana sa razvojem rasne antropologije u 19. i početkom 20. vijeka, kada su prehistoričari pokušavali drevne ostatake pokušali koristiti u modeliranju kretanja stanovništva prema rasnim kategorijama.
Ljudske populacije su bile kategorizirane u dolihokefalne (dugoglave), mezokefalne ("umjerenoglave"), ili brahikefalne (kratkoglave).
Indeksi
urediKefalni indeksi su grupirani kako slijedi u priloženoj tabeli.
| Žene | Muškarci | Naučna oznaka | Značenje | Alternativna oznaka |
|---|---|---|---|---|
| < 75 | < 75.9 | Dolihokefali | 'Dugoglavi' | Dolihokranijski |
| 75 to 83 | 76 to 81 | Mezokefali | 'Srednjeglavi' | Mezokranijski |
| > 83 | > 81.1 | Brahikefali | 'Kratkoglavi' | Brahikranijski |
Tehnički gledano, izmjerena faktori su definirani kao maksimalna širina kostiju koje okružuju glavu, iznad supramastoidnog grebena (iza jagodice), a maksimalna dužina od najlakše primetljivog centralnog dijela čeone kosti, između obrva, (glabella) do najlakše primjetljive zadnje tačke na potiljku.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ Hadžiselimović R. (2005): Bioantropologija – Biodiverzitet recentnog čovjeka. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-2-6.
- ^ Hadžiselimović R., Lelo S., Šljuka S. (2015): Bioantropološki praktikum. Prirodno-matematički fakultet UNSA, Sarajevo.