Godina četiri cara
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Godina četiri cara naziv je za period građanskog rata koji se u Rimskom Carstvu vodio 69. godine n. e., nakon samoubistva cara Nerona, između četiri pretendenta na carsku vlast: Galbe, Otona, Vitelija i Vespazijana.
Nestanak dinastije Julijevaca-Klaudijevaca smrću Nerona 69. godine lišio je vojnike objekta njihove lojalnosti, te je usledio građanski rat između različitih vojski. Hispanske i galske trupe za cara su proglasile Sulpicija Galbu, legata Tarakonske Hispanije, što je senat spremno potvrdio. Galba je stigao u Rim, ali nije umeo da stekne naklonost senatorskog staleža, kome je i sam pripadao. Njime su bili nezadovoljni i vojnici, jer je Galba težio da ograniči rashode, što je dalo povoda za optužbe da je škrt i gramziv. Pretorijanci su pak bili nezadovoljni jer Galba nije hteo da isplati poklone u novcu, koje su bili obećali njegove pristalice kada su ga proglašavale za cara. Glabom su bile nezadovoljne i provincijske trupe, kao i stanovništvo istočnih i južnih oblasti Galije.
Legije iz Gornje Germanije proglasile su za cara svog legata Aula Vitelija, dok su u Rimu pretorijanci istovremeno za cara proglasili Salvija Otona, a Galbu ubili na Forumu. Oton je povlađivao pretorijancima, a priznale su ga i dunavske trupe i istočne provincije, ali su trupe u Germaniji, Galiji i Britaniji bile na strani Vitelija. Vitelijeve su trupe krenule na Italiju i osvojile Transpadansku oblast. Oton je kod Bedriaka (blizu današnje Kremone) pretrpio poraz i potom izvršio samoubistvo. Njegovi su vojnici prešli Viteliju, koga je senat priznao za cara.
Međutim, trupe na Dunavu i Istoku proglasile su za cara Tita Flavija Vespazijana, zapovjednika vojske u Judeji. Antonije Primus, komandant panonskih trupa, porazio je Vitelijeve trupe u drugoj bici kod Bedriaka i zatim krenuo na Rim, gde je već vođena borba između Vespazijanovih i Vitelijevih pristalica. Grad je bio zauzet na juriš, Vitelije ubijen, a Rim opljačkan i popaljen. Krajem 69. godine senat je poslušno priznao Vespazijana za cara, a u leto 70. n. e. on je stigao u Rim, nakon što je svome sinu Titu predao komandu nad trupama u Judeji.