پای

پای (هێمای پیتی ئەلفوبێی یۆنانی: $\pi$ ) ژمارەیەکی نەگۆڕی بەناوبانگە لە بیرکاریدا کەڵکی زۆری لێ وەردەگیرێ. لە ئەندازەی ئیقلیدسیدا ئەم ژمارەیە لە دابەشکردنی چێوەی بازنەیەک بە سەر تیرەکەیدا بە دەست دێت و بە نزیکی دەکاتە: ٣٫١٤١٥٩ و ژمارەی ڕەنووسەکانی بێکۆتایە. ئەم ژمارەیە لەمێژەیە ناسراوە، بەڵام یەکەم کەس کە پیتی یۆنانیی πی بۆ بەکار ھێنا ویلیام جۆنز، بیرکاری وێڵزی بوو کە لە ساڵی ١٧٠٦دا ئەم پیتەی بۆ دانا.^[١]

کاتێ تیرەی بازنەکە ١ بێت، چێوەکەی دەبێتە π، کە یەکسانە لەگەڵ ئەو مەودایە لە یەک سووڕانەوەدا دتلێتەوە.

سەرچاوەکان

^ Weisstein، Eric W. «Pi». mathworld.wolfram.com (بە ئینگلیزی). لە ١٧ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.

بە نیوەتیرەش حیسابی بکەین، چێوە = 2 x پای x نیوەتیرەی بازنەکە.

ئەم «ماتماتیک» وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[1] Weisstein، Eric W. «Pi». mathworld.wolfram.com (بە ئینگلیزی). لە ١٧ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.

[١]