The Doctor Falls oedd deuddegfed episôd ac episôd olaf Cyfres 10Doctor Who.
Gwelodd yr episôd ymadawiad Bill a Nardole, a'r digwyddiadau ag arweiniodd at adfywiad y Meistr Saxon i mewn i Missy, gyda'r Meistr yn derbyn anaf difrifol wrth ei olynydd benywaidd. Serch hynny, mae ef yn ei lladd hi, gan i'w weld i ddod i ben â bywyd y Meistr. Daeth yr episôd yma hefyd ag esboniad ar gyfer darddiadau cyferbyniol y Cybermen, gan ei atodi i "esblygiad paralel".
Ehangodd yr episôd ar adfywiad y Deuddegfed Doctor a gafodd ei rhagolwg ar ddechrau'r episôd blaenorol, World Enough and Time; yn yr episôd yma cafodd y Doctor ei anafu'n farwol mewn brwydr yn erbyn y Cybermen. Ond, llwyddodd y Doctor gohirio'r newid, gan nodi ei fod wedi blino o "parhau i fod rhywun arall", gan ddilyn at arc yr episôd nesaf, Twice Upon a Time.
Yn nodedig, cynhwysodd golygfa olaf yr episôd dychweliad annisgwyledig y Doctor Cyntaf, wedi'i bortreadu gan David Bradley, mewn olygfa gosodwyd yn ystod ddigwyddiadau The Tenth Planet - y tro cyntaf ymddangosodd ymgorfforiad y Doctor o'r gyfres clasurol mewn episôd rheolaidd y gyfres ôl-2005 na phortreadwyd gan eu hactor gwreiddiol. Yn flaenorol, wnaeth David Bradley portreadu William Hartnell yn y drama dogfennol, An Adventure in Time and Space.
Yn 2023, ystyriwyd The Doctor Falls gyda World Enough and Time fel stori deledu mwyaf poblogaidd y Deuddegfed Doctor o flaen Heaven Sent mewn holiadur gan Doctor Who Magazine. Serch hynny, mewn holiadur hwyrach o'r 37 stori mwyaf poblogaidd a gynhwysodd y dwy stori uchod, enwyd World Enough and Time / The Doctor Falls fel yr ail stori mwyaf poblogaidd wrth 60 mlynedd cyntaf Doctor Who, tu ôl yr enillydd, Heaven Sent.
Wrth geisio wrthod ei adfywiad, mae'r Deuddegfed Doctor yn paratoi ar gyfer ei frwydr olaf yn erbyn byddin cynyddgar y Cybermen. Serch hynny, gyda Bill yn parhau i fod yn Cyberman, a Missy yn dechrau dychwelyd i'w natur cras wrth i'r Meistr Saxon ei hatgoffa o'i hen hunaniaeth, ac oes modd i'r Doctor ymberswadio ei hen ffrind o'r ddiwedd i fod yn ddaionus?
Mae Nardole yn bloeddi "Cofia'r Alamo" wrth gael y ffermwyr i weithio.
Wrth rhoi afal i Alit, mae'r Doctor yn disgrifio'r afal fel "temtiedig", cyfeiriad at bechod cyntaf dynoliaeth yn ôl y Beibl.
Nodiadau
Ffilmiwyd segment olaf yr episôd, lle mae'r Deuddegfed Doctor yn cwrdd â'r Doctor Cyntaf yn yr eira, ond pythefnos cyn darllediad World Enough and Time, fel rhan o ffilmio'r Episôd Nadolig. O ganlyniad, cyflawnwyd ôl-gynhyrchu ar yr olygfa yn y cryn amser oedd ar ôl; wythnos cyn darllediad The Doctor Falls, dywedodd Steven Moffat bod y fersiwn terfynnol dal yn cael ei gweithio arni. Yn ychwanegol, roedd rhaid cwblhau olygfa bron-adfywiad y Doctor wythnos yng nghynt ar gyfer World Enough and Time.
Mae cyfeiriad y Doctor o Marinus fel un o blanedi tarddiadol y Cybermen (COMIG: The World Shapers) yn achos anaml o'r gyfres deledu'n cyfeirio'n uniongyrchol at ddeunydd ni-ddarlledwyd.
Dileuodd yr episôd yma unryw cyferbyniad flaenorol a fodolodd rhwng sawl un o darddiadau'r Cybermen, trwy cael y Doctor i'w henwi fel enghraifft o esblygiad paralel.
Yn y darllediad gwreiddiol ar BBC Scotland, digwyddodd nam technegol ag arweiniodd at ddiffyg clywed y deialog ar gyfer pum munud olaf yr episôd: o ymadawiad Bill wrth y TARDIS nes y credydau cau.
Dyma'r clöad gyfres cyntaf yn hanes y gyfres newydd, a'r unig episôd yng Nghyfres 10, i beidio cynnwys unryw olygfeydd wedi'u gosod ar y Ddaear yn y bresennol.
Wrth freuddwydio am ei gyn-gymdeithion yn galw amdano, mae'r Doctor yn gweld Clara Oswald. O ganlyniad, tybiodd cefnogwyr y sioe bod y Doctor eisioes yn gallu ei chofio. Mewn gwirionedd, datgelodd yr episôd nesaf nad oedd ganddo mynediad llawn at ei gofion nes rhowd ei gofion nôl iddo gan Testimony cyn ei adfywiad.
Mae pob un o episodau olaf y gyfres yng nghyfnod Peter Capaldi yn cynnwys Cybermen.
Galaxy 4 • Mission to the Unknown • The Myth Makers • The Daleks' Master Plan • The Massacre • The Ark • The Celestial Toymaker • The Gunfighters • The Savages • The War Machines
The Tomb of the Cybermen • The Abominable Snowmen • The Ice Warriors • The Enemy of the World • The Web of Fear • Fury from the Deep • The Wheel in Space
New Earth • Tooth and Claw • School Reunion • The Girl in the Fireplace • Rise of the Cybermen / The Age of Steel • The Idiot's Lantern • The Impossible Planet / The Satan Pit • Love & Monsters • Fear Her • Army of Ghosts / Doomsday
Smith and Jones • The Shakespeare Code • Gridlock • Daleks in Manhattan / Evolution of the Daleks • The Lazarus Experiment • 42 • Human Nature / The Family of Blood • Blink • Utopia / The Sound of Drums / Last of the Time Lords
Partners in Crime • The Fires of Pompeii • Planet of the Ood • The Sontaran Stratagem / The Poison Sky • The Doctor's Daugher • The Unicorn and the Wasp • Silence in the Library / Forest of the Dead • Midnight • Turn Left • The Stolen Earth / Journey's End
Episôd-mini
Music of the Spheres
Animeiddiad arbennig
Dreamland
Episodau Arbennig
The Next Doctor • Planet of the Dead • The Waters of Mars • The End of Time
The Eleventh Hour • The Beast Below • Victory of the Daleks • The Time of Angels / Flesh and Stone • The Vampires of Venice • Amy's Choice • The Hungry Earth / Cold Blood • Vincent and the Doctor • The Lodger • The Pandorica Opens / The Big Bang
The Impossible Astronaut / Day of the Moon • The Curse of the Black Spot • The Doctor's Wife • The Rebel Flesh / The Almost People • A Good Man Goes to War
The Bells of Saint John • The Rings of Akhaten • Cold War • Hide • Journey to the Centre of the TARDIS • The Crimson Horror • Nightmare in Silver • The Name of the Doctor
Deep Breath • Into the Dalek • Robot of Sherwood • Listen • Time Heist • The Caretaker • Kill the Moon • Mummy on the Orient Express • Flatline • In the Forest of the Night • Dark Water / Death in Heaven
The Woman Who Fell to Earth • The Ghost Monument • Rosa • Arachnids in the UK • The Tsuranga Conundrum • Demons of the Punjab • Kerblam! • The Witchfinders • It Takes You Away • The Battle of Ranskoor Av Kolos
Spyfall • Orphan 55 • Nikola Tesla's Night of Terror • Fugitive of the Judoon • Praxeus • Can You Hear Me? • The Haunting of Villa Diodati • Ascension of the Cybermen / The Timeless Children