Tadau Mongingia

Tadau Mongingia nopo nga tadau montok mamagatang sokodung mantad mongingia ngaawi. Tadau Mongingia nogi nga tadau koundarangan montok piipiro pogun.

Albania

Tadau Mongingia id Albania nopo nga royohon ontok do 7 Gomot, sangadau pogulu do tadau tina ii aantakan do 8 Gomot.

Amerika Latin

Tadau Mongingia Sompomogunan id Amerika Latin nopo nga ataandak ontok do 11 Manom, miampai kaandaman do kinapatayon di Domingo Faustino Sarmiento, songulun pondidik om nogi puru politik Argentina. Nakasaga o ahal diti ontok 1943 ontok do Interamerican Conference on Education id Panama.

Sundung do ingkaa, tadau mongingia id taang kabansaan nopo nga taandakon ontok tadau suai tumanud do sajara sondii. Id Brazil, taandakon o tadau mongingia ontok 15 Gumas. Id Mexico, ontok 27 Manom 1917, ii noisytihar do Kongres Persekutuan ontok 15 Mikat sabaagi tadau mongingia. Kataandakan koinsan nopo nga ontok toun 1918.

Amerika Syarikat

Tadau mongingia id Amerika Syarikat nopo nga taandakon ontok tadau Mirod do tikid tulan Mikat.

National Education Association (NEA) toi ko Koisaan Pondidikan Kabansaan nopo nga mongondos do tadau mongingia diti sabaagi do "tadau kapamantangan tongomongingia om mongondom lisih om sakadai ii nowonsoi diolo id koposion dati".

Minanahak o NEA do iso sajara Tadau Mongingia Kabansaan:

tadon Tadau Mongingia nopo nga au noilaan. Ontok 1944, mongingia Arkansas, Mattye Whyte Woodridge nopo nga miniromut miampai do momuruan politik om nogi momuruan pondidikan kokomoi nuru kiwaa do sangadau tadau kabansaan montok mamantang do mongingia. Minonuat i Woodbridge kumaa di Eleanor Roosevelt ontok toun 1953 montok monginsasamod di Kongres Amerika Syarikat ii kumo walu nohopod om iso montok mongisytihar do Tadau Mongingia Kabansaan.

Nea miampai do sekutu Kansas nopo nga miniamung miampai negeri Indiana om Bandar Raya Dodge (Kan). do melobi Kongres momogun montok popoimbulai sangadau tadau kabansaan montok mamarayou tongomongingia ngaawi. Noisytihar do kongres ontok 7 Gomot 1980, sabaagi Tadau Mongingia Kabansaan nga montok toun dii no.

NEA om sekutu-sekutu nopo nga pinopolombus do panaandakan Tadau Mongingia ontok tadau Mirod koiso id suang wulan Gomot gisom do 1985, soira PTA Kabansaan nopo nga minonoodo do Minggu Pamagatangan Mongingia sabaagi sominggu poimponu koiso wulan Mikat. Perhimpunan mobi do NEA nopo di nga tumilombus do minongundi montok poposiliu tadau Mirod minggu dii sabaagi Tadau Mongingia Kabansaan.

Mantad dii 7 Manom 1976, 11 Manom nopo nga naanu sabaagi Tadau Mongingia id negeri US, Massachussetts.

China

Tadau Mongingia id China nopo nga royohon ontok 10 Manom mantad po di 1985, i iso mantad do tolu suti ii tinahak montok di profesional (duo nopo kaagu nga montok do tadau jururawat om nogi tadau wartawan).

India

Tadau Mongingia id India nopo nga taandakon ontok 5 Manom, mihondot tadau kinolodion di Dr Sarvepalli Radhakrishnan, Presiden India kumoduo om songulun pondidik di ointutunan. Id satanga sikul baino, tonggungan mongia nopo nga naanu do tangaanak senior montok popokito pamagatangan diolo kumaa tongomongingia.

Maya tradisional, koulunan India nopo nga manahak pamantangan tagayo kumaa do mongingia ngawi. Iso tukadan India laid nopo ii asaru poiaon kumaa tangaanak montok manahak pangkat kotolu do mongingia, ii lobi agayo mantad do Kinorohingan: "Maa, Pitha, Guru, Daivam" ii kirati do Tina, Tapa, Mongingia om Kinorohingan.

Indonesia

Tadau Mongingia Nasional nopo nga taandakon ontok 25 Milau montok kaandaman do tadau kinolodion Piisaan Mongingia Republik Indonesia (PGRI). Tadau Mongingia Nasional nopo nga okon koundarangan rasmi om taandakon id bontuk majlis kaandaman id sikul-sikul om manahak koponongkotoluadan kumaa mongingia, guru besar sikul, om pangawas sikul. Mongingia id Indonesia nopo nga ondoson sabaagi do pahlawan i aiso lisih. Tadau Mongingia Rasional nopo nga tinantu di Presiden Soeharto ontok 25 Milau 1994, miampai iso kootuson Presiden, ii nopo nga Kepres Nombor 78 toun 1994 kokomoi Tadau Mongingia Nasional.

Korea Selatan

Tadau Mongingia id Korea Selatan nopo nga taandakon ontok 15 Mikat. Tadau dii nopo nga oonuan o tongomongingia ngaawi o bunga carnation mantad do tangaanak ngawi om ontok tadau sikul nopo nga poruhayon o sikul ontok dii.

Malaysia

Tadau Mongingia id Malaysia ramayon ontok 16 mikat monikid toun sabaagi pamagatangan kumaa tongomongingia. Tadauwulan diti nopili sabaagi Tadau Mongingia montok momuhondom kinaantakan ontok 16 Mikat 1956 iri no tu Majlis Undang - undang Persekutuan Tana Malayu (Federal Legislative Council) di kasaga monorimo sogu mantad Ruputan Komiti Pinsingilaan (Report of The Education Committee) sabaagi impohon pongiaan id pogun Malaysia. Dokumen dii nointutunan sabaagi Ruputan Razak kosiliu nogi sabaagi impohon Dasar Pongiaan Kabansaan ontok timpu dii.

Republik Czech

Tadau Mongingia id Republik Czech nopo nga taandakan ontok 28 Gomot, mihondot do tadau kinosusuon di Jan Amos Komensky (Comenius). Mogowit o bunga ii tangaanak ngawi montok patahakon kumaa mongingia diolo. Pegawai-pegawai awam nopo nga momoguno tadau diti montok mamagatang kerjaya diolo om manahak wawa kumaa do mongingia tosonong kopio.

Rusia

Tadau Mongingia id Rusia nopo nga taandakon ontok 5 Gumas. Pogulu 1994, tadau mongingia nopo nga aantakan do tadau Tiwang koiso ontok wulan Manom.

Taiwan

Tadau Mongingia nopo id Taiwan nga taandakon ontok 28 Manom. Iri nopo nga tadau do mamagatang lisih, om nogi sakadai diolo tu okon nopo montok do tangaanak ngaawi nga kumaa koulunan. Tulun ginumuan ontok tadau dii nopo nga popokito do pamagatangan kumaa mongingia diolo miampai do tumombului diolo om manahak nogi kad kumaa mongingia diolo. Nopili o tadauwulan dii ontok tadau kinosusuon di Confucius tu notumbayaan do isio nopo nga model pondidik id China purba.

Thailand

16 Milatok nopo nga nosiliu do Tadau Mongingia id Thailand sabab do iso resolusi karajaan ontok 21 Milau 1956. Tadau Mongingia koinsan nopo pinaharo nga ontok toun 1957.

Vietnam

Id Vietnam, aantakan o Tadau Mongingia ontok do 20 Milau. Ontok dii nopo nga, kaanu o tangaanak ngawi do koundarangan sikul nga andasan yolo do tumombului do mongingia om nogi bagas mongingia diolo id walai diolo miampai mogowit do bunga montok popokito do pamagatangan diolo.