Άρμη
Η άρμη ή άλμη (λατ. sal muria, αρχ. ἁλμυρίς, ἅλμη, κοινά: αλατόνερο, σαλαμούρα) είναι νερό που περιέχει σε μεγάλο ποσοστό άλας, συνήθως χλωριούχο νάτριο, NaCl.
Η άλμη ορίζεται γενικότερα ως: α) το θαλασσινό νερό, και ιδιαίτερα το νερό της αλυκής που έχει υποστεί μερική εξάτμιση, ή β) το λεπτό στρώμα αλατιού που απομένει στο σώμα ή το έδαφος ύστερα από την εξάτμιση του θαλασσινού νερού, ή γ) νερό μέσα στο οποίο έχει διαλυθεί αλάτι, βλ. σαλαμούρα.
Η άλμη χρησιμοποιείται κυρίως για τη συντήρηση τροφίμων:
Η αξία της άλμης στη συντήρηση τροφίμων οφείλεται σε δύο λόγους:
- Ο πρώτος λόγος είναι ότι το αλάτι που διαλύεται στο νερό, κατεβάζει το σημείο πήξης του διαλύματος αρκετούς βαθμούς κάτω από το μηδέν. Αν η περιεκτικότητα της άλμης σε αλάτι είναι 23.3 % w/w [1], το σημείο πήξης της άλμης πέφτει κάτω από στους –21 °C. Αν μάλιστα αντί για κοινό αλάτι χρησιμοποιηθεί χλωριούχο ασβέστιο (CaCl2) το σημείο πήξης της άλμης πέφτει κάτω από τους –40 °C. Στους 15.5 °C κορεσμένο διάλυμα άλμης περιέχει 26.4 % w/w αλάτι ενώ στους 0 °C [2] σε 100 g άλμης μπορούν να διαλυθούν μόνο 26.3 g αλάτι.
- Ο δεύτερος λόγος είναι ότι τα κύτταρα των τροφίμων, ιδίως του κρέατος, ενυδατώνονται επιπλέον πριν το μαγείρεμα λόγω της όσμωσης. Η άλμη που περιβάλλει τα κύτταρα έχει υψηλότερη συγκέντρωση σε αλάτι από το υγρό στο εσωτερικό των κυττάρων, αλλά το κύτταρικό υγρό έχει υψηλότερη συγκέντρωση σε άλλες διαλυμένες ουσίες. Αυτό οδηγεί τα ιόντα αλατιού να εισέλθουν στο κύτταρο μέσω της διάχυσης ενώ ταυτόχρονα η αυξημένη αλατότητα του κυτταρικού υγρού αναγκάζει το κύτταρο να απορροφά νερό από την άλμη μέσω της όσμωσης. Το αλάτι που μπαίνει στο τρόφιμο μετουσιώνει[3] επίσης και τις πρωτεΐνες του.
| Αλμυρότητα του νερού σε διαλυμένα άλατα σε μέρη στα χίλια (‰)[4] | |||
|---|---|---|---|
| Νερό | Υφάλμυρο νερό | Νερό με αλάτι | Άρμη |
| < 0,5 | 0,5 – 30 | 30 – 50 | > 50 |
- Άρμη επίσης ονομάζεται είδος τυριού της Μεσσηνίας, κυρίως της νότιας, το οποίο παράγεται από πλήρες κατσικίσιο γάλα, σε τουλούμι και είναι κρεμώδες και υπόξινο.
Σημειώσεις
Επεξεργασία- ↑ 23.3 % w/w = Σε 100 g άλμης, τα 23.3 g είναι διαλυμένο αλάτι
- ↑ Η ιστορία αναφέρει ότι ο Φαρενάϊτ (Daniel Gabriel Fahrenheit) όρισε ως το 0 της κλίμακάς του (0 °F) το σημείο πήξης άλμης γιατί αυτή ήταν η χαμηλότερη θερμοκρασία που μπορούσε να πετύχει στο εργαστήριό του.
- ↑ Μετουσίωση των πρωτεϊνών είναι η καταστροφή της δομής τους
- ↑ Αποφεύγεται ο συμβολισμός ppt για να μη γίνει σύγχυση με τα μέρη στο τρισεκατομμύριο (parts per trillion, ppt). Κάθε αύξηση της αλατότητας κατά 5 ‰ κατεβάζει τη θερμοκρασία πήξης της άλμης κατά 0.28 °C
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Συνταγή για κεφτέδες με άρμη
- Τα πάντα για την άλμη
- Συντήρηση κρέατος με άλμη
- Πώς φτιάχνουμε άλμη
- Μυστικά για τη διατήρηση τροφίμων σε άλμη Αρχειοθετήθηκε 2009-08-03 στο Wayback Machine.
- Ηλεκτρόλυση άλμης
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με χημεία χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |