Βαγιαζήτ Α΄
Ο Βαγιαζήτ Α΄ ή Βαγιαζήτ Γιλντιρίμ (I. Bayezid ή Yıldırım Bayezid, (Γιλντιρίμ= κεραυνός) 1354 - 8 Μαρτίου 1403)[1][2] ήταν Οθωμανός σουλτάνος από το 1389 έως το 1402.[3][4]
| Βαγιαζήτ Α΄ بايزيد اول | |
|---|---|
| Σουλτάνος της Ανατολίας Σουλτάνος των Γαζή και των Αγίων Πολεμιστών Χάνος | |
 | |
| Περίοδος | 28 Ιουνίου 1389 – 28 Ιουλίου 1402 (13 έτη & 1 μήνα) |
| Προκάτοχος | Μουράτ Α΄ |
| Διάδοχος | Μωάμεθ Α΄ |
| Γέννηση | 1354 Αδριανούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Θάνατος | 8 Μαρτίου 1403 (49 ετών) Ακσεχίρ, Κεντρική Ανατολία, Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Τόπος ταφής | Προύσα, Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Σύζυγος | Αντζελίνα Χατούν Φουλανέ Χατούν Ντεβλέτσαχ Χατούν Μαρία Χατούν Χαφσά Χατούν Σουλτάν Χατούν Ολιβέρα Δέσποινα Χατούν Ντεβλέτ Χατούν |
| Επίγονοι | Ηγεμόνας Σουλεϊμάν Τσελεμπή Ηγεμόνας Ισά Τσελεμπή Ηγεμόνας Κιουτσούκ Μουσά Τσελεμπή Μεχμέτ Α΄ Ηγεμόνας Μουσταφά Τσελεμπή Χουντί Φατμά Σουλτάν Χατούν Πασά Μελέκ Χατούν |
Πλήρες όνομα | |
Βαγιαζήτ Χαν μπιν Μουράτ Χαν | |
| Οίκος | Οσμανιδών |
| Πατέρας | Μουράτ Α΄ |
| Μητέρα | Γκιουλτσιτσέκ Χατούν |
| Θρησκεία | Ισλάμ |
| Υπογραφή |  |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Βιογραφία
Επεξεργασία
Ήταν γιος του Μουράτ Α΄ και της Γκιουλτσιτσέκ Χατούν, τον οποίο διαδέχτηκε το 1389 μετά τον θάνατό του στη μάχη του Κοσσυφοπεδίου, ενώ προηγουμένως είχε στραγγαλίσει τον νεότερο αδερφό του Γιακούμπ (Yakub) για να μη διεκδικήσει το θρόνο. Το 1390 υποχρέωσε τον Σέρβο βασιλιά να καταστεί υποτελής του και να του δώσει την κόρη του για σύζυγο, υποχρεώνοντας ταυτόχρονα τον Ιωάννη Ε΄ Παλαιολόγο να καταβάλλει ετήσιο φόρο και να καταστεί υποτελής του, ενώ το 1393 κατέκτησε τη Βουλγαρία. Στις 20 Φεβρουαρίου 1394 παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο την Μαρία Φαδρίκ η οποία πέθανε το επόμενο έτος (1395)[5].
Ο ιστορικός Δούκας αναφέρει την καταστροφή της Θεσσαλονίκης το 1391 από τον Βαγιαζήτ Α΄ με αιτία τη δραπέτευση του Μανουήλ Β´ από τη σουλτανική αυλή και την ανάδειξή του σε αυτοκράτορα[6]. Από την εποχή εκείνη υπάρχει και η πρώτη σε ελληνικές πηγές αναφορά για παιδομάζωμα, τον αναγκαστικό εξισλαμισμό των παιδιών. Αυτό έγινε το 1395 και αναφέρεται σε παρηγορητική ομιλία του τότε αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Ισιδώρου προς τους γονείς των παιδιών. Θεωρείται ότι η Θεσσαλονίκη ήταν η πρώτη μεγάλη ελληνική πόλη που πλήρωσε αυτόν τον "φόρο του αίματος".[7]
Στις 25 Σεπτεμβρίου του 1396 ο Βαγιαζήτ Α΄ νίκησε στην πόλη της Νικόπολης (Βουλγαρία). Οι Οθωμανοί αντιμετώπισαν τους σταυροφόρους στην Μάχη της Νικόπολης τα στρατεύματα της Γαλλο-Ουγγρικής συμμαχίας. Τον επόμενο χρόνο, το 1397, πολιόρκησε την Κωνσταντινούπολη, αλλά απέτυχε εξαιτίας της Μογγολικής εισβολής στη Μικρά Ασία με αρχηγό τον Ταμερλάνο. Στη μάχη της Άγκυρας την 28η Ιουλίου του 1402 ο Βαγιαζήτ συνετρίβη από τον Ταμερλάνο και ύστερα από μια μικρή περιπέτεια αιχμαλωτίστηκε. Κλείστηκε σε ένα κλουβί, όπου καθημερινά χλευαζόταν από τους Μογγόλους.
Θάνατος
ΕπεξεργασίαΟκτώ μήνες μετά την αιχμαλωσία του, στις 8 Μαρτίου του 1403, αυτοκτόνησε σε ηλικία 49 ετών, μη μπορώντας να αντέξει τον εξευτελισμό τον οποίο είχε υποστεί. Ο θάνατός του θεωρήθηκε ως παράδειγμα προς αποφυγή από τους επόμενους ηγεμόνες, μιας και θεωρείται ότι ο Θεός τον τιμώρησε για όλες τις πράξεις του που έρχονταν σε αντίθεση με τον ιερό νόμο. Η πολιτική του που εγκαινίασε να αρχίσει να αναθέτει τα υψηλά αξιώματα της αυτοκρατορίας του κυρίως σε άτομα που προερχόταν από το σώμα των Γενιτσάρων και όχι στους γόνους των ισχυρών Τουρκικών οικογενειών μετά την ήττα του πάγωσε και δεν επιβλήθηκε ξανά παρά μόνο από τον δισέγγονο του τον Μωάμεθ Β' τον Πορθητή μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης.
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΣύζυγοι
- Ντεβλέτ Βαλιντέ Χατούν
- Αντζελίνα Χατούν
- Φουλανέ Χατούν
- Ντεβλέτσαχ Χατούν
- Μαρία Χατούν
- Χαφσά Χατούν
- Σουλτάν Χατούν
- Ολιβέρα Δέσποινα Χατούν
- Μαρία Φαδρίκ
Παιδιά
- Ηγεμόνας Ερτογρούλ Τσελεμπή (1376-1392)
- Ηγεμόνας Σουλεϊμάν Τσελεμπή (1377-1411)
- Ηγεμόνας Ισά Τσελεμπή (1378-1406), γιος της Ντεβλέτσαχ Χατούν
- Ηγεμόνας Μουσταφά Τσελεμπή (1380-1422), γιος της Ντεβλέτσαχ Χατούν
- Ηγεμόνας Κιουτσούκ Μουσά Τσελεμπή (1388-1413), γιος της Ντεβλέτσαχ Χατούν
- Μεχμέτ Α΄ (1389-1421), γιος της Ντεβλέτ Χατούν
- Ηγεμόνας Ιμπραήμ (?-?)
- Ηγεμόνας Μπουγιούκ Μουσά Τσελεμπή (?-?)
- Ηγεμόνας Κασίμ Τσελεμπή (?-?), στάλθηκε ως όμηρος στην Κωνσταντινούπολη μαζί με την αδελφή του, Σουλτάν Φατμά Χατούν
- Ηγεμόνας Γιουσούφ (?-?), ασπάστηκε τον Χριστιανισμό, άλλαξε το όνομά του σε Δημήτριος
- Ηγεμόνας Χασάν (?-?)
- Ηγεμόνας Ομέρ (?-?)
- Ιρχοντού Χατούν (?-?), παντρεύτηκε τον Νταμάτ Γιακούπ Μπέη
- Χουντί Φατμά Σουλτάν Χατούν (?-?), παντρεύτηκε τον Νταμάτ Σεγίντ Σεμσεντίν Μεχμέτ Μπουχαρί, αργότερα Εμίρ Σουλτάν
- Σουλτάν Φατμά Χατούν (?-?), παντρεύτηκε τον Νταμάτ Σαντζάκ Μπέη
- Ορούζ Χατούν (?-?), κόρη της Ολιβέρα Δέσποινα Χατούν, παντρεύτηκε τον Αμπού Μπακάρ Μιρζά
- Πασά Μελέκ Χατούν (?-?), κόρη της Ολιβέρα Δέσποινα Χατούν, παντρεύτηκε τον Αμίρ Τζαλάλ Ισλάμ
- Φατιμά Χατούν (?-?)
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Bayezid I». Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2023.
- ↑ «Bayezid I - Ottoman sultan». britannica.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2016.
- ↑ Kemal Çiçek· Ercüment Kuran· Nejat Göyünç· Halil İnalcık· İlber Ortaylı· Güler Eren (2000). The Great Ottoman-Turkish Civilisation: Philosophy, science, and institutions. Yeni Türkiye. σελ. 31.
In the letter coming with the envoy, Sultan Bayezid I became pleased for it addressed him as "Sultanu'l-Guzat ve'l-Mücahidin" (The Sultan of Ghazis and Holy Warriors)...
- ↑ Peirce, Leslie P. (11 Μαΐου 1993). The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-508677-5. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2017 – μέσω Google Books.
- ↑ «Γενεαλογικό δένδρο της Μαρίας Φαντρίγκ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2013.
- ↑ Α. Βακαλόπουλος ο.π. σελ. 166
- ↑ Παπαδόπουλος Στέφανος Ι., Μνεία παιδομαζώματος στη Θεσσαλονίκη κατά την πρώτη κατοχή της πόλης από τους Τούρκους, Χριστιανική Θεσσαλονίκη ... (11ος-15ος μ.Χ.), σελ. 71-77, Θεσσαλονίκη (1992)