Καρδία
Η Καρδία ήταν η μεγαλύτερη πόλη της Θρακικής Χερσονήσου (σήμερα Καλλίπολη). Κατά τον θρύλο, πήρε το όνομά της όταν, κατά τη θυσία ιερού σφαγείου από τον αποικιστή αρχιτέκτονα Ερμοχάρη, ένα κοράκι άρπαξε την καρδιά του ζώου και την άφησε στο έδαφος του οικισμού.
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΗ Καρδία ήταν παλαιά αποικία των Μιλησίων και Κλαζομενίων στο Μέλανα κόλπο[1]α[›] (σημερινό Σάρο). Τον 6ον αιώνα π.Χ. κυριεύτηκε από τον Μιλτιάδη, έγινε αποικία των Αθηναίων και χτίστηκε εγκάρσιο τείχος από την Καρδία έως την Πακτύη, κατά πλάτος της Θρακικής Χερσονήσου. Στην Καρδία προσορμίστηκε ο στόλος των Αθηναίων μετά τη νίκη του στην Άβυδο το 411 π.Χ.
Από το 342 π.Χ. ο Φίλιππος της Μακεδονίας είχε εντείνει τις επιχειρήσεις του στη Θράκη υποτάσσοντας τα θρακικά βασίλεια και προελαύνοτας μέχρι το Βόσπορο, την Προποντίδα και το Βυζάντιο, θέσεις κρίσιμης σημασίας για την Αθήνα. Οι Αθηναίοι προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο που απειλούσε τη Χερρόνησο, έστελναν από παλιά εκεί κληρούχους.δ[›] Μια νέα ομάδα εποίκων είχε σταλεί το 343 π.Χ. με αρχηγό τον στρατηγό Διοπείθη. Μία μόνο πόλη, η Καρδία, δεν δέχτηκε την εγκαταστάση τους, επικαλούμενη τη συνθήκη του 346 π.Χ. (φιλοκράτεια ειρήνη) που της αναγνώριζε την ανεξαρτησία της ως συμμάχου του Φιλίππου. Ο Διοπείθης οργίστηκε, καθώς θεωρούσε ότι η πόλη ανήκε στην Αθήνα και έστρεψε το μισθοφορικό στρατό του εναντίον της. Ο Φίλιππος πρότεινε να διευθετηθεί η διαφορά με τη διαιτησία,[2] αλλά η Αθήνα αρνήθηκε.[3]
| «...φαίνεται δ' ἀπ' ἀρχῆς ὁ Φίλιππος, πρὶν Διοπείθην ἐκπλεῦσαι καὶ τοὺς κληρούχους, οὓς νῦν αἰτιῶνται (κατηγορούν) πεποιηκέναι τὸν πόλεμον». | Δημοσθένης, Περί των εν Χερρονήσωβ[›] 6, 1-4 [4] |
Επί Μεγάλου Αλεξάνδρου και λίγο μετά τον θάνατό του, τύραννος της πόλης ήταν ο Εκαταίος.
Επί βασιλείας Μεγάλου Αλέξανδρου, ηγεμόνας της Καρδίας, ήταν ο τύραννος Εκαταίος Καρδιανός. Από αυτήν κατάγονταν[5] ο γραμματέας και στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου Ευμένης ο Καρδιανός και ο ιστορικός Ιερώνυμος ο Καρδιανός. Αργότερα η πόλη υπήχθη στη σατραπεία της Θράκης, την οποία διοικούσε ο Λυσίμαχος που μετοίκησε[6]ε[›] τους κατοίκους της στη Λυσιμάχεια[7]ε[›] την οποία ίδρυσε το 309 π.Χ. κοντά στην Καρδία. Αν και ξανακτίστηκε, δεν επανήλθε ποτέ σε οποιοδήποτε βαθμό στην παλιά της αίγλη.
Αφού καταλήφθηκε από τους Γαλάτες για 60 χρόνια, πέρασε στα χέρια των Μακεδόνων ξανά, με τελευταίο βασιλιά των Μακεδόνων τον Φίλιππο Ε'. Το 188 π.Χ οι Ρωμαίοι την κατακτούν μαζί με ολόκληρη τη Θράκη. Στα χρόνια του Ρωμαίου αυτοκράτορα Τραϊανού, συμφωνα με τα ευρισκόμενα λείψανα πόλεων, δείχνει ότι οι Θράκες περνάνε περίοδο ευημερίας. Μαρμάρινα μνημεία τέχνης, πολύτιμα κοσμήματα, πέτρινες επιγραφές, μαρτυρούν την άνθιση του Ελληνικού πολιτισμού.
Η περιοχή οχυρώθηκε από τον Αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Το 1204 καταλήφθηκε από τους Φράγκους και το 1354 από τους Τούρκους. Με την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923, οι κάτοικοί της κατέφυγαν στην Ελλάδα, οι περισσότεροι στην περιοχή της Θεσσαλονίκης. Το όνομα Καρδία δόθηκε σε οικισμό του Νομού Θεσσαλονίκης που δημιουργήθηκε από πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης.
Σημειώσεις
Επεξεργασία^ α: Ευρύτερη χρήση του κειμένου Ελλάδος περιήγησις είναι γνωστό πως έγινε στον 6ον αιώνα μ.Χ. από τον Στέφανο Βυζάντιο στα Εθνικά του.
^ β: Ο λόγος αυτός, από τους εκτενέστερους και πιο ισχυρούς του Δημοσθένη (ονομάσθηκε 5ος Φιλιππικός, ο 4ος αμφισβητείται) δεν αποσκοπεί στην υπεράσπιση του Διοπείθη, όπως υποστηρίζει ο Λιβάνιος, αλλά στη «διατήρηση του Διοπείθη στη θέση του, χωρίς ωστόσο να δικαιολογεί τις πράξεις του, και να πείσει τον λαό να προετοιμαστεί ενεργά για πόλεμο χωρίς να τον κηρύξει ρητά»[8]
^ γ: Ιδιαίτερα λατρεύονταν η Θεά Δήμητρα και η κόρης της Περσεφόνη, όπως προκύπτει από μια πλειάδα νομισμάτων που σώζονται ως τις μέρες μας.
^ δ: Η κληρουχία ήταν θεσμός των Αθηναίων που συνεπαγόταν τη διανομή της κατακτημένης χώρας σε μερίδια. Σκοπός της κληρουχίας ήταν η εγκατάσταση προγεφυρωμάτων για την υπεράσπιση του εμπορίου των Αθηνών, γι΄αυτό και ήταν αναγκαία η πολύ στενή επαφή και η καλή συμπεριφορά της μητρόπολης προς τους κληρούχους. Ο θεσμός χρονολογείται από την πρώτη κατάκτηση της Σαλαμίνας στα τέλη του 7ου αι. Στην κατάκτηση της χώρας των Χαλκιδέων το 506 π.Χ. διανεμήθηκαν 4.000 κλήροι, όσοι αντιστοιχούσαν προς τους Αθηναίους που την κατέκτησαν. Οι Αθηναίοι έχασαν τις κληρουχίες τους μετά την ήττα τους στους Αιγός Ποταμούς τον Αύγουστο του 405 π.Χ.
^ ε: Ερνστ Κούρτιους, Ελληνική Ιστορία (Griechische Geschichte, 3 τ., 1857, 1861, 1867) που μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Σπυρίδωνα Λάμπρο (1898-1900).
^ ε: Στη Λυσιμάχεια το 281 π.Χ. δολοφονήθηκε ο Σέλευκος και το 277 π.Χ. ο Αντίγονος Α΄ ο Γονατάς νίκησε τους Κέλτες.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Παυσανίας Γεωγράφος, Ελλάδος περιήγησις 1.9
- ↑ Ηρόδοτος, Ιστορίαι, VII 15, VI 34
- ↑ Δημοσθένης, Περί των εν Χερρονήσω, 58,64,
- ↑ Δημοσθένης, Περί της Ειρήνης- Κατά Φιλίππου Β΄- Περί Αλλονήσου- Περί των εν Χερρονήσω, Εκδ. Ζήτρος 2003
- ↑ Cornelius Nepos De viris illustribus- Περί Επιφανών Ανδρών
- ↑ Ιερώνυμος ο Καρδιανός, Αι περί διαδόχων Ιστορίαι- διασωθέντα αποσπάσματα στην Ιστορία της Ελλάδος του Ερνστ Κούρτιους
- ↑ Στράβων, Γεωγραφικά VII
- ↑ Groiset M. Demosthene, Harangues 2ος τόμ. Παρίσι 1975
Αναφορές
Επεξεργασία- Curtius Ernst Η Ιστορία της Ελλάδος 1857-1867
- ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ, 1972. Τόμ. Γ2,, Κλασικός ελληνισμός. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών.