Κηφισιά

Κηφισιά
	Κηφισιά 38°5′0″N 23°49′0″E
Χώρα	Ελλάδα
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Κηφισιάς
Έκταση	35,1 km²
Υψόμετρο	290 μέτρα
Πληθυσμός	48.700 (2021)
Ταχ. κωδ.	145 6x
Τηλ. κωδ.	210
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Συντεταγμένες: 38°5′N 23°49′E / 38.083°N 23.817°E / 38.083; 23.817

Η Κηφισιά είναι δημοτική ενότητα και ιστορική έδρα του Δήμου Κηφισιάς στο Βόρειο Τομέα του Αθηναϊκού Πεδίου, με 48.700 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2021. Βρίσκεται 20 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Αθήνας.

Η περιοχή είναι γνωστή για την εμπορική της αγορά, την άρτια ρυμοτομία, την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των σπιτιών και των καταστημάτων, τους επιβλητικούς πυργίσκους και την αγάπη των κατοίκων της για την ανθοκομία. Το εμπορικό κέντρο καλύπτεται από ένα εκτενές δίκτυο πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων και ο συνοικισμός απλώνεται από την Πάρνηθα και τον Κηφισό ποταμό έως το Πεντελικό όρος.

Τμήμα της Κηφισιάς έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός.

Ταυτότητα περιοχής

Ετυμολογικές και ερμηνευτικές αναφορές

Το όνομα Κηφισιά, που προέρχεται από τον Κηφισό ποταμό, είναι αρχαιότατο, καθώς ήταν μια από τις 12 πόλεις της αρχαίας Αθήνας. Από την εποχή του Κλεισθένη αποτελούσε σημαντικό δήμο της Ερεχθηίδας φυλής. Λαογραφικό λογοπαίγνιο της νεοελληνικής, που όμως δεν στέκει ιστορικά, θεωρεί πως το όνομα Κηφισιά προέρχεται από την έκφραση «εκεί φυσά» - «κεί φυσά» - «Κηφισά» - «Κηφισιά».

Το έμβλημα του δήμου κοσμεί η προτομή του Μενάνδρου του Κηφισέως, δραματοποιού της αρχαίας Αττικής που καταγόταν από την Κηφισιά.

Ο/Η κάτοικος της περιοχής αποκαλείται Κηφισιώτης - Κηφισιώτισσα και στον πληθυντικό Κηφισιώτες - Κηφισιώτισσες.

Γεωγραφία - Μορφολογία

Η περιοχή βρίσκεται ανάμεσα στους ορεινούς όγκους Πεντέλης και Πάρνηθος, και είναι οικοδομημένη σε μια πευκόφυτη πεδιάδα.

Το υψόμετρο στο κέντρο είναι 290 μέτρα (ενώ το ανώτερο είναι 330 μέτρα στη συνοικία της Πολιτείας).

Τα όρια του δήμου εκτείνονται από τις δασόφυτες ρεματιές του Κηφισού στα δυτικά μέχρι τους ορεινούς όγκους του Πεντελικού και τη ράχη του Κοκκιναρά στα ανατολικά. Τοποθετείται δε στο βόρειο άκρο του λεκανοπεδίου της Αθήνας, 15 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του κέντρου της Αθήνας.

Ο δήμος καταλαμβάνει έκταση 25.937 στρεμμάτων, στα οποία έχουν θεσμοθετηθεί οικιστικές, δασικές, εμπορικές και βιομηχανικές ζώνες. Το κέντρο της πόλης εντοπίζεται στην καρδιά του δήμου επιδεικνύοντας μια πλούσια και πολυτελή αγορά, ενώ πέριξ τούτου εκτείνονται οι φιλήσυχοι συνοικισμοί, ορισμένοι από τους οποίους είναι η Νέα Κηφισιά, το Κεφαλάρι, η Πολιτεία, ο Κοκκιναράς, το Στροφύλι, πολλοί από τους οποίους αργότερα αποσπώνται ως ανεξάρτητες κοινότητες, όπως η Νέα Ερυθραία μαζί με το Καστρί και το Μορτερό, καθώς και η Εκάλη.

Βρίσκεται μόλις 3 χιλιόμετρα βόρεια του μητροπολιτικού κέντρου του Αμαρουσίου και 10 χιλιόμετρα νότια του Αγίου Στεφάνου.

Συνορεύοντες με την Κηφισιά δήμοι είναι προς Β Δήμος Νέας Ερυθραίας, προς Α Δήμος Πεντέλης, προς ΝΑ Δήμος Μελισσίων, προς Ν Δήμος Αμαρουσίου και Δήμος Πεύκης, προς ΝΔ Δήμος Λυκόβρυσης και Δήμος Μεταμόρφωσης και τέλος προς Δ Δήμος Αχαρνών και ΒΔ Δήμος Θρακομακεδόνων και η Βαρυμπόμπη.

Κλίμα

Λόγω του οτι η Κηφισιά είναι απλωμένη σε μία πευκόφυτη πεδιάδα, στους πρόποδες της Πεντέλης, το κλίμα της είναι ευχάριστο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, με τη μέγιστη μέση θερμοκρασία να αγγίζει τους 32°C, ενώ το χειμώνα το κρύο είναι πιο αισθητό από οτι σε άλλες περιοχές της Αθήνας, με τη μέση ελάχιστη θερμοκρασία να είναι 4°C και τη μέση μέγιστη 10-11°C.

Βάσει στατιστικών στοιχείων, οι άνεμοι που πνέουν κυρίως στην περιοχή είναι Β, ΒΒΔ.

Πιο βροχεροί μήνες είναι οι Δεκέμβριος, Ιανουάριος με 10 ημέρες υετού κατά μέσο όρο, ενώ πιο ξηροί ο Ιούλιος κι ο Αύγουστος με 28,7 και 29,1 ημέρες ξηρασίας αντίστοιχα.

Ιστορική εξέλιξη

Η Κηφισιά σήμερα συνιστά εύρωστη περιοχή της Αθήνας και ιστορική έδρα του βορείου τομέα των Αθηνών.

Ρωμαϊκές σαρκοφάγοι σωζόμενες στην Πλατεία Πλατάνου.

Μπρούτζινη κατσίκα του 5ου αιώνα π.Χ. από την Κηφισιά (Μουσείο του Λούβρου)

Στην αρχαιότητα ήταν μία από τις αρχαίες Δώδεκα Πόλεις της αρχαίας Αθήνας. Σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση του Κλεισθένους, ήταν μέρος της Ερεχθηίδας φυλής της Αττικής και τοποθετούνταν στη «μεσογαία» χώρα. Αποτελούσε από τους πλουσιότερους δήμους της Αττικής λόγω του υγιεινού κλίματος, του αισθητικά ωραίου περιβάλλοντος, των άφθονων νερών και της μικρής σχετικά απόστασής της από την Αθήνα, όντας γνωστή ως προνομιούχος τόπος παραθερισμού πλουσίων και ευγενών. Μεταξύ αυτών ήταν ο Ηρώδης ο Αττικός, ο μέγας αυτός λάτρης και ευεργέτης της Αθήνας (101-178), που είχε την πλούσια έπαυλή του στη θέση που βρίσκεται σήμερα ο Μητροπολιτικός Ναός της περιοχής. Διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα έχουν βρεθεί σε όλον σχεδόν τον Δήμο, και ενδεικτικό της υψηλής υπόληψης του δήμου στα εύπορα μέλη της Αθηναϊκής κοινωνίας αποτελεί το εύρημα ενός πήλινου κρασοπότηρου, που πιθανότατα άνηκε στην οικογένεια του Περικλή, του γνωστότερου Αθηναίου ηγέτη κατά την Κλασική περίοδο.^[2] Στην περιοχή κατά την ύστερη ρωμαϊκή εποχή έλαβε χώρα μεγάλη μάχη μεταξύ των Ερούλων, γερμανικού φύλου που είχε καταστρέψει την Αθήνα, και άτακτου στρατιωτικού σώματος δύο χιλιάδων ντόπιων υπό τον φιλόσοφο Δέξιππο, στην οποία μάχη οι Έρουλοι εκδιώχθηκαν από την Αττική.^[3]

Επί Ενετοκρατίας, όλοι οι ισχυροί και πλούσιοι Ενετοί της Αθήνας διέμεναν στην Κηφισιά. Αργότερα, επί Τουρκοκρατίας, οι πρώην ενετικές επαύλεις περιήλθαν στους πλούσιους Τούρκους της Αθήνας. Ακόμη και ο διοικητής της Αθήνας είχε τον πύργο του στη θέση που βρίσκεται σήμερα ο ναός του Αγίου Δημητρίου. Κατά τις μαρτυρίες του περιηγητή Εβλιά Τσελεμπή, τον 17ο αιώνα η Κηφισιά αποτελούνταν από τριακόσια κεραμιδοσκέπαστα σπίτια, ενώ ο πληθυσμός της αποτελούνταν κατά το ήμισυ από μουσουλμάνους και κατά το ήμισυ από Χριστιανούς Ορθόδοξους^[4]. Ένα παλιό ναΰδριο είχε μετατραπεί σε αποθήκη οίνου (κελάρι), της Παναγίας της Ξυδούς, που κατά τοπική παράδοση το όνομά του δόθηκε, όταν διαπιστώθηκε πως όλο το κρασί που είχε αποθηκευτεί εκεί είχε μετατραπεί σε ξίδι. Μετά την απελευθέρωση, τα κτήματα των Τούρκων περιήλθαν σε Έλληνες που τα αγόρασαν από τους προκάτοχους ιδιοκτήτες έναντι ευτελών τιμών. Το 1870 δημιουργείται το πρώτο καταστατικό της κοινότητος των Κηφισιωτών, με σκοπό την οικονομική τους ανεξαρτητοποίηση. Το καταστατικό αποτελούνταν από 20 άρθρα και υπογράφηκε στις 27 Ιουλίου 1870 από τους: Μόσχου Δημ. - Κτηματίας, Πολυχρόνης Κ. - Κτηματίας, Λεγάντης Δημ. - Κτηματίας, Νικολάου Κ.Β. - Κτηματίας, Μαλακόντας Κ.Γ. - Κτηματίας, Λέσβιος Εμμ. Δ. - Κτηματίας, Χρήστου Γεωργ. - Κτηματίας, Καλιονζής Εμ. - Αμαξηλάτης, Μούλος Ιω. Β. - Κτηματίας, Κουτσός Κ.Ε. - Κτηματίας, Κούρτης Ιω. Γ. - Κτηματίας, Θεοχαρόπουλος Ζανής – Έμπορος, Λεβαδίτης Λουκάς – Κτηματίας, Σαββατιανός Αναστ. - Κτηματίας, Σμυρναίου Γ.Κ. - Κτηματίας, Κλιάτης Διον. - Κτηματίας, Καπετάνιος Αντών. - Κτηματίας, Τσαλαβούτας Φράγ. - Επιστάτ., Κυριαζής Γ. - Αρχιπρεσβύτερος, Μαλακόντας Α.Ν. - Κτηματίας, Καραπατάκης Κων. - Κτηματίας, Αϊτινόπουλος Μιλτ. - Κτηματίας, Αυλονίτης Κων. - Κτηματίας, Μούλος Ιω. Ν. - Κτηματίας, Σαββατιανός Ι.Κ. - Κτηματίας, Μούλος Ν. - Κτηματίας, Λάμπρος Δημ. - Κτηματίας, Νικολάου Ν.Β. - Κτηματίας, Κάλλος Δ. - Κτηματίας, Σαββατιανός Κων. - Κτηματίας, Κεφάλας Δ.Α. - Κτηματίας, Καραγιαννάκης Σταμ. - Κτηματίας, Παρδάλης Ν. - Κτηματίας, Αρμυριώτης Δημ. - Κτηματίας, Γεωργαντάς Πανάγος – Κτηματίας, Μαρκουντζάνης Βασ. - Κτηματίας, Καρολάνης Δημ. - Κτηματίας, Κρητικού Γεώργ, - Κτηματίας, Διονυσιότης Δη. Γ. - Κτηματίας, Δυριαζής Γεώργ. Ν. - Κτηματίας, Διονυσιότης Κων. - Κτηματίας, Κούρτης Γεώργ. - Κτηματίας, Πέτρου Ηλ. – Κτηματίας, Σπηλιώτης Κων. Ι. - Κτηματίας, Κεφαλάς Άγγελ. Γ. - Κτηματίας, Μούλος Σπ. - Κτηματίας, Σπανουδάκης Διάκομος – Κτηματίας, Νικολάου Παν. Β. - Κτηματίας, Νικολάου Δ. Β. - Κτηματίας, Καραδήμας Δημ. Γ. - Κτηματίας.

Το Άλσος της Κηφισιάς γύρω στο 1915.

Επί μακρού χρόνου η Κηφισιά παρέμενε αραιοκατοικημένη, στερούμενη ρυμοτομίας αλλά και άλλων μέσων προκειμένου να εξελιχθεί σε σύγχρονο προάστιο. Από του έτος όμως 1882, όταν συνδέθηκε με την πρωτεύουσα με τον θρυλικό ατμοκίνητο σιδηρόδρομο "Θηρίο", τέθηκαν και οι βάσεις για τη διαμόρφωσή της σε παραθεριστική κηπούπολη με πλατείες, δενδροστοιχίες και πάρκα.

Τα αρχοντικά της Κηφισιάς χαρακτηρίζονται από την εκλεκιστική τους αρχιτεκτονική.

Στην οικονομική αξιοποίηση συμβάλλει το "Θηρίο", το οποίο διέρχεται από το άλσος της Κηφισιάς, όπου διοργανώνονται στα χρόνια που ακολουθούν οι διάσημες ανθοκομικές εκθέσεις από τους κατοίκους. Στα προσεχή έτη, η περιοχή καθίσταται δημοφιλές παραθεριστικό κέντρο Αθηναίων, Χιωτών, Αιγυπτίων, Κωνσταντινουπολιτών (όπως ήταν αντίστοιχο κέντρο Τούρκων μεγαλοτσιφλικάδων κατά την τουρκοκρατία). Το 1925 αναγνωρίζεται και επισήμως ως αυτόνομη κοινότητα της Αττικής. Αργότερα, αναγνωρίζεται ως προάστιο της Ανατολικής Αττικής.

Η θέση της περιοχής μέσα στη φύση, στο πέρασμα μεταξύ Αττικής και Βοιωτίας, όπως και το κλίμα της, την ώθησε γρήγορα σε δημοφιλές παραθεριστικό και οικιστικό κέντρο, με πληθώρα μεγαλοπρεπών ξενοδοχείων και επαύλεων να ξεπηδούν σε όλη την έκταση της δασόφυτης πεδιάδας, κυρίως τη δεκαετία του 1920. Ξενοδοχεία όπως το «Σεσίλ», το «Απέργη», το «Πύρνα», το «Πεντελικόν», το «Όλυμπος» και άλλα φιλοξένησαν επιφανείς προσωπικότητες της εποχής, όπως τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον Θεμιστοκλή Σοφούλη και άλλους. Άλλες προσωπικότητες, όπως ο Παύλος Μελάς, η συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα και ο σύζυγός της Στέφανος Δέλτα (συν-ιδρυτής του Κολλεγίου Αθηνών) και ο Εμμανουήλ Μπενάκης, μαζί με άλλους, έμεναν σε πολυτελείς κατοικίες της περιοχής.

Άποψη της Κηφισιάς κατά τη δεκαετία του 1920, σε φωτογραφία του Φρεντερίκ Μπουασονά.

Στα χρόνια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η Κηφισιά φιλοξένησε αρκετούς Μικρασιάτες πρόσφυγες. Ένας λόγος που θα έσπρωχνε τους πρόσφυγες στην Κηφισιά ήταν ότι θα έβρισκαν κάποιο μεροκάματο, καθώς σημαντικό μέρος τους αποτελούνταν από αγρότες και αμπελουργούς, και την εποχή εκείνη είχαν καλλιέργειες, όπως της πατάτας, του σπαραγγιού, της φράουλας, του μενεξέ, και έτσι από τη μία οι καλλιέργειες και από την άλλη οι πανέμορφοι κήποι χρειάζονταν πολλά και φθηνά εργατικά χέρια. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή κατέφτασαν στην Κηφισιά Μικρασιάτες πρόσφυγες από την περιοχή της Ερυθραίας χερσονήσου της Μικράς Ασίας και συγκεκριμένα από τα χωριά Λυθρί, Βουρλά, Αλάτσατα, Τσεσμέ, Σιβρισάρι, Καράμπουρνα και Μελί συν άλλων. Το 1923 ιδρύθηκε ο «Σύλλογος Προσφύγων Κηφισιάς», με σκοπό τη στέγαση και αποκατάστασή τους. Ο Σύλλογος πέτυχε την απαλλοτρίωση 152 στρεμμάτων στη σημερινή Νέα Ερυθραία, περιοχή που τότε υπαγόταν στην Κοινότητα Κηφισιάς. «Να κάνει φεγγάρι να δουλεύουμε», έλεγαν οι πρόσφυγες, καθώς ξενοδούλευαν το πρωί στα κτήματα της Κηφισιάς και το βράδυ καλλιεργούσαν τα χωράφια τους στη Νέα Ερυθραία. Αξιοσημείωτη ήταν η αντίθεση μεταξύ των πλούσιων ξενοδοχείων υπό κατασκευή στην κυρίως Κηφισιά και την αξιοθρήνητη κατάσταση στη γειτονική προσφυγική περιοχή, όπου οι πρόσφυγες αγωνίζονταν να κρατήσουν όρθια τα ξύλινα σπίτια τους. Πολύ αργότερα, στη δεκαετία του 1960, θα άνοιγε και πάλι την αγκαλιά της στους ξεριζωμένους Έλληνες της Αιγύπτου. Το Άστυ Αιγυπτιωτών, στην περιοχή του ναού της Αγίας Παρασκευής, που χτίστηκε από πρόσφυγες Έλληνες της Αιγύπτου, είναι σήμερα μία από τις ομορφότερες συνοικίες της πόλης^[5].

Η βίλα Καζούλη αποτελεί τοπόσημο στη νότια είσοδο της Κηφισιάς, χτισμένη στις αρχές τις δεκαετίας του 1910.^[6]

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής της Ελλάδας από τις δυνάμεις του Άξονα (1941-1944) στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η βίλα Καζούλη στη νότια είσοδο της Κηφισιάς επιτάχθηκε από τις Γερμανικές δυνάμεις και στήθηκε εκεί το φρουραρχείο των Ες-Ες. Δώδεκα αγωνιστές βασανίστηκαν μέχρι θανάτου στο υπόγειο της έπαυλης, που είχε μετατραπεί σε κέντρο βασανιστηρίων, και θάφτηκαν στον κήπο της.^[6] Το 1942, πάραυτα, ξεπερνάει τους 10.000 κατοίκους και προάγεται σε ξεχωριστό δήμο. Μετά την απελευθέρωση, στα Δεκεμβριανά του 1944, έγινε πολύνεκρη μάχη μεταξύ ανταρτών του ΕΛΑΣ και βρετανικών δυνάμεων της Βασιλκής Πολεμικής Αεροπορίας (RAF), που ήταν στρατωνισμένες στα ξενοδοχεία «Σεσίλ», «Απέργη» και «Πεντελικόν». Οι αντάρτες πέτυχαν την πλήρη κατάληψη των ξενοδοχείων τη νύχτα της 17ης προς 18ης Δεκεμβρίου, κάτι που όμως δεν απέτρεψε την τελική τους σύντριψη στην Αθήνα τον επόμενο μήνα.

Ο τερματικός σταθμός του ηλεκτρικού στην Κηφισιά αποτελεί ένα από τα πιο πολυσύχναστα σημεία της περιοχής.

Σήμερα στην Κηφισιά υπάρχουν μεγάλα και πολυτελή ξενοδοχεία, εστιατόρια και κέντρα διασκέδασης. Μεταξύ της κεντρικής πλατείας (Πλάτανος) και του άλλοτε σταθμού του "Θηρίου" (και σημερινού σταθμού του τρένου) υπάρχει το Άλσος της Κηφισιάς όπου κάθε χρόνο πραγματοποιείται έκθεση λουλουδιών. Βορειοανατολικά της κεντρικής πλατείας βρίσκεται η συνοικία Κεφαλάρι, με άφθονα, παλαιότερα, νερά και πολυτελέστατες κατοικίες. Κατά την απογραφή του 2001, η Κηφισιά συγκέντρωνε 43.929 κατοίκους και εμφάνιζε μια πυκνότητα δόμησης 1.694 κατοίκων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο δόμησης. Λόγω των υψηλών τιμών των οικοπέδων και των περιορισμών στη δόμηση, η πληθυσμιακή εξέλιξη της πόλεως παρουσιάζει ήπιες αυξήσεις με ποσοστά της τάξεως του 22,87% και 10,84% ανά απογραφή.

Μεγαλοπρεπείς πύργοι στεγάζουν τις μεγαλοαστικές οικογένειες του Βορείου Τομέως.

Στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της πόλεως συγκαταλέγονται το δροσερό κλίμα, η πολυτελής αρχιτεκτονική και τα μεγάλα ποσοστά δημοτικού αλλά και ιδιωτικού πρασίνου, ενώ συνδυάζονται οι φιλήσυχες γειτονιές με μια δραστήρια αγορά και σχετικά έντονη νυχτερινή διασκέδαση. Το οικιστικό κέντρο έχει αναπτυχθεί πέριξ της Πλατείας Πλατάνου και του Άλσους της Κηφισιάς, όπου τοποθετείται και το σύγχρονο εμπορικό κέντρο του Δήμου που έχει επεκταθεί μέχρι το Κεφαλάρι μέσω της οδού Κολοκοτρώνη, που σήμερα ανάγεται στον πιο ακριβό εμπορικά δρόμο των βορείων προαστίων. Στο Άλσος της Κηφισιάς πραγματοποιούνται κάθε χρόνο ανθοκομικές εκθέσεις με μαζική συμμετοχή κόσμου.

Το Άλσος της Κηφισιάς δέχεται κάθε χρόνο εκατοντάδες επισκέπτες για τις ανθοκομικές εκθέσεις που φιλοξενεί.

Η Κηφισιά φημίζεται για τα πολυτελή της καταστήματα, προσελκύοντας κόσμο από το Βόρειο Τομέα.

Η Κηφισιά γνωρίζει από τον 20ό αιώνα απρόσκοπτη ανάπτυξη. Το τελευταίο διάστημα έχει επιβαρυνθεί πολύ από την εμπορική ανάπτυξη, όπως επίσης και από την επέκταση της οικιστικής ζώνης των Αθηνών πέραν των ορεινών όγκων που την καθιστούν πέρασμα με έντονο κυκλοφοριακό φόρτο. Η πόλη μέχρι και τα τέλη του 20ού αιώνα θεωρείτο προνομιούχος συγκοινωνιακά, καθώς εξυπηρετείτο από την Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας, την κομβική Λεωφόρο Κηφισίας αλλά και τον ομώνυμο τερματικό σταθμό του ηλεκτρικού. Παρά ταύτα σήμερα, με τον οικιστικό κορεσμό της πρωτεύουσας, τα συγκοινωνιακά αυτά μέσα έχουν σε μεγάλο βαθμό απαξιωθεί, με αποτέλεσμα να ακινητοποιούνται πολλές φορές οι μετακινήσεις στην πόλη. Σε αυτά τα προβλήματα φιλοδοξούν να δώσουν λύση η υπογειοποίηση του σταθμού της πόλης και η επέκταση του ηλεκτρικού προς τα βόρεια, σε συνδυασμό με λοιπές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, ενώ συγκοινωνιολόγοι συχνά προτείνουν την κατασκευή μιας περιφερειακής οδού Πεντέλης.

Φημισμένα άλλοτε προϊόντα της Κηφισιάς ήταν τα κεράσια της, οι φράουλες, οι πατάτες, τα σπαράγγια, αλλά και τα άφθονα λουλούδια της. Στην Κηφισιά βρίσκεται το γενικό νοσοκομείο Αττικής ΚΑΤ κι ο ομώνυμος σταθμός του ΗΣΑΠ καθώς και ο τερματικός σταθμός του ΗΣΑΠ.

Επιφανείς Προσωπικότητες της Κηφισιάς

Κατοικία του μακεδονομάχου Παύλου Μελά στο Στροφύλι.

Στην Κηφισιά έζησαν ή πέρασαν μεγάλο μέρος της ζωής τους, πολλοί γνωστοί πολιτικοί της νεότερης Ελλάδας, εθνικοί ευεργέτες, αλλά και άνθρωποι από το χώρο των Γραμμάτων και των Τεχνών. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τους πρωθυπουργούς Θεόδωρο Δηλιγιάννη (1824-1905) και Χαρίλαο Τρικούπη (1832-1897), τον μακεδονομάχο Παύλο Μελά (1870-1904) και τον πατέρα του, Μιχαήλ Μελά, που διετέλεσε δήμαρχος Αθηναίων από το 1891 έως το 1894, τον Ίωνα Δραγούμη (1878-1920), τον εθνικό ευεργέτη και δήμαρχο Αθηναίων Εμμανουήλ Μπενάκη (1843-1929) και τη γυναίκα του Βιργινία Μπενάκη (1848-1928) η οποία ανακηρύχθηκε από την ελληνική κυβέρνηση μεγάλη ευεργέτιδα. Ο Εμμανουήλ και η Βιργινία Μπενάκη ήταν οι γονείς της Πηνελόπης Δέλτα (1874-1941), το αρχοντικό της οποίας βρίσκεται στην οδό Μπενάκη και στεγάζει σήμερα τα ιστορικά αρχεία του Μουσείου Μπενάκη. Στην Κηφισιά έζησαν επίσης οι ποιητές Γεώργιος Δροσίνης (1859-1951), η έπαυλη του οποίου ανήκει σήμερα στον Δήμο Κηφισιάς και στεγάζει τη Δημοτική Βιβλιοθήκη και το Μουσείο Δροσίνη, όπως και ο Άγγελος Σικελιανός (1884-1941).

Δήμαρχοι Κηφισιάς

1942-1974

Το 1928, με την απόσπασή της από το δήμο Αθηναίων, συστάθηκε η κοινότητα Κηφισιάς με πρώτο εκλεγμένο πρόεδρο τον Κωνσταντίνο Δήμα. Ο δήμος συστάθηκε το 1942. Το 1967 διορίστηκε από τη Χούντα δήμαρχος ο Ιωάννης Κουρεμπανάς, απόστρατος αξιωματικός της αστυνομίας.^[7]

1951-1954 Ιωάννης Βαρουξάκης
1955?-1964? Εμμανουήλ Ζαχ. Δατσέρης (19??-1980) (με καταγωγή από το Χουμεριάκο Ηρακλείου)
1964-1967 Δημήτρης Ζωμόπουλος (1921-2004)
1967-1973 Ιωάννης Κουρεμπανάς
1973-1974 Τάκης Παρασκευόπουλος (υπηρεσιακός, ως αντιδήμαρχος)
Απρίλιος 1974 - Οκτώβριος 1974 Δημήτριος Οικονομάκος
Οκτώβριος 1974 - 1975 Δημήτρης Λινός (αναπληρωτής δήμαρχος ο Δημήτρης Ζωμόπουλος)

1975-σήμερα

Έπειτα από τη Μεταπολίτευση, δήμαρχοι υπηρέτησαν^[8] οι:

1975-1982: Δημήτρης Ζωμόπουλος (1921-2004) Διετέλεσε 4 φορές δήμαρχος Κηφισιάς. Απεβίωσε στις 3 Φεβρουαρίου 2004 και το όνομά του δόθηκε στο Άλσος της Κηφισιάς.
1983-1986 και 1991-1994: Μιχάλης Κανακάκης (1920 - Αύγουστος 1995) Γιατρός
1987-1990: Βασίλης Γκατσόπουλος (19??-1997) Ιατρός-καρδιολόγος. Εξελέγη το 1986 υπηρετώντας ως το 1990 και πέθανε τον Μάρτιο του 1997.
1995-1998: Κωνσταντίνος Τασούλας
1999-2002: Βασίλης Βάρσος
2003-2014: Νίκος Χιωτάκης
2014-2023: Γιώργος Θωμάκος
2024-σήμερα: Βασίλειος Ξυπολυτάς (εξελέγη το 2023 με ποσοστό 64,33%)

Δημογραφική εξέλιξη

Η δημογραφική εξέλιξη του Δήμου Κηφισιάς εξελίσσεται με ομαλούς ρυθμούς, χωρίς απότομες μεταβολές, αλλά με ήπιες αυξητικές τάσεις. Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθεται η δημογραφική εξέλιξη από το 1981 έως την απογραφή του 1991:

Πληθυσμιακή Εξέλιξη Δήμου Κηφισιάς

Χρονολογία	Πληθυσμός Δήμου	Έκταση Δήμου	Πυκνότητα Δόμησης	Προστιθείς Πληθυσμός	Νέα Αύξηση Πληθυσμού	Αθροιστική Αύξηση
1981	31.876	25,937 χμ²	1.275 κάτοικοι / χμ²	-	-
1991	39.166	25,937 χμ²	1.510 κάτοικοι / χμ²	+7.290 κάτοικοι	+22,87%	22,87%
2001	43.929	25,937 χμ²	1.694 κάτοικοι / χμ²	+4.763 κάτοικοι	+10,84%	33,71%
2011^[9]	71.259	25,937 χμ²	2.747 κάτοικοι / χμ²	+27.330 κάτοικοι	+27,33%	33,71%
2021	72.860	35,100 χμ²	2.075 κάτοικοι / χμ²	+1.601 κάτοικοι	+2,19%

πρωτογενείς πηγές:ΕΣΥΕ Αρχειοθετήθηκε 2011-02-27 στο Wayback Machine.

Η Κηφισιά στον κινηματογράφο


Έτος	Τίτλος	Σκηνοθέτης
1959	Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο^[10]	Αλέκος Σακελλάριος
1960	Η κυρία δήμαρχος^[10]	Ροβήρος Μανθούλης
	Η Αλίκη στο ναυτικό^[11]	Αλέκος Σακελλάριος
	Χριστίνα^[11]	Γιάννης Δαλιανίδης
1961	Έξω οι κλέφτες^[10]	Κώστας Ανδρίτσος
1962	Ο γαμπρός μου ο δικηγόρος^[11]	Ορέστης Λάσκος
1963	Μερικοί το προτιμούν κρύο...^[11]	Γιάννης Δαλιανίδης
	Η ψεύτρα^[11]	Γιάννης Δαλιανίδης
	Χτυποκάρδια στο θρανίο^[10]	Αλέκος Σακελλάριος
1964	Δεσποινίς διευθυντής^[11]	Ντίνος Δημόπουλος
	Η βίλα των οργίων^[11]	Ντίνος Δημόπουλος
	Έξω φτώχεια και καλή καρδιά^[11]	Πάνος Γλυκοφρύδης
1965	Κορίτσια για φίλημα^[11]	Γιάννης Δαλιανίδης
	Το πρόσωπο της ημέρας^[11]	Ορέστης Λάσκος
	Οι καταφρονεμένοι^[12]	Νίκος Βαρβέρης
1966	Η βουλευτίνα^[11]	Κώστας Καραγιάννης
1967	Ένας τρελός τρελός Βέγγος^[11]^[12]	Θανάσης Βέγγος
1968	Μια κυρία στα μπουζούκια^[11]	Γιάννης Δαλιανίδης
1969	Ποιος Θανάσης!!^[11]	Θανάσης Βέγγος
1969	Ένας άφραγκος Ωνάσης^[11]	Κώστας Καραγιάννης
1970	Ένας Βέγγος για όλες τις δουλειές^[11]	Ντίνος Κατσουρίδης
1970	Υπολοχαγός Νατάσσα^[13]	Νίκος Φώσκολος
1971	Η κρεβατομουρμούρα^[11]	Ορέστης Λάσκος
1971	Εκείνο το καλοκαίρι^[12]	Βασίλης Γεωργιάδης
1973	Θέμα συνειδήσεως^[12]	Πέτρος Λύκας
1974	Έγκλημα στο Καβούρι^[12]	Κώστας Καραγιάννης
1989	Ο εραστής της γυναίκας μου^[11]	Βαγγέλης Μπαλαφούτης