Χλωρίνη

Με τον όρο Χλωρίνη αναφερόμαστε στο κατοχυρωμενο -εδώ και 60 έτη- εμπορικό σήμα της εταιρειας ΕΛΑΪΣ - Unilever Hellas, κάτω από το οποίο η εταιρεία διαθέτει στην αγορά διαλύματα υποχλωριώδους νατρίου (NaClO), τα οποία προορίζονται για οικιακή χρήση, κυρίως για καθαρισμό και απολύμανση χώρων και επιφανειών, καθώς επίσης και για λεύκανση ρούχων. Ωστόσο, η ονομασία «χλωρίνη» χρησιμοποιούνταν και από πριν στον ελληνικό χώρο, τουλαχιστον από το 1837, όπως φαίνεται από το παρακάτω κείμενο της εποχής: «...διότι μετὰ τὸν θάνατον ἑνὸς ἐκ τούτων ὁ Τομπακάκης καὶ ὁ Δουμὼν μήτε τοὺς ἤλλαζαν τὰ ἐνδύματα, μήτε τοὺς ἔλουον, μήτε τοὺς ἔπλυνον μὲ χλωρίνην, ὡς ἔκαμνεν ὁ Ἡπίτης...»

Τα χλωριολευκαντικά προϊόντα, όπως η Χλωρίνη, είναι διαλύματα NaClO περιεκτικότητας από 3% έως 6%, ανάλογα με τον κατασκευαστή. Έχουν χρώμα υποκίτρινο, έχουν έντονη οσμή χλωρίου και είναι καυστικά για το δέρμα, τα μάτια και τους βλεννογόνους. Η πυκνότητα ενός διαλύματος 6% είναι περίπου 1,1 gr/cm³. Η δραστικότητα ενός διαλύματος υποχλωριώδους νατρίου εξαρτάται από το χρόνο που μεσολαβεί ανάμεσα στην παρασκευή και στη χρήση του. Και τούτο γιατί υφίσταται υδρόλυση, σχηματίζοντας υποχλωριώδες οξύ, είτε βρίσκεται σε ανοικτό είτε σε κλειστό δοχείο. Η υδρόλυση είναι, επίσης, συνάρτηση της θερμοκρασίας. Το εμπορικό διάλυμα έχει διάρκεια ζωής (διατηρεί την απολυμαντική του δράση)περίπου 12 έως 24 μήνες, με την προϋπόθεση ότι φυλάσσεται σε θερμοκρασίες δωματίου.

Χημικά, το υποχλωριώδες νάτριο είναι ισχυρό οξειδωτικό σε περιεκτικότητες άνω του 40%, ενώ θεωρείται μετρίας οξειδωτικότητας σε διαλύματα κάτω του 40%, όπως η χλωρίνη (NFPA 430, 2000). Ωστόσο, επειδή ως σταθεροποιητής της διάσπασης του, που, όπως προαναφέρθηκε, γίνεται αυτόματα, περιέχεται υδροξείδιο του νατρίου (NaOH), τα χλώρια είναι διαβρωτικά για το δέρμα, τα μάτια και τους βλεννογόνους. Τα χλώρια είναι, επίσης, δηλητήρια, αν καταποθούν.

Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με άλλα λευκαντικά ή χημικά καθαριστικά, επειδή είναι δραστικά και αντιδρούν εύκολα με αυτά. Π.χ. αντιδρούν με υπεροξείδιο του υδρογόνου (γνωστότερο σαν οξυζενέ):

H₂O₂ + NaClO → NaCl + H₂Ο + O₂

Η αντίδραση παράγει ελεύθερο οξυγόνο, ενώ με άλλες ουσίες, όπως το υδροχλωρικό οξύ, είναι δυνατό να παραχθεί ελεύθερο αέριο χλώριο, το οποίο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο δηλητήριο.

Στο εμπόριο κυκλοφορούν χλωριολευκαντικά από αρκετούς κατασκευαστές (με συνήθη περιεκτικότητα περίπου 3%), ενώ σε άλλες χώρες έχει το εμπορικό όνομα "bleach" εκτός της Γαλλίας, όπου είναι γνωστή ως "Eau de Javel" από το όνομα της εταιρείας που την έθεσε πρώτη σε εμπορική χρήση.