Βικιπαίδεια

JavaScript

γλώσσα προγραμματισμού

Η JavaScript (JS) είναι διερμηνευμένη γλώσσα προγραμματισμού για ηλεκτρονικούς υπολογιστές.[2] Αρχικά αποτέλεσε μέρος της υλοποίησης των φυλλομετρητών Ιστού, ώστε τα σενάρια από την πλευρά του πελάτη (client-side scripts) να μπορούν να επικοινωνούν με τον χρήστη, να ανταλλάσσουν δεδομένα ασύγχρονα και να αλλάζουν δυναμικά το περιεχόμενο του εγγράφου που εμφανίζεται.[2]

JavaScript
Γενικά
Ημερ. ΔημιουργίαςΜαΐου 1996
Είδοςγλώσσα προγραμματισμού σεναρίων, συναρτησιακή γλώσσα προγραμματισμού, υπολογιστική πλατφόρμα, διερμηνευμένη γλώσσα, γλώσσα προγραμματισμού, γλώσσα προγραμματισμού υψηλού επιπέδου
Διανομή
ΈκδοσηECMAScript 2024 (Ιουνίου 2024)[1]
Λειτουργικά
Ανάπτυξη
Σύνδεσμοι
Επίσημος ιστότοπος
https://www.ecma-international.org/publications-and-standards/standards/ecma-262/

Η JavaScript είναι μια γλώσσα σεναρίων που βασίζεται στα πρωτότυπα (prototype-based), είναι δυναμική, με ασθενείς τύπους και έχει συναρτήσεις ως αντικείμενα πρώτης τάξης. Η σύνταξή της είναι επηρεασμένη από τη C. Η JavaScript αντιγράφει πολλά ονόματα και συμβάσεις ονοματοδοσίας από τη Java, αλλά γενικά οι δύο αυτές γλώσσες δε σχετίζονται και έχουν πολύ διαφορετική σημασιολογία. Οι βασικές αρχές σχεδιασμού της JavaScript προέρχονται από τις γλώσσες προγραμματισμού Self και Scheme.[3] Είναι γλώσσα βασισμένη σε διαφορετικά προγραμματιστικά παραδείγματα (multi-paradigm), υποστηρίζοντας αντικειμενοστρεφές,[4] προστακτικό και συναρτησιακό[5][6] στυλ προγραμματισμού.

Η JavaScript χρησιμοποιείται και σε εφαρμογές εκτός ιστοσελίδων — τέτοια παραδείγματα είναι τα έγγραφα PDF, οι εξειδικευμένοι φυλλομετρητές (site-specific browsers) και οι μικρές εφαρμογές της επιφάνειας εργασίας (desktop widgets). Οι νεότερες εικονικές μηχανές και πλαίσια ανάπτυξης για JavaScript (όπως το Node.js) έχουν επίσης κάνει τη JavaScript πιο δημοφιλή για την ανάπτυξη εφαρμογών Ιστού στην πλευρά του διακομιστή (server-side).

Το πρότυπο της γλώσσας κατά τον οργανισμό τυποποίησης ECMA ονομάζεται ECMAscript[7].

Ιστορία

Επεξεργασία

Η γλώσσα προγραμματισμού JavaScript δημιουργήθηκε αρχικά από τον Brendan Eich της εταιρείας Netscape με την επωνυμία Mocha. Αργότερα, η Mocha μετονομάστηκε σε LiveScript, και τελικά σε JavaScript, κυρίως επειδή η ανάπτυξή της επηρεάστηκε περισσότερο από τη γλώσσα προγραμματισμού Java.[8][9] LiveScript ήταν το επίσημο όνομα της γλώσσας όταν για πρώτη φορά κυκλοφόρησε στην αγορά σε βήτα (beta) εκδόσεις με το πρόγραμμα περιήγησης στο Web, Netscape Navigator εκδοχή 2.0 τον Σεπτέμβριο του 1995. Η LiveScript μετονομάστηκε σε JavaScript σε μια κοινή ανακοίνωση με την εταιρεία Sun Microsystems στις 4 Δεκεμβρίου, 1995 [10], όταν επεκτάθηκε στην έκδοση του προγράμματος περιήγησης στο Web, Netscape εκδοχή 2.0B3.[11]
Η JavaScript απέκτησε μεγάλη επιτυχία ως γλώσσα στην πλευρά του πελάτη (client-side) για εκτέλεση κώδικα σε ιστοσελίδες, και περιλήφθηκε σε διάφορα προγράμματα περιήγησης στο Web. Κατά συνέπεια, η εταιρεία Microsoft ονόμασε την εφάρμογή της σε JScript για να αποφύγει δύσκολα θέματα εμπορικών σημάτων. JScript πρόσθεσε νέους μεθόδους για να διορθώσει τα Y2K-προβλήματα στην JavaScript, οι οποίοι βασίστηκαν στην java.util.Date τάξη της Java.[12] JScript περιλήφθηκε στο πρόγραμμα Internet Explorer εκδοχή 3.0, το οποίο κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 1996.
Τον Νοέμβριο του 1996, η Netscape ανακοίνωσε ότι είχε υποβάλει τη γλώσσα JavaScript στο Ecma International (μια οργάνωση της τυποποίησης των γλωσσών προγραμματισμού) για εξέταση ως βιομηχανικό πρότυπο, και στη συνέχεια το έργο είχε ως αποτέλεσμα την τυποποιημένη μορφή που ονομάζεται ECMAScript.[13]
Η JavaScript έχει γίνει μία από τις πιο δημοφιλείς γλώσσες προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών στον Παγκόσμιο Ιστό (Web). Αρχικά, όμως, πολλοί επαγγελματίες προγραμματιστές υποτίμησαν τη γλώσσα διότι το κοινό της ήταν ερασιτέχνες συγγραφείς ιστοσελίδων και όχι επαγγελματίες προγραμματιστές (μαζί με άλλους λόγους).[14] Με τη χρήση της τεχνολογίας Ajax, η JavaScript γλώσσα επέστρεψε στο προσκήνιο και έφερε πιο επαγγελματική προσοχή προγραμματισμού. Το αποτέλεσμα ήταν ένα καινοτόμο αντίκτυπο στην εξάπλωση των πλαισίων και των βιβλιοθηκών, τη βελτίωση προγραμματισμού με JavaScript, καθώς και αυξημένη χρήση της JavaScript έξω από τα προγράμματα περιήγησης στο Web.
Τον Ιανουάριο του 2009, το έργο CommonJS ιδρύθηκε με στόχο τον καθορισμό ενός κοινού προτύπου βιβλιοθήκης κυρίως για την ανάπτυξη της JavaScript έξω από το πρόγραμμα περιήγησης και μέσα σε άλλες τεχνολογίες (π.χ. server-side).[15]

Μοντέλο εκτέλεσης

Επεξεργασία
 
Example of javascript

Η αρχική έκδοση της Javascript βασίστηκε στη σύνταξη στη γλώσσα προγραμματισμού C, αν και έχει εξελιχθεί, ενσωματώνοντας πια χαρακτηριστικά από νεότερες γλώσσες.

Αρχικά χρησιμοποιήθηκε για προγραμματισμό από την πλευρά του πελάτη (client), που ήταν ο φυλλομετρητής (browser) του χρήστη, και χαρακτηρίστηκε σαν client-side γλώσσα προγραμματισμού. Αυτό σημαίνει ότι η επεξεργασία του κώδικα Javascript και η παραγωγή του τελικού περιεχομένου HTML δεν πραγματοποιείται στο διακομιστή, αλλά στο πρόγραμμα περιήγησης των επισκεπτών, ενώ μπορεί να ενσωματωθεί σε στατικές σελίδες HTML. Αντίθετα, άλλες γλώσσες όπως η PHP εκτελούνται στο διακομιστή (server-side γλώσσες προγραμματισμού).

Παρά την ευρεία χρήση της Javascript για συγγραφή προγραμμάτων σε περιβάλλον φυλλομετρητή, από την αρχή χρησιμοποιήθηκε και για τη συγγραφή κώδικα από την πλευρά του διακομιστή, από την ίδια τη Netscape στο προϊόν LiveWire, με μικρή επιτυχία. Η χρήση της Javascript στο διακομιστή εμφανίζεται πάλι σήμερα, με τη διάδοση του Node.js, ενός μοντέλου προγραμματισμού βασισμένο στα γεγονότα (events).

Javascript και Java

Επεξεργασία

Η Javascript δεν θα πρέπει να συγχέεται με τη Java, που είναι διαφορετική γλώσσα προγραμματισμού και με διαφορετικές εφαρμογές. Η χρήση της λέξης "Java" στο όνομα της γλώσσας έχει περισσότερη σχέση με το προφίλ του προϊόντος που έπρεπε να έχει και λιγότερο με κάποια πιθανή συμβατότητα ή άλλη στενή σχέση με τη Java. Ρόλο σε αυτήν τη σύγχυση έπαιξε και ότι η Java και η Javascript έχουν δεχτεί σημαντικές επιρροές από τη γλώσσα C, ειδικά στο συντακτικό, ενώ είναι και οι δύο αντικειμενοστρεφείς γλώσσες. Τονίζεται ότι ο σωστός τρόπος γραφής της είναι "Javascript" και όχι 'Java script' σαν δύο λέξεις, όπως λανθασμένα γράφεται ορισμένες φορές.

Δείγμα κώδικα Javascript

Επεξεργασία

Ο κώδικας Javascript μιας σελίδας περικλείεται από τις ετικέτες της HTML <script type="text/javascript"> και </script>.

Για παράδειγμα, ο ακόλουθος κώδικας Javascript εμφανίζει ένα πλαίσιο διαλόγου με το κείμενο "Γεια σου, κόσμε!": 

<script type="text/javascript">
alert('Γεια σου, κόσμε!');
</script>

Αν ο κώδικας Javascript περιέχει περισσότερες από μία εντολές, αυτές θα πρέπει να διαχωριστούν μεταξύ τους με το χαρακτήρα του ελληνικού ερωτηματικού ';' (δηλαδή της λατινικής άνω τελείας). Η χρήση του χαρακτήρα αυτού για την τελευταία εντολή δεν είναι απαραίτητη. Η διαχώριση των εντολών στους νεότερους φυλλομετρητές (browsers) δεν είναι απαραίτητη.

Μια άλλη βασική εντολή, η window.prompt("μήνυμα προς το χρήστη"), ζητάει από το χρήστη να συμπληρώσει ένα κομμάτι μιας αίτησης απευθείας ώστε τα δεδομένα να χρησιμοποιηθούν σαν κείμενo: 

<script>
var firstVariable = window.prompt("PLEASE FILL IN YOUR NAME")
alert("Your name is " + firstVariable + ".")
</script>

Υποσημειώσεις

Επεξεργασία
  1. ↑ «ECMAScript® 2024 Language Specification». Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 30 Αύγουστος 2024. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Flanagan, 2006, σ. 1
  3. ↑ «ECMAScript Language Overview» (PDF). 23 Οκτωβρίου 2007. σελ. 4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2009. 
  4. ↑ «ECMAScript Language Specification» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2013. 
  5. ↑ Douglas Crockford. Douglas Crockford on Functional JavaScript (Tech talk). blinkx. Συμβαίνει στα 2:49. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (flv) στις 23 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2013. [JavaScript] is also coincidentally the world's most popular functional programming language. JavaScript is and has always been, at least since [version] 1.2, a functional programming language. 
  6. ↑ The Little JavaScripter shows the relationship with Scheme in more detail.
  7. ↑ Πρότυπο ECMA-262
  8. ↑ Krill, Paul (23 Ιουνίου 2008). «JavaScript creator ponders past, future». InfoWorld. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2009. 
  9. ↑ Hamilton, Naomi (31 Ιουλίου 2008). «The A-Z of Programming Languages: JavaScript». computerworld.com.au. 
  10. ↑ Press release announcing JavaScript, "Netscape and Sun announce Javascript", PR Newswire, December 4, 1995
  11. ↑ «TechVision: Innovators of the Net: Brendan Eich and JavaScript». Web.archive.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2010. 
  12. ↑ Brendan Eich (3 Απριλίου 2008). «Popularity». Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2012. 
  13. ↑ «ECMAScript 3rd Edition specification» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2012. 
  14. ↑ «JavaScript: The World's Most Misunderstood Programming Language». Crockford.com. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2009. 
  15. ↑ Kris Kowal (1 Δεκεμβρίου 2009). «CommonJS effort sets JavaScript on path for world domination». Ars Technica. Condé Nast Publications. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2010. 

<script> var firstVariable=window.prompt("PLEASE FILL IN YOUR NAME") alert ("Your name is" +firstVariable +".") </script>

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=JavaScript&oldid=10808067"
  NODES
Intern 3
Javascript 55
languages 1
mac 2
node.js 2
os 4
server 3
text 2
web 6