Ιοκάστη
Η Ιοκάστη [3] ήταν κόρη του Βοιωτού ήρωα Μενοικέα, αδελφή του Κρέοντα και της Ιππονόμης, συζύγου του Αλκαίου.
| Ιοκάστη | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Χώρα πολιτογράφησης | Θήβες |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Λάιος ο Λάμβακος[1] Οιδίποδας[1][2] |
| Τέκνα | Οιδίποδας[1][2] Αντιγόνη[2] Πολυνείκης[2] Ετεοκλής[2] Ισμήνη[2] Λαόνυτος |
| Γονείς | Μενοικέας |
| Αδέλφια | Κρέοντας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο μύθος
ΕπεξεργασίαΑποτελεί το δεύτερο τραγικό πρόσωπο του «Θηβαϊκού Κύκλου», μετά τον Οιδίποδα. Παντρεύτηκε τον Λάιο, βασιλιά της Θήβας.
Επειδή δεν έκαναν παιδιά, αποφασίζει ο Λάιος να πάρει πυθικό χρησμό για το μέλλον του. Το Μαντείο των Δελφών του λέει να μην κάνει παιδιά, γιατί ο γιος, που θα αποκτήσει από την Ιοκάστη, θα τον σκοτώσει. Έτσι, αποκρύπτοντας το χρησμοδότημα, αποφεύγει τη συνεύρεση μαζί της.
Η Ιοκάστη όμως, σε ένα από τα μεθύσια του Λαΐου, επιδιώκει την επαφή μαζί του με αποτέλεσμα να γεννήσει αγόρι. Ο Λάιος της αποκαλύπτει το περιεχόμενο του χρησμού που είχε λάβει κάποτε και αποφασίζουν να παρατήσουν το νεογέννητο στο βουνό Κιθαιρώνα.
Έτσι διατάζουν έναν δούλο να δέσει τα πόδια του μωρού και να το αφήσει έκθετο στο βουνό. Ο δούλος, υπακούοντας δένει από τα πόδια το παιδί και το παρατά στο βουνό. Εκεί ένας βοσκός βρίσκει το αγοράκι και το παραδίδει στο βασιλικό ζεύγος της Κορίνθου, Πόλυβο και Μερόπη, που ήταν άτεκνο. Κατά μια άλλη μαρτυρία ο δούλος του Λαΐου ήταν αυτός που παρέδωσε το παιδί.
Περνούν τα χρόνια και ο Λάιος αποφασίζει να πάει στην Πυθία, να μάθει τι απέγινε το παιδί του. Σ' ένα τρίστρατο των Θηβών, τη «Σχιστή οδό», συναντά έναν νεαρό και εμπλέκεται μαζί του σε έντονο λεκτικό διάλογο. Αποτέλεσμα ήταν να προκληθεί ο θάνατός του, από τον νεαρό, μετά από μια σύντομη μάχη.
Τα νέα του θανάτου διαδίδονται γρήγορα στην πόλη, από τον μοναδικό διασωθέντα δούλο. Αναλαμβάνει την ηγεσία της Θήβας, ο αδελφός της Ιοκάστης, ο Κρέοντας. Τότε παρουσιάζεται στο προσκήνιο η Σφίγγα. Η αδυναμία του Κρέοντα να επιλύσει το πρόβλημα, τον οδηγεί να ανακηρύξει πως όποιος σκοτώσει την Σφίγγα θα πάρει ως έπαθλο την βασιλεία της Θήβας και θα παντρευτεί την Ιοκάστη, χήρα του Λαΐου.
Η Σφίγγα θανατώνεται από τον Οιδίποδα, ο οποίος ανακηρύσσεται βασιλιάς των Θηβών και σύζυγος της Ιοκάστης [4].
Η Ιοκάστη αποκτά με τον Οιδίποδα τέσσερα παιδιά: τους δίδυμους Ετεοκλή και Πολυνείκη, την Αντιγόνη και την Ισμήνη.
Μετά το φονικό της Σφίγγας, ξεσπά στη Θήβα λοιμός. Για επτά χρόνια η πόλη ταλανίζεται. Η διάνοια του Οιδίποδα δεν μπορεί να επιλύσει το πρόβλημα. Έτσι στέλνεται ο Κρέοντας στο Μαντείο των Δελφών ή, κατά τη συνηθέστερη μορφή του μύθου, πηγαίνει να βρει τον μάντη Τειρεσία για να μάθουν τι φταίει και πώς αυτό θα διορθωθεί. Στο έργο του Σοφοκλή «Οιδίπους Τύραννος» βλέπουμε πως αποκαλύπτεται ο Οιδίποδας ως ο υπαίτιος του λοιμού και ποιες ανόσιες πράξεις έκανε άθελά του.
Η Ιοκάστη, όταν έμαθε πως ο άντρας που παντρεύτηκε και έκανε παιδιά, ήταν γιος δικός της και του Λαΐου και πως ήταν αυτός ο φονιάς του, κλείστηκε στο δωμάτιό της και, αφού αγκάλιασε για τελευταία φορά τα παιδιά της, κρεμάστηκε.
Χαρακτηριστικό αποτελεί, στην ομηρική «Οδύσσεια», πως ο Οδυσσέας, όταν κατέβηκε στον Άδη (με οδηγίες της Κίρκης), της έδωσε να πιει αίμα για να μάθει τη ζωή της. Εκεί πήγε για να πάρει χρησμό από τον νεκρό Τειρεσία [5] .
Δείτε επίσης
Επεξεργασία- Ο δορυφόρος του Δία Ιοκάστη
- Οιδίπους Τύραννος
- Ο αστεροειδής 899 Ιοκάστη (899 Jokaste), που ανακαλύφθηκε το 1918, πήρε το όνομά του από την τραγική αυτή βασίλισσα.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 Timothy Gantz: «Mythes de la Grèce archaïque» (Γαλλικά) Éditions Belin. Παρίσι. 2004. σελ. 1390. ISBN-13 978-2-7011-3067-5. ISBN-10 2-7011-3067-0.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 «Oedipus» (Ρωσικά)
- ↑ A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology by William Smith, Ed.
- ↑ Sophocles, Oedipus Rex, 1191–1312.; Homer, Odyssey, Book XI
- ↑ Όμηρος - Οδύσσεια/11,271–81 - τὴν ἔχεν Ἀμφιτρύωνος υἱὸς μένος αἰὲν ἀτειρής. μητέρα τ' Οἰδιπόδαο ἴδον, καλὴν Ἐπικάστην, ἣ μέγα ἔργον ἔρεξεν ἀϊδρείῃσι νόοιο γημαμένη ᾧ υἷϊ• ὁ δ' ὃν πατέρ' ἐξεναρίξας γῆμεν• ἄφαρ δ' ἀνάπυστα θεοὶ θέσαν ἀνθρώποισιν........
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία