Μήνιγγες

Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ) για να προστατεύεται περιβάλλεται από τρία αλληλοδιάδοχα μεμβρανώδη περιβλήματα που λέγονται μήνιγγες του εγκεφάλου. Αυτές από μέσα προς τα έξω είναι η χοριοειδής, η αραχνοειδής και η σκληρή. Η προσβολή των μηνίγγων από μικροοργανισμούς (ιούς,βακτήρια, μύκητες και παράσιτα), ή απο μη λοιμώδη αίτια (ρευματολογικά, νεοπλάσματα, ιατρογενώς) προκαλούν την μηνιγγίτιδα.

Χοριοειδής μήνιγγα

Η χοριοειδής μήνιγγα βρίσκεται σε άμεση επαφή με τον εγκέφαλο, παρακολουθεί όλες τις αναγλυφές και τις αυλακές του και περιέχει τις αρτηρίες που τρέφουν τον εγκέφαλο. Η χοριοειδής μήνιγγα παρουσιάζει προσεκβολές με αγγεία, που έχουν εισχωρήσει μέσα στις κοιλίες του εγκεφάλου και που λέγονται χοριοειδή πλέγματα, και όπου παράγεται το εγκεφαλονωτιαίο υγρό.

Αραχνοειδής μήνιγγα

Η αραχνοειδής μήνιγγα περιβάλλει τον εγκέφαλο, αμέσως προς τα έξω από τη χοριοειδή μήνιγγα, χωρίς να παρακολουθεί τις αναγλυφές (έλικες και αύλακες) του εγκεφάλου. Έτσι ανάμεσα στη χοριοειδή και την αραχνοειδή μήνιγγα σχηματίζεται σχισμοειδής χώρος, που λέγεται υπαραχνοειδής χώρος. Ο χώρος αυτός περιέχει εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό στον υπαραχνοειδή χώρο προέρχεται από τις κοιλίες του εγκεφάλου μέσω των τμημάτων της οροφής της 4ης κοιλίας. Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο εγκέφαλος περιβαλλόμενος από εγκεφαλονωτιαίο υγρό προστατεύεται από αυτό (γιατί στα υγρά δεν είναι συμπιεστά) από διαταραχές που θα μπορούσε να πάθει ο εγκέφαλος στις απότομες μεταβολές της κινήσεως του κεφαλιού. Σε ορισμένα σημεία ο υπαραχνοειδής χώρος διευρύνεται και περιβάλλει τις λεγόμενες δεξαμενές. Οι δεξαμενές αποτελούν ανατομικούς χώρους συγκέντρωσης του ΕΝΥ και βρίσκονται κυρίως παρεγκεφαλιδικά με μεγαλύτερη την Παρεγκεφαλιονωτιαία δεξαμενή.

Σκληρή μήνιγγα

Η σκληρή μήνιγγα βρίσκεται προς το έξω μέρος της αραχνοειδούς και σε απόλυτη επαφή με την εσωτερική επιφάνεια του κρανίου. Η σκληρή μήνιγγα αποτελείται από δύο πέταλα (μεμβράνες) που συμφύονται μεταξύ τους πλήν των φλεβώδων χώρων όπου αφορίζονται για να περιβάλλουν φλέβες του εγκεφάλου για την παροχέτευση του εγκεφαλικού αίματος. Ο χώρος κάτω από την σκληρή μήνιγγα έως την επόμενη μήνιιγα την αραχνοειδή ονομάζεται υποσκληρίδιος. Πήρε το ονομά της επειδή είναι η πιο σκληρή.

Σε ορισμένες περιοχές της σκληρής μήνιγγας σχηματίζονται σωληνωτές διαμορφώσεις που λέγονται φλεβώδεις κόλποι της σκληρής μήνιγγας. Με τους φλεβώδεις κόλπους που επικοινωνούν μεταξύ τους και που δια του σιγμοειδούς κόλπου καταλήγουν στην έσω σφαγίτιδα φλέβα γίνεται η αποχέτευση του φλεβικού αίματος του εγκεφάλου. Τέλος, μεταξύ της σκληρής και της αραχνοειδούς μήνιγγας δημιουργείται άλλος σχισμοειδής χώρος που καλείται υποσκληρίδειος και περιέχει λίγο λεμφικό υγρό. Η σκληρή μήνιγγα προβάλλει εντός της κρανιακής κοιλότητας σε δύο σημεία, μία στο δρέπανο του εγκεφάλου και μία στο σκηνίδιο της παρεγκεφαλίδας.

Παραπομπές

• http://homepages.nyu.edu/~eh597/Meninges.htm Αρχειοθετήθηκε 2010-10-24 στο Wayback Machine.
• https://web.archive.org/web/20101228063307/http://www.csuchico.edu/~pmccaffrey/syllabi/CMSD%20320/362unit3.html
• http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/imagepages/19080.htm