Μασοβία

Μασοβία
	; Έμβλημα
	; Έμβλημα
Χώρα	Πολωνία
Διοικητική υπαγωγή	Βοεβοδάτο Μασοβίας
Πρωτεύουσα	Πουότσκ
Γεωγραφικές συντεταγμένες	52°58′38″N 19°1′13″E
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Συντεταγμένες: 52°58′38.492″N 19°1′13.076″E / 52.97735889°N 19.02029889°E / 52.97735889; 19.02029889

Η Μασοβία (πολωνικά: Mazowsze) είναι ιστορική περιοχή στη βορειοανατολική Πολωνία. Εκτείνεται στην Πεδιάδα της Βόρειας Ευρώπης, περίπου μεταξύ του Λοτζ και του Μπιαουίστοκ, με τη Βαρσοβία να είναι η ανεπίσημη πρωτεύουσα και η μεγαλύτερη πόλη της. Κατά τη διάρκεια των αιώνων, η Μασοβία ανέπτυξε μια ξεχωριστή υπο-κουλτούρα που χαρακτηρίζει διαφορετικά λαϊκά τραγούδια, αρχιτεκτονική, φορεσιές και παραδόσεις διαφορετικές από εκείνες των άλλων Πολωνών.

Η ιστορική Μασοβία υπήρχε από τον Μεσαίωνα μέχρι τους διαμελισμούς της Πολωνίας και αποτελούνταν από τρία βοεβοδάτα με πρωτεύουσες τη Βαρσοβία, το Πουότσκ και τη Ράβα. Η κύρια πόλη της περιοχής ήταν το Πουότσκ,^[1] που ήταν ακόμη και πρωτεύουσα της Πολωνίας από το 1079 έως το 1138. Ωστόσο, στην Πρώιμη Νεότερη Εποχή, το Πουότσκ έχασε τη σημασία του από τη Βαρσοβία, η οποία έγινε η πρωτεύουσα της Πολωνίας. Από το 1138, η Μασοβία διοικούνταν από ξεχωριστό κλάδο της δυναστείας των Πιαστ και όταν πέθανε ο τελευταίος ηγεμόνας του ανεξάρτητου Δουκάτου της Μασοβίας, ενσωματώθηκε πλήρως στο Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας το 1526. Κατά τη διάρκεια της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, πάνω από το 20% του πληθυσμού της Μασοβίας κατηγοριοποιούνταν ως μικροευγενείς. Μεταξύ 1816 και 1844, ιδρύθηκε το Κυβερνείο Μασοβίας, το οποίο περιελάμβανε το νότο της περιοχής μαζί με τη Γη Γουεντσίτσα και τη νοτιοανατολική Κουγιαβία. Οι πρώην κάτοικοι της Μασοβίας είναι οι Μαζούριοι, οι οποίοι από τον Ύστερο Μεσαίωνα εγκαταστάθηκαν στη γειτονική νότια Πρωσία, μια περιοχή που αργότερα ονομάστηκε Μαζουρία, όπου μεταστράφηκαν στον Προτεσταντισμό την εποχή της Μεταρρύθμισης, αφήνοντας έτσι τον Καθολικισμό, τον οποίο οι συγγενείς τους από τη Μασοβία εξακολουθούσαν να τηρούν.

Τα όρια του σύγχρονου Βοεβοδάτου Μασοβίας, που δημιουργήθηκε το 1999, δεν αντικατοπτρίζουν ακριβώς το αρχικό μέγεθος της Μασοβίας, καθώς δεν περιλαμβάνουν τις ιστορικές πόλεις Γουόμζα και του Γουόβιτς, αλλά περιλαμβάνουν τις ιστορικές πόλεις της Ελάσσονος Πολωνίας, Ράντομ και Σιέντλτσε.

Γεωγραφία

Η Μασοβία έχει ένα τοπίο χωρίς λόφους (σε αντίθεση με την Μικρά Πολωνία) και χωρίς λίμνες (σε αντίθεση με τη Μεγάλη Πολωνία). Απλώνεται στα πεδινά της Μασοβίας, στις δύο πλευρές του ποταμού Βιστούλα και στη συμβολή του με τους Νάρεφ και Μπουκ. Τα δάση (κυρίως κωνοφόρα) καλύπτουν το ένα πέμπτο της περιοχής, με το μεγάλο Δάσος Καμπίνος, το Λευκό Δάσος και το Πράσινο Δάσος.

Στα βόρεια, η Μασοβία συνορεύει με την υποπεριοχή της Μαζουρίας της πρώην Πρωσίας, στα ανατολικά με την Ποντλάχια, στα νότια με την Μικρά Πολωνία και στα δυτικά με τη Μεγάλη Πολωνία. Η περιοχή της Μασοβίας έχει έκταση 33.500 χλμ2. Έχει πληθυσμό 5 εκατομμύρια κατοίκους (3 εκατομμύρια από αυτούς κατοικούν στη μητρόπολη της Βαρσοβίας).

Ιστορία

Πολιτισμός

Παραδοσιακές φορεσιές της υποπεριοχής του Γουόβιτς

Μασοβιανή διάλεκτος

Περαιτέρω πληροφορίες: Μασοβιανή διάλεκτος

Η μασοβιανή γλώσσα πιθανότατα υπήρχε ως ξεχωριστή διάλεκτος μέχρι τον 20ό αιώνα.^[2]^[3]^[4]^[5]^[6] Το εθνωνύμιο Mazur έδωσε το όνομα σε ένα φωνητικό φαινόμενο γνωστό ως μαζουροποίηση (mazurzenie) (αν και είναι κοινό και στη διάλεκτο της Ελάσσονος Πολωνίας).

Ντόπια κουζίνα

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ντόπια κουζίνα της Μασοβίας. Παλαιότερα, τα γαλακτοκομικά τρόφιμα κυριαρχούσαν στην αγροτική κουζίνα. Οι ευγενείς χρησιμοποιούσαν πουλερικά, χήνες, κοτόπουλα και πάπιες. Οι πιο ξεχωριστές γαστρονομικές περιοχές της Μασοβίας είναι το Κούρπιε και το Γουόβιτς, όπου παραδοσιακά πιάτα επιβιώνουν μέχρι σήμερα. Στο Κούρπιε, παρασκευάζονται παραδοσιακά πιάτα με υλικά που συλλέγονται στο δάσος: μούρα, μέλι και μανιτάρια. Υπάρχουν πολλά παραδοσιακά πολωνικά πιάτα, όπως φλάκι (πατσάκια), κλούσκι (χυλοπίτες και ζυμαρικά), τα οποία παρασκευάζονται με διαφορετικό τρόπο από ότι σε άλλα μέρη της Πολωνίας.^[7]^[8]

Οικονομία

Το Βοεβοδάτο Μασοβίας κατέχει την πρώτη θέση στην Πολωνία σύμφωνα με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν.^[9] Αυτό οφείλεται στη Βαρσοβία, η οποία είναι ένα οικονομικό κέντρο της Ανατολικής-Κεντρικής Ευρώπης.^[10]^[11] Η πλειονότητα των κρατικών επιχειρήσεων έχει την έδρα της σε αυτή τη μητρόπολη. Είναι κόμβος τόσο για τη σιδηροδρομική όσο και για την οδική κυκλοφορία, με πρόσβαση σε όλη την Πολωνία και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το Αεροδρόμιο Βαρσοβίας «Φρεντερίκ Σοπέν» είναι το πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο της χώρας. Υπάρχουν πολλοί κλάδοι της βιομηχανίας και των υπηρεσιών που έχουν αναπτυχθεί καλά σε αυτή την πόλη. Το άλλο οικονομικό κέντρο είναι το Πουότσκ, όπου λειτουργούν μεγάλα πετροχημικά εργοστάσια της PKN Orlen. Η υπόλοιπη Μασοβία ανήκει στα φτωχότερα μέρη της Πολωνίας. Στη γεωργία, οι πιο χαρακτηριστικές καλλιέργειες της Μασοβίας είναι οι πατάτες και η σίκαλη, αλλά η πιο δημοφιλής (όπως σε ολόκληρη την Πολωνία) είναι το σιτάρι. Άλλα, είναι το κριθάρι, τα ζαχαρότευτλα, τα φρούτα και τα λαχανικά. Εκτρέφονται συνήθως χοίροι, καθώς συχνά επίσης αγελάδες και κοτόπουλα.