Ντύλαν Τόμας

Ο Ντύλαν Μαρλαί Τόμας (αγγλικά: Dylan Marlais Thomas) (1914 - 1953) ήταν Βρετανός ποιητής και συγγραφέας. Έγραψε ποιήματα, δοκίμια, επιστολές, σενάρια, αυτοβιογραφικές ιστορίες και θεατρικά έργα. Έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους σημαντικότερους Ουαλούς ποιητές του 20ού αιώνα.

Ντύλαν Τόμας
Ο Ντύλαν Τόμας, πίνοντας μπύρα σε μια παμπ στην Ουαλία
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	27  Οκτωβρίου 1914 Σουόνσι
Θάνατος	9  Νοεμβρίου 1953 Νέα Υόρκη
Αιτία θανάτου	πνευμονία
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	Grave of Dylan Thomas
Κατοικία	Dylan Thomas Boathouse (1949–1953)
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένο Βασίλειο Ουαλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά
Σπουδές	Bishop Gore
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ποιητής συγγραφέας θεατρικός συγγραφέας σεναριογράφος μυθιστοριογράφος
Οικογένεια
Σύζυγος	Caitlin Thomas (1937–1953)
Τέκνα	Llewelyn Edouard Thomas Aeronwy Thomas Colm Garan Hart Thomas
Γονείς	David John Thomas και Florence Hannah Williams
Αδέλφια	Nancy Thomas
Συγγενείς	Gordon Thomas (πρωτοξάδερφος)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Taormina prize (1953)
Ιστότοπος
www.dylanthomas.com
Σχετικά πολυμέσα

Ο Ντύλαν Τόμας ήταν διάσημος κατά τη διάρκεια της ζωής του και παρέμεινε και μετά τον θάνατό του σε ηλικία 39 ετών στη Νέα Υόρκη. Η προσωπική του ζωή, που χαρακτηρίζεται από περιόδους αλόγιστης κατανάλωσης αλκοόλ, ήταν διαβόητη.

Βιογραφικά στοιχεία

Παιδική και νεανική ηλικία

Ο Ντύλαν Τόμας γεννήθηκε στην παραθαλάσσια πόλη Σουόνσι στη νότια Ουαλία. Ο πατέρας του Ντέιβιντ Τζον Τόμας ήταν δάσκαλος. Στην απογραφή του 1921, η αδελφή του Νάνσι και ο Ντύλαν αναφέρεται ότι μιλούσαν ουαλικά και αγγλικά. Οι γονείς τους ήταν επίσης δίγλωσσοι και ο πατέρας του δίδασκε ουαλικά σε βραδινά μαθήματα. Το όνομα Ντύλαν, μεταφράζεται ως «γιος της θάλασσας», προέρχεται από τον Ντύλαν αιλ Ντον, έναν χαρακτήρα της κελτικής μυθολογίας και το Μαρλαί από έναν θείο του ιεροκήρυκα, ο οποίος ήταν λάτρης του κελτικού πολιτισμού της Ουαλίας. Ο πατέρας του του διάβαζε ποίηση, μεταξύ άλλων Σαίξπηρ, που οδήγησε στην ενίσχυση του πάθους του ποιητή για τα έργα των Πόε, Γέιτς και Τζέραρντ Μάνλεϊ Χόπκινς. Ως τετράχρονο αγόρι, απήγγειλε αποσπάσματα από τα έργα του Σαίξπηρ και σε ηλικία οκτώ ετών έγραφε ήδη τα δικά του ποιήματα.

Το πατρικό σπίτι στο Σουόνσι

Πέρασε τα παιδικά του χρόνια κυρίως στο Σουόνσι, και επίσης σε ένα αγρόκτημα που ανήκε στην οικογένεια της μητέρας του. Οι ευτυχισμένες στιγμές στην εξοχή και η αντίθεσή τους με τη ζωή της πόλης στο Σουόνσι, αποτέλεσαν τη βάση για μεγάλο μέρος του έργου του, ειδικά τα διηγήματα και τα ραδιοφωνικά του έργα και το ποίημα Φερν Χιλ.

Ο Τόμας φοίτησε στο σχολείο αρρένων του Σουόνσι όπου ο πατέρας του δίδασκε αγγλική λογοτεχνία. Σε ηλικία 11 ετών δημοσίευσε μερικά ποιήματα στο σχολικό περιοδικό. Στα 16 του εγκατέλειψε το σχολείο και εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα Post στο Σουόνσι για δύο χρόνια γράφοντας κριτικές για τοπικές πολιτιστικές εκδηλώσεις και άρθρα για τοπικούς καλλιτέχνες. Η αιχμηρή γλώσσα του και οι αντισυμβατικές απόψεις του έκαναν τους εκδότες να λογοκρίνουν τα άρθρα του. Εκείνη την εποχή, που έμενε ακόμη στο πατρικό του σπίτι, έγραφε ήδη πολλά ποιήματα και ιστορίες, που του άρεσε να διαβάζει δημόσια. Ασχολήθηκε επίσης με το τοπικό θέατρο - ως συγγραφέας και ηθοποιός.

Από τον Δεκέμβριο του 1932, άφησε τη δουλειά του και εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο όπου αποφάσισε να επικεντρωθεί στην ποίησή του σε πλήρη απασχόληση, ζούσε μια μποέμ ζωή και παρασύρθηκε από το μεγάλο πάθος του, το αλκοόλ.

Διάσημος ποιητής

Το 1934, σε ηλικία 20 ετών, εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή στο Λονδίνο: 18 Ποιήματα, με την οποία τράβηξε την προσοχή των λογοτεχνικών κύκλων και έγινε ένας από τους πιο διάσημους νέους ποιητές στην αγγλική γλώσσα. Αυτά τα πρώιμα ποιήματα παρουσιάζουν μια αυστηρή μεταφορική λογική και περιστρέφονται γύρω από «τη διαλεκτική ενότητα της ζωής, της σεξουαλικότητας και του θανάτου». Ο Τόμας είχε πρότυπο για τις ποιητικές του εικόνες και μεταφορές τον Ουίλιαμ Μπλέικ, του οποίου τις αμφιθυμικές και ηχηρές εικόνες είχε συγκεντρώσει από παλιά σε δικό του λεξικό. Τα ποιήματα προέκυψαν από πολυάριθμες προκαταρκτικές εκδοχές, τις οποίες συγκέντρωνε επίσης σε μικρά λεξικά. Ακολούθησε η συλλογή Είκοσι πέντε ποιήματα (1936) και πριν από το ξέσπασμα του πολέμου, το 1939, η συλλογή Χάρτης της αγάπης που περιλάμβανε ποίηση και πεζογραφία. Ο τόμος αυτοβιογραφικών ιστοριών: Πορτρέτο του καλλιτέχνη ως νεαρού σκύλου, εκδόθηκε το 1940.

Εν τω μεταξύ, το 1937 έκανε την πρώτη του ραδιοφωνική ηχογράφηση με το BBC. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε την Ιρλανδή χορεύτρια Κέιτλιν Μακναμάρα με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά, παρά τις δυσκολίες στη σχέση τους και τις συχνές απιστίες του. Ο Τόμας ήταν πολύ επιτυχημένος ως ποιητής και συγγραφέας και συμμετείχε στις κοινωνικές συναναστροφές αλλά δεν μπορούσε να διαχειριστεί σωστά τα χρήματά του, έτσι η οικογένειά του στερούνταν συνεχώς τα βασικά είδη πρώτης ανάγκης.

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τόμας απέφευγε τη στρατιωτική θητεία εμφανιζόμενος στο Στρατολογικό γραφείο μεθυσμένος και κηρύχθηκε ανίκανος για υπηρεσία για λόγους υγείας. Ωστόσο, εργάστηκε για την κυβέρνηση - το 1941 εργάστηκε με πλήρη απασχόληση στο ραδιόφωνο ως συγγραφέας εκθέσεων από το μέτωπο και αφηγητής και μεταξύ 1942 και 1945 έγραψε πέντε σενάρια για κινηματογραφικά έργα, για την τόνωση του πατριωτισμού στον καιρό του πολέμου. Σ' αυτό το διάστημα μετακόμιζαν συχνά, άλλοτε μαζί με τη σύζυγο, άλλοτε χωριστά. Το 1946 εκδόθηκε η συλλογή Θάνατοι και είσοδοι.

Το σπίτι της οικογένειας Τόμας από το 1949, σήμερα μουσείο.

Το 1947 ο Τόμας τιμήθηκε με Ταξιδιωτική Υποτροφία από την Εταιρεία Συγγραφέων και ταξίδεψε με την οικογένειά του στην Ιταλία, στη Φλωρεντία. Το ίδιο έτος, υπέστη νευρική κατάρρευση αλλά αρνήθηκε να νοσηλευθεί. Εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του σε μια αγροικία κοντά στην Οξφόρδη, από όπου ταξίδευε συχνά στο Λονδίνο, κυρίως λόγω της των εκπομπών του στο BBC, αλλά αυτές οι επισκέψεις ήταν γι' αυτόν εξαντλητικές, έτσι κατέφευγε συχνότερα στο ποτό.

Από το 1949 μέχρι τον θάνατό του το 1953, ο Τόμας έζησε με την οικογένειά του σε μια κακώς ανακαινισμένη, διώροφη κατοικία στις εκβολές του ποταμού Ταφ κοντά στο ψαροχώρι Λόγκαρν της νότιας Ουαλίας, το οποίο ήταν το μοντέλο για τη φανταστική πόλη στο έργο Κάτω από το Γαλακτόδασος που έγραψε εκείνη την εποχή. Για να μπορέσει να συνεχίσει να γράφει ποιήματα με ησυχία, πήγαινε συχνά στο ερειπωμένο κάστρο της περιοχής στην ακτή.

Περιοδείες στην Αμερική

Το 1950 ο Τόμας προσκλήθηκε σε περιοδείες ανάγνωσης σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Μπροστά στα συνεχή οικονομικά προβλήματα, η προσφορά φαινόταν δελεαστική - στις 21 Φεβρουαρίου 1950, έφτασε στη Νέα Υόρκη για πρώτη φορά (συνολικά έκανε τέσσερα ταξίδια στις ΗΠΑ). Για τρεις μήνες ταξίδεψε μεταξύ Νέας Υόρκης και Καλιφόρνιας, δίνοντας διαλέξεις σε δεκάδες εκπαιδευτικά ιδρύματα. Τα βράδια εκτονωνόταν από το άγχος στα μπαρ, πίνοντας όλο και περισσότερο.

Τον Νοέμβριο του 1952 κυκλοφόρησε η συλλογή Συλλεκτικά ποιήματα, που περιγράφεται ως το μεγαλύτερο λογοτεχνικό επίτευγμα του Τόμας. Το βιβλίο έλαβε το Βραβείο Ποίησης William Foyle  και το Διεθνές Βραβείο Etna – Taormina. Ένα άλλο ταξίδι στην Αμερική στα μέσα του 1953 αφορούσε την προώθηση των Συλλεκτικών Ποιημάτων. Εκείνη τη χρονιά, έκανε επίσης αρκετές τηλεοπτικές εμφανίσεις και το περιοδικό Time του αφιέρωσε ένα μακροσκελές αλλά όχι κολακευτικό άρθρο που αναφέρονταν στα περίφημα κατορθώματά του σε κατάσταση μέθης. Ο ποιητής μήνυσε το περιοδικό για συκοφαντική δυσφήμιση.

Η επόμενη περιοδεία στην Αμερική ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1953. Είχε υπογράψει ένα προσοδοφόρο συμβόλαιο για μια σειρά διαλέξεων μεταξύ Νέας Υόρκης και Καλιφόρνιας και εργασία στο λιμπρέτο μιας όπερας, τη μουσική της οποίας επρόκειτο να γραφτεί από τον Ιγκόρ Στραβίνσκι.

Θάνατος

Εσωτερικό του μπαρ White Horse τον Ιανουάριο του 2007.

Η εξάντληση από την εργασία και ο ανθυγιεινός τρόπος ζωής - κατάχρηση αλκοόλ και πιθανώς φαρμακολογικών ουσιών - προκάλεσαν την κατάρρευσή του σε ηλικία 39 ετών: Στις 3 Νοεμβρίου 1953, ο Τόμας πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας στο δωμάτιό του στο ξενοδοχείο Τσέλσι στη Νέα Υόρκη, διασκεδάζοντας με φίλους. Βγήκε το βράδυ, πήγε στο μπαρ White Horse και επέστρεψε τα ξημερώματα, δηλώνοντας, καθώς του άρεσε να καυχιέται για την ποσότητα αλκοόλ που μπορούσε να καταναλώσει: «Ήπια 18 ουίσκι. Νομίζω ότι αυτό είναι το ρεκόρ μου». Την επομένη ήταν άρρωστος και στις 5 Νοεμβρίου εισήχθη στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του νοσοκομείου St Vincent's στη 1:58 π.μ. σε κώμα. Πέθανε το μεσημέρι της 9ης Νοεμβρίου, χωρίς να συνέλθει ποτέ από το κώμα. Μια νοσοκόμα και ο ποιητής Τζων Μπέρρυμαν ήταν παρόντες την ώρα του θανάτου του. Επίσημη αιτία του θανάτου του ήταν: πνευμονία σε συνδυασμό με υψηλή αρτηριακή πίεση στον εγκέφαλο και προβλήματα στο συκώτι.

Μέχρι τότε, είχε γίνει μια θρυλική φιγούρα, τόσο για το έργο του όσο και για την πολυτάραχη ζωή του, καθώς είχε αποκτήσει τη φήμη, την οποία είχε ενθαρρύνει ο ίδιος, ως «ασυγκράτητος μέθυσος και καταραμένος ποιητής». Μετά τον θάνατό του η σορός του μεταφέρθηκε στην Ουαλία και ενταφιάστηκε κοντά στην εκκλησία στο Λόγκαρν (Καρμαθενσάιρ της Ουαλίας). Το 1994, η χήρα του Κέιτλιν θάφτηκε δίπλα του.

Λογοτεχνική δημιουργία

Άγαλμα του Ντύλαν Τόμας στο Σουόνσι

Σε αντίθεση με τους συγχρόνους του ποιητές, όπως ο Τ.Σ. Έλιοτ και ο Ουίσταν Ώντεν που έτειναν προς τα πολιτικά και κοινωνικά θέματα, η ποίηση του Ντύλαν Τόμας χαρακτηρίζεται από έντονο λυρισμό, παράφορο συναίσθημα και πάθος με ζωντανές, συχνά φανταστικές εικόνες και λεκτικές αρμονίες μοναδικές στην αγγλική ποίηση. Από πολλές απόψεις, το έργο του είναι κοντά στη ρομαντική παράδοση. Σημαντική πηγή έμπνευσής του ήταν η λαογραφία και η μυθολογία της Ουαλίας και οι παιδικές του εντυπώσεις από τη ζωή στην αγροτική Ουαλία, το έργο του Παιδικά Χριστούγεννα στην Ουαλία εξακολουθεί να διαβάζεται στο ραδιόφωνο κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα και το ραδιοφωνικό θεατρικό έργο Κάτω από το Γαλακτόδασος, ίσως το πιο διάσημο έργο του στο οποίο αναδείχθηκε η δεξιότητά του στην κωμωδία, είναι εμπνευσμένο από τη ζωή μιας μικρής πόλης της Ουαλίας.

Αν και έγραψε αποκλειστικά στην αγγλική γλώσσα, ο Ντύλαν Τόμας έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους σημαντικότερους Ουαλούς ποιητές του 20ού αιώνα. Διακρίνεται για την πρωτότυπη, ρυθμική και έξυπνη χρήση λέξεων και εικόνων. Ποιήματά του περιλαμβάνονται σχεδόν σε κάθε ποιητική ανθολογία της αγγλικής λογοτεχνίας.

Επίδραση

Το έργο και η ζωή του Ντύλαν Τόμας είχαν τεράστιο αντίκτυπο στις επόμενες γενιές ποιητών και επηρέασαν στίχους μουσικών συγκροτημάτων και κινηματογραφικές ταινίες. Ο Μπομπ Ντίλαν, γεννημένος Ρόμπερτ Άλλεν Ζίμμερμαν, άλλαξε το όνομά του ως φόρο τιμής στον ποιητή. Το ποίημα Και ο θάνατος δεν θα έχει εξουσία, ένα από τα πιο διάσημα έργα του, αναφέρεται στην ταινία του Στίβεν Σόντερμπεργκ Σολάρις.

Το θεατρικό έργο του Ο γιατρός και οι διάβολοι έγινε ταινία με πρωταγωνιστή τον Τίμοθυ Ντάλτον. Η πλοκή βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία για το πώς ένας επιστήμονας αγόραζε πτώματα για τις ανατομικές μελέτες του, αν και υποψιαζόταν ότι προέρχονταν από φόνο.

Έργα

Τα πιο διάσημα πεζά έργα του Ντύλαν Τόμας:

• 1940: Portrait of the Artist as a Young Dog (Πορτρέτο του καλλιτέχνη ως νεαρού σκύλου, ελλ. μετ. Δήμητρα Σιούκα, εκδόσεις Κυψέλη, 2023)
• 1953: The Doctor and the Devils (Ο γιατρός και οι διάβολοι)
• 1953 Adventures in the Skin Trade and Other Stories (Περιπέτειες στο εμπόριο δέρματος, ελλ. μετ. Γιώργος Μπλάνας, εκδόσεις Κοβάλτιο, 2021)
• 1954: Under the Milk Forest Κάτω από το Γαλακτόδασος
• 1955: A Child's Christmas in Wales. (Παιδικά Χριστούγεννα στην Ουαλία )
• Σχολείο για Μάγισσες

Ποίηση

• 1933: And death shall have no dominion (Και ο θάνατος δεν θα έχει εξουσία, ελλ. μετ. Γιώργος Μπλάνας, εκδόσεις Ελεύθερος Τύπος, 1988)
• 1934: 18 Poems
• 1936: 25 Poems
• 1939: The Map of Love (Χάρτης της αγάπης)
• 1945: Fern Hill (Φερν Χιλ)
• 1946: Deaths and Entrances (Θάνατοι και είσοδοι
• 1951: Do not go gentle into that good night (Αβρός μην πας στη νύχτα την καλή, ελλ. μετ. Γιώργος Μπλάνας, εκδόσεις Ελεύθερος Τύπος, 1988)
• 1952: Collected Poems (90 ποιήματα) Συλλεκτικά ποιήματα ελλ. μετ. Μαρία Αρχιμανδρίτου, εκδόσεις Εκδοτική Θεσσαλονίκης, 2008
• From Paris to Bahia (Αλληλογραφία)