Σημαχίδες

δήμος της αρχαίας Αθήνας

Οι Σημαχίδες[1][2][3][4] ή Σιμαχίδες[5] (αρχαία ελληνικά: Σημαχίδαι‎‎), (ο δήμος: Σημαχιδών) ήταν αρχαίος οικισμός - πόλη και δήμος της Αντιοχίδας (περιοχή της Αρχαίας Αττικής και φυλή της αρχαίας Αθήνας). Με το ίδιο όνομα (Σημαχίδες) ονομάζονταν οι δημότες του δήμου αυτού, καθώς και μεγάλη οικογένεια (γένος) της αρχαίας Αθήνας.

Σημαχίδες
Γενικά στοιχεία
ΟνομασίαΣημαχίδαι
Άλλες ονομασίεςΣιμαχίδες
Κύριος οικισμόςΣημαχίδες
Διοικητικά στοιχεία
Ταυτότηταδήμος της αρχαίας Αττικής
Ονομασία δήμουΔήμος Σημαχιδών
Ονομασία δημότηΣημαχίδης
ΦυλήΑντιοχίδα
ΤριττύςΜεσογείων ή Άστεως
Σύστημα εξουσίαςΠόλη–κράτος
Πολιτικό σύστημαΑθηναϊκή Δημοκρατία
Τίτλος ηγέτηδήμαρχος
Λήψη αποφάσεωνΑρχαία Βουλή & Δήμος
Αριθμός βουλευτών
1η περίοδος
508 – 307/306 π.Χ.
1
2η περίοδος
307/306–224/223 π.Χ.
1
3η περίοδος
224/223–201/200 π.Χ.
1
4η περίοδος
201/200 π.Χ.– 126/127
άγνωστος
5η περίοδος
126/127–3ος αιώνας
άγνωστος
Ιστορική εξέλιξη
Ίδρυση508 ΠΚΕ
Λήξη3ος αιώνας
Λατρευτικές παραδόσεις
ΜυθολογίαΣήμαχος
Αρχαιολογία
Περιοχή
Αρχαία Αττική
Οι δήμοι της αρχαίας Αττικής

Ονομασία

Επεξεργασία

Ο δήμος πήρε πιθανώς το όνομά του από τον μυθικό επώνυμο ήρωα Σήμαχο[2] [3][4] ή/και από την ομώνυμη οικογένεια των Σημαχιδών, η οποία είχε ως έδρα τον δήμο αυτόν.

Τοποθεσία του αρχαίου δήμου

Επεξεργασία

Ο δήμος των Σημαχιδών, ήταν δήμος των Μεσογείων ή του Άστεως.[6] Βρισκόταν, σύμφωνα με τον Φιλόχορο,[2] στην Επακρία,[3][4] την ορεινή περιοχή βόρεια της Αττικής, πιθανώς συνορεύοντας με τον δήμο της Ικαρίας,[3] αλλά η ακριβής τοποθεσία του δήμου αυτού παραμένει άγνωστη και αβέβαιη, δεν έχει προσδιορισθεί και δεν έχει ακόμα ταυτιστεί επακριβώς. Σύμφωνα με σύγχρονους ερευνητές μπορεί να υποτεθεί ότι είναι κοντά στο σημερινό κέντρο της τοποθεσίας Βρέντου ή Βρεντού[7] στο Πεντελικό όρος.

Ο ερευνητής του 19ου αιώνα Διονύσιος Σουρμελής, πίστευε ότι οι Σημαχίδες βρίσκονταν στην περιοχή των Ασωμάτων.[4]

Η συμμετοχή του δήμου στην αρχαία Βουλή

Επεξεργασία

Ο δήμος, η ύπαρξη του οποίου επιβεβαιώνεται και από διάφορες επιγραφές,[8] ως μέλος της Αντιοχίδας φυλής, συμμετείχε με 1 βουλευτή στην αρχαία Βουλή των 500, κατά την πρώτη περίοδο (508 – 307/306 π.Χ.). Κατά τη δεύτερη (307/306 – 224/223 π.Χ.) και την τρίτη περίοδο (224/223 – 201/200 π.Χ.) ο δήμος αντιπροσωπευόταν επίσης με 1 βουλευτή στη Βουλή των 600. Κατά την τέταρτη (201/200 π.Χ. – 126/127) και την πέμπτη περίοδο (126/127 – 3ος αιώνας) είναι άγνωστος ο αριθμός βουλευτών–αντιπροσώπων του δήμου.

Οι κάτοικοι των Σημαχιδών

Επεξεργασία

Ο δημότης των αρχαίων Σημαχιδών ονομαζόταν Σημαχίδης ή Σιμαχίδης.[2][5]

Προσωπικότητες από τις Σημαχίδες

Επεξεργασία

Υπήρξαν διάφοροι γνωστοί πολίτες από τον δήμο των Σημαχιδών, όπως ο Διογένης ο Σημαχίδης, ο Δαρείος ο Σημαχίδης γιος του Ευνόμου, ο Διοκλής ο Σημαχίδης, ο βουλευτής Διονύσιος ο Σημαχίδης, ο ιερέας Διονυσόδωρος ο Σημαχίδης, ο βουλευτής Διοφάνης ο Σημαχίδης κ.α.[9] Από τους πλέον γνωστούς, οι οποίοι είχαν κάποιου είδους σχέση με το δήμο ή την περιοχή του ήταν επίσης οι:

  • Διόδωρος, πρώτο μισό του τρίτου αιώνα π.Χ., (είχε ενταχθεί στον δήμο).

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές - σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Ησύχιος, «Γλώσσαι», Σ, λήμμα Σημαχίδαι: [...] "<Σημαχίδαι>• δῆμος τῆς Ἀντιοχίδος φυλῆς". [...]
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Σημαχίδαι, δήμος Αττικής, από Σημάχου, ώ και ταις θυγατράσιν επεξενώθη Διόνυσος, αφ’ ών αι ιερείαι αυτού. έστι δε της Αντιοχίδος φυλής. Φιλόχορος δε της Επακρίας φησί τον δήμον. ο δημότης Σημαχίδης. τα τοπικά εκ Σημαχιδών, εν Σημαχιδών, εις Σημαχιδών". [...], σελ. 250.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Ιάκωβος Ρίζος Ραγκαβής, "Τα Ελληνικά, ήτοι περιγραφή γεωγραφική, ιστορική, αρχαιολογική και στατιστική της αρχαίας και νέας Ελλάδος. Συνταχθείσα υπό Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, εις τρεις τόμους. Ων ο Α' διαλαμβάνει την Στερεάν, Ανατολικήν και Δυτικήν Ελλάδα, ο Β' την Πελοπόννησον και ο Γ' τας νήσους τας τε ελευθέρας και μη, και τον πίνακα, και εκδοθείσα υπό Κωνσταντίνου Αντωνιάδου."... τόμοι 1-3, Εκ του τυπογραφείου Κ. Αντωνιάδου. Εν Αθήναις 1853-1854, Ta Hellenkika: etoi perigraphe, geographike, historike, archaiologike, kai statistike tes archaias kai neas Hellados, Iakobos R. Rankabes, Ek tou typ. K. Antoniadou, 1853, Τόμος 1, σελ. 257: [...] "Σημαχίδαι, δήμος φυλής Αντιοχίδος εν τη Επακρία, κατά τον Φιλόχορον (2 = Στεφ. Βυζ.)• τον Διόνυσον εξένισε και ο θεμελιωτής του δήμου τούτου Σήμαχος και αι θυγατέρες αυτού, ως και ο Ικάριος και η θυγάτηρ αυτού Εριγόνη (3 = Ίδε Ικαρία), και η ταυτότης της περιστάσεως ταύτης υπεμφαίνει την γειτνίασιν των δύο δήμων προς αλλήλους". [...]
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Διονύσιος Σουρμελής, "Αττικά: ή περί δήμων Αττικής εν οις και περί τινων μερών του Άστεως". Υπό Διονύσιου Σουρμελή. Έκδοσις πρώτη. Τύποις Αλεξάνδρου Κ. Γκαρπολά, Εν Αθήναις 1854 και "Attika hē peri dēmōn Attikēs en hois kai peri tinōn merōn asteōs", Dionysios Surmelēs, Gkarpola, 1854, σελ. 32: [...] "Σημαχίδαι, και ο δήμος και οι δημόται• ωνομάσθη δε από Σημάχου ήρωος, συγχρόνου και γείτονος του Ικαρίου. Και ούτος υπεδέχθη τον Διόνυσον μετά την υποδοχην του Ικαρίου. Ο Στέφανος περί της ξενίας του Σημάχου φησί ταύτα. Σημαχίδαι από Σημάχου, ου και ταις θυγατράσιν επεξενίσθη Διόνυσος, αφ ων αι Ιέρειαι αυτού. Ο αυτός λέγει ότι ο δήμος των Σημαχιδών ην της Επακρίας. Καλείται δε νυν ο δήμος ούτος Ασώματοι, και ήδη είνε κτήμα Εμμανουήλ Κουτζικάρη• κατοικείται υπό ολίγων τινών γεωργών επιμελεία του νέου ιδιοκτήμονος, και είνε ελπίς ν' αυξήση ο πληθυσμός του". [...]
  5. 5,0 5,1 Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834. Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Worterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Σιμαχίδαι, δήμος της Αττικής, εκ της Αντιοχίδος φυλής (Κάτοικ. Σιμαχίδης)". [...], σελ. 348.
  6. [...] "Semachidae: (Σημαχίδαι; Sēmachídai). Attic asty(?) deme of the Antiochis phyle, with one bouleutḗs . According to Philochorus in Steph. Byz. s. v. Σ., situated in Epacria, the mountainous north of Attica, (at modern Vredou [2]?). A second S., attested at the end of the 2nd/beginning of the 3rd cent. AD, was not a regular Attic deme [1. 13, 94 f., 121 no. 37]". [...] , Lohmann, Hans (Bochum), Semachidae
  7. John S. Traill: Demos and trittys. Epigraphical and topographical studies in the organization of Attica. Athenians Victoria College, Toronto 1986, p. 139.
  8. Σημαχ Attica (IG I-III), στην ιστοσελίδα: epigraphy.packhum.org
  9. Δημότες των Σημαχιδών Αρχειοθετήθηκε 2019-04-04 στο Wayback Machine.. Αναζήτηση με τη λέξη-κλειδί στον τόπο (Place): SHMAXIDHS (στα κεφαλαία αγγλικά), στις ιστοσελίδες: empressattica.com και atheniansproject.com του Προγράμματος «Αθηναίοι» = Athenians Project

Πηγές – βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Πρωτογενείς πηγές

Δευτερογενείς πηγές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  • «Semakhidai». www.ancientworlds.net (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2014. [νεκρός σύνδεσμος]
  • Traill, J. «Places: 580104 (Semachidai?)». Pleiades. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2017. 
  • Semachidai?, Vredou, στις ιστοσελίδες: http://imperium.ahlfeldt.se & https://web.archive.org/web/20170808012018/http://dare.ht.lu.se/, Ψηφιακός Άτλας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ("Digital Atlas of the Roman Empire", Johan Ahlfeldt, Department of Archaeology and Ancient History, Lund University, Sweden), Πανεπιστήμιο Λουντ, Λουντ, Σουηδία, πρόγραμμα: Pelagios.
  • Semachidai[νεκρός σύνδεσμος], Lexicon of Greek Personal Names (LGPN).
  • Semachidai, Attic Inscriptions Online.
  NODES
Project 2