Στολή

Η στολή στη σημερινή έννοια δηλώνει το σύνολο των ενδυμάτων με εμβληματικό χαρακτήρα που φέρουν προς διάκριση συγκεκριμένες ομάδες ατόμων π.χ. οι αστυνομικοί, πυροσβέστες, στρατιωτικοί, υπάλληλοι μέσων μεταφοράς, υγειονομικοί υπάλληλοι, μαθητές, ομάδες επαγγελματιών ακόμη και οι περιβεβλημένοι το ιερατικό σχήμα δηλαδή οι φέροντες ιερατική στολή.

Στολή

Η στολή χρησιμεύει για να διακρίνονται από τρίτους αλλά και μεταξύ τους τα μέλη των ανωτέρω ομάδων. Πέραν της πρακτικότητας η χρήση της στολής έχει και κοινωνικές προεκτάσεις, ενώ η ίδια η στολή παίζει και το ρόλο εμβλήματος με ιδεολογικό περιεχόμενο όπως στην περίπτωση ένστολων πολιτικών οργανώσεων.

Ετυμολογία

Η λέξη προέρχεται από το αρχαίο ρήμα στέλλω, που σημαίνει και "εξοπλίζω, ενδύω, ντύνω". Άλλα παράγωγα στην αρχαία ελληνική είναι η στολίς, δηλαδή ένδυμα, καθώς και το ρήμα στολίζω που διατηρεί τη σημασία του.

Στρατιωτική στολή - Ιστορία

Στις παλαιότερες κοινωνίες, η χρήση διακριτικών ενδυμάτων δεν ήταν τόσο αναγκαία, εφόσον κατ' αρχήν δεν υπήρχαν οι δομές που μπορούσαν να εξασφαλίσουν την προμήθεια μεγάλων ποσοτήτων υφάσματος για τις ανάγκες συγκεκριμένων ομάδων ανθρώπων. Στις προβιομηχανικές κοινωνίες η παραγωγή ήταν πιο μικρή, δυσχερέστερη, ποιοτικά ανομοιόμορφη και δαπανηρή. Οι περισσότεροι άνθρωποι ήσαν αυτάρκεις και προσπαθούσαν να εξασφαλίζουν την ένδυσή τους με δικά τους μέσα. Φαίνεται ωστόσο ότι οι μεγάλες αυτοκρατορίες με τον όγκο των ενόπλων που κινητοποιούσαν για τις εκστρατείες τους, συνειδητοποίησαν την ανάγκη για παροχή ρουχισμού και εξοπλισμού στους άνδρες τους. Αυτά βέβαια δεν ήσαν σε καμία περίπτωση ομοιόμορφα, αλλά ορισμένες μονάδες πέτυχαν να καθιερώσουν κάποια τυπικά στοιχεία εμφάνισης που ακόμα και σήμερα αποτελούν άμεσα αναγνωρίσιμα σχήματα. Τέτοιοι ήσαν οι Αθάνατοι, η φρουρά των Περσών βασιλέων, οι Πραιτωριανοί αλλά και οι απλοί Ρωμαίοι λεγεωνάριοι, οι Γενίτσαροι και οι Λανσκενέτοι.

Είναι γενικά παραδεκτό ότι πρώτος καθιέρωσε στολή για τα στρατεύματά του ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΔ΄, περίπου τη δεκαετία του 1660. Το παράδειγμά του ακολούθησαν οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και μέχρι τις αρχές του 18ου αιώνα οι ευρωπαϊκοί στρατοί έφεραν ομοιόμορφες στολές με αρκετά τυποποιημένα χαρακτηριστικά. Έκτοτε σταδιακά η στρατιωτική στολή εξελίχθηκε ακολουθώντας τις επιταγές του εκάστοτε συρμού και την ανάγκη των στρατιωτικών για κοινωνική προβολή και διάκριση.

Η στρατιωτική μόδα έφθασε στο απόγειο της καλλιτεχνικής της έκφρασης στις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα στη διάρκεια των Ναπολεοντείων πολέμων και κατά την Παλινόρθωση των Βουρβόνων, όταν τόσο τα καλύμματα της κεφαλής όσο και τα ενδύματα συναγωνίζονταν σε χρώματα, σχήματα, υλικά και πρωτοτυπία τα εντυπωσιακότερα είδη του ζωικού βασιλείου. Από τα τέλη του αιώνα ωστόσο και μετά την αποικιακή εμπλοκή των ισχυρών ευρωπαϊκών κρατών, η επίδειξη και ο στολισμός παραχώρησαν τη θέση τους στην πρακτικότητα και την απλότητα σύμφωνα με τις ανάγκες της εκστρατείας. Στις αρχές του 20ού αιώνα υιοθετήθηκαν στολές ουδέτερου χρωματισμού, ενώ κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο έγινε χρήση των στολών παραλλαγής.

Λέγεται ότι την ιδέα είχε αρχικά διάσημος ζωγράφος, ο οποίος όταν ρωτήθηκε υποστήριξε πως ο καταλληλότερος χρωματισμός στρατιωτικής στολής ήταν εκείνος του Αρλεκίνου. Πλέον στην εποχή μας η στολή εκστρατείας σχεδόν του συνόλου των ανά τον Κόσμο ενόπλων σχηματισμών είναι η παραλλαγή με χρώματα και σχήματα ανάλογα με τον τόπο και το κλίμα των επιχειρήσεων.