Τόνι Κέρτις
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Τόνι Κέρτις (Tony Curtis, 3 Ιουνίου 1925 – 29 Σεπτεμβρίου 2010) ήταν Αμερικανός ηθοποιός, που ενσάρκωσε τόσο κωμικούς όσο και δραματικούς ρόλους σε περισσότερες από 100 ταινίες στις οποίες είτε είχε πρωταγωνιστικό ρόλο ή συμμετείχε. Ήταν υποψήφιος για Όσκαρ για την ερμηνεία του στην ταινία Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες, (The Defiant Ones, 1958), στην τελετή των βραβείων το 1959.
Πέθανε στο σπίτι του στο Λας Βέγκας στις 29 Σεπτεμβρίου του 2010 από καρδιακή ανακοπή.
Πρώτα χρόνια
ΕπεξεργασίαΤο πραγματικό του όνομα ήταν Μπερνάρντ Σβαρτς και γεννήθηκε στις 3 Ιουνίου του 1925 στο Μπρονξ, στην Νέα Υόρκη. Οι γονείς του ήταν Ούγγροι μετανάστες εβραϊκής καταγωγής από την πόλη Ματεζάλκα της ανατολικής Ουγγαρίας. Όταν ο Κέρτις ήταν οκτώ ετών οι γονείς του τον έστειλαν, μαζί με τον αδερφό του Τζούλιους, για έναν μήνα σε ένα ορφανοτροφείο επειδή οι ίδιοι δεν είχαν τα χρήματα για τους θρέψουν.
Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κατετάγη στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ έχοντας επηρεαστεί από την ταινία Επιχείρησις Τόκιο (Destination Tokyo), στην οποία πρωταγωνιστούσε ο Κάρι Γκραντ. Υπηρέτησε στο υποβρύχιο USS Proteus (AS-19) από το οποίο, ενώ βρισκόταν ένα μίλι από τον κόλπο του Τόκιο, παρακολούθησε στις 2 Σεπτεμβρίου του 1945 την παράδοση της Ιαπωνίας. Μετά το τέλος του πολέμου σπούδασε στο Dramatic Workshop of The New School στη Νέα Υόρκη με τον Γερμανό σκηνοθέτη Έρβιν Πίσκατορ, όπου τον ανακάλυψε η κυνηγός ταλέντων Τζόις Σέλζνικ και έτσι το 1948 πήγε στο Χόλιγουντ, άλλαξε το όνομα του σε Τόνι Κέρτις και υπέγραψε συμβόλαιο με την Universal Pictures.
Καριέρα
ΕπεξεργασίαΈκανε το ντεμπούτο του στη μεγάλη οθόνη στην ταινία, Πουλημένη στην αμαρτία (Criss Cross) το 1949. Η φήμη του εδραιώθηκε με τις ερμηνείες του στις ταινίες: Σκοτεινοί δολοφόνοι (Sweet Smell of Success, 1957) και Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες (The Defiant Ones, 1958), για την οποία προτάθηκε για Όσκαρ. Το 1959 συμπρωταγωνίστησε με τον Τζακ Λέμον και τη Μέριλιν Μονρόε στην κομεντί του Μπίλι Γουάιλντερ Μερικοί το προτιμούν καυτό (Some like it Hot), ενώ ένα χρόνο αργότερα συμμετείχε στην επική υπερπαραγωγή του Στάνλεϊ Κιούμπρικ Σπάρτακος (Spartacus) του όπου υποδύθηκε τον σκλάβο Αντονίνο. Στο Δάφνες κυλισμένες στη λάσπη (The Outsider, 1961), υποδύθηκε τον βετεράνο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Άιρα Χέιζ, ενώ το 1964 εμφανίστηκε στο πλευρό της Νάταλι Γουντ στην κωμωδία Το σεξ και το μοναχικό κορίτσι (Sex and the Single Girl, 1964). Στην ταινία του 1968 Ο στραγγαλιστής της Βοστόνης (The Boston Strangler), υποδύθηκε τον δολοφόνο Αλμπέρτο Σάλβο. Έκτος από τον κινηματογράφο ασχολήθηκε και με την τηλεόραση και συμπρωταγωνίστησε με τον Ρότζερ Μουρ στην τηλεοπτική σειρά Οι αντίζηλοι.
Προσωπική ζωή
ΕπεξεργασίαΟ Κέρτις παντρεύτηκε έξι φορές. Από τους γάμους αυτούς απέκτησε συνολικά έξι παιδιά. Πρώτη του σύζυγος ήταν η ηθοποιός Τζάνετ Λι με την οποία απέκτησε δυο κόρες, τις ηθοποιούς Κέλι και Τζέιμι Λι Κέρτις.
Φιλμογραφία
ΕπεξεργασίαΚινηματογράφος
Επεξεργασία| Έτος | Πρωτότυπος τίτλος | Τίτλος στα ελληνικά | Ρόλος | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|---|
| 1949 | Criss Cross | Πουλημένη στην αμαρτία | ζιγκολό | χωρίς αναφορά στους τίτλους |
| City Across the River | Τα χαμίνια της Νέας Υόρκης | Μιτς | ως Άντονι Κέρτις | |
| Johnny Stool Pigeon | Ο καταδότης | Τζόι Χάγιατ | ||
| The Lady Gambles | Η κυρία χαρτοπαίζει | αχθοφόρος | ||
| Take One False Step | οδηγός | χωρίς αναφορά στους τίτλους | ||
| How to Smuggle a Hernia Across the Border | άγνωστος ρόλος | μηκρού μήκους | ||
| 1950 | Francis | Φράνσις, το σοφό μουλάρι | Τζόουνς | ως Άντονι Κέρτις |
| Woman in Hiding | Η ζωή μου κινδυνεύει | Ντέιβ Σο | φωνή | |
| I Was a Shoplifter | Πέπε | ως Άντονι Κέρτις | ||
| Sierra | Ο αετός της Σιέρα | Μπρεντ Κάουλτερ | ||
| Winchester '73 | Η καραμπίνα φάντασμα | Ντόαν | ||
| Kansas Raiders | Οι επιδρομείς του Κάνσας | Κιτ Ντάλτον | ||
| 1951 | The Prince Who Was a Thief | Ο κλέφτης της Ταγγέρης | Τζούλνα | |
| 1952 | Flesh and Fury | Σαρξ και διάβολος | Πολ Κάλαν | |
| No Room for the Groom | Άλβα Μορέλ | |||
| Son of Ali Baba | Ο γιος του Αλή Μπαμπάς | Κάσμα Μπαμπά | ||
| Meet Danny Wilson | Τόνι Κέρτις / ιδιοκτήτης κλαμπ | χωρίς αναφορά στους τίτλους | ||
| 1953 | Houdini | Χουντίνι, ο βασιλιάς των μάγων | Χάρι Χουντίνι | |
| All American | Νικ Μπονέλι | |||
| Forbidden | Ο τυχοδιώκτης του Μακάο | Έντι | ||
| 1954 | Beachhead | Περίπολος αιφνιδιασμού | Μπερκ | |
| Johnny Dark | Αυτός που νίκησε τον θάνατο | Τζόνι Νταρκ | ||
| The Black Shield of Falworth | Ο ιππότης του βασιλέως | Μάιλς | ||
| So This Is Paris | Έτσι είναι το Παρίσι | Τζο Μάξουελ | ||
| 1955 | Six Bridges to Cross | Το μυστικό της γέφυρας | Τζέρι Φλόρεα | |
| The Purple Mask | Ο ιππότης με την πορφυρή μάσκα | Ρενέ ντε Τραβιέρ | ||
| The Square Jungle | Αγάπησα τον κίνδυνο | Έντι Κουέιντ / Πάκι Γκλένον | ||
| 1956 | Βαριετέ | Βαριετέ | Τίνο Ορσίνι | |
| The Rawhide Years | Οι πειρατές των ποταμών | Μπεν Μάθιους | ||
| 1957 | Mister Cory | Ο μυστηριώδης κύριος Κόρι | Κόρι | |
| The Midnight Story | Μεσάνυχτα στο Σαν Φρανσίσκο | Μο Μαρτίνι | ||
| Sweet Smell of Success | Σκοτεινοί δολοφόνοι | Σίντνεϊ Φάλκο | και παραγωγή | |
| 1958 | The Vikings | Οι Βίκινγκς | Έρικ | |
| Kings Go Forth | Οι γενναίοι τραβούν μπροστά | Μπριτ Χάρις | ||
| The Defiant Ones | Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες | Τζον Τζάκσον (Τζόκερ) | ||
| The Perfect Furlough | Περιπέτεια στο Παρίσι | Πολ Χότζες | ||
| 1959 | Some Like It Hot | Μερικοί το προτιμούν καυτό | Τζο /Τζόζεφιν / Σελ Όιλ Τζούνιορ | |
| Operation Petticoat | Επιχείρηση κομπινεζόν | Νίκολας Χόλντεν | ||
| 1960 | Who Was That Lady? | Ποια ήταν αυτή που σε είδα μαζί; | Ντέιβιντ Γουίλσον | |
| The Rat Race | Το χρήμα δεν είναι θεός | Πιτ Χάμοντ Τζούνιορ | ||
| Spartacus | Σπάρτακος | Αντωνίνος | ||
| Pepe | Τόνι Κέρτις | χωρίς αναφορά στους τίτλους | ||
| The Great Imposter | Κοσμοπολίτης απατεών | Φέρντιναρντ Γουόλντο Ντεμάρα Τζούνιορ | ||
| 1961 | The Outsider | Δάφνες κυλισμένες στη λάσπη | Άιρα Χάμιλτον Χέιζ | |
| 1962 | Taras Bulba | Ταράς Μπούλμπα | Αντρίου Μπούλμπα | |
| 40 Pounds of Trouble | 40 τόνοι γρουσουζιά | Στιβ Μακλάσκι | ||
| 1963 | The List of Adrian Messenger | Οι 5 ύποπτοι | Όργκαν Γκράιντερ | κάμεο |
| Captain Newman, M.D. | Τζάκσον Λίμποβιτς (Τζέικ) | |||
| 1964 | Paris When It Sizzles | Καυτό Παρίσι | Μορίς / Φιλίπ / αστυνομικός | χωρίς αναφορά στους τίτλους |
| Wild and Wonderful | Άγριος αλλά υπέροχος | Τέρι Γουίλιαμς | ||
| Goodbye Charlie | Μερικοί το προτιμούν ντούμπλεξ | Τζορτζ Τρέισι | ||
| Sex and the Single Girl | Το σεξ και το μοναχικό κορίτσι | Μπο Γουέστον | ||
| 1965 | The Great Race | Η μεγάλη κούρσα γύρω από το κόσμο | Λέσλι | |
| Boeing, Boeing | Κορίτσια στον αέρα | Μπέρναρντ Λόρενς | ||
| 1966 | Chamber of Horrors | Ο στραγγαλιστής με το σιδερένιο χέρι | Τζούλιαν | χωρίς αναφορά στους τίτλους |
| Not with My Wife, You Don't! | Ε όχι και με τη γυναίκα μου | Τομ Φέρις | ||
| Arrivederci, Baby! | Νικ Τζόνσον | |||
| 1967 | Don't Make Waves | Πώς να πετύχετε στον έρωτα | Κάρλο Κόφιλντ | |
| La cintura di castità | Η ζώνη της αγνότητας | Γκουεράντο ντα Μοντόνε | ||
| 1968 | Rosemary's Baby | Το μωρό της Ρόζμαρι | Ντόναλντ Μπόμγκαρτ | φωνή |
| The Boston Strangler | Ο στραγγαλιστής της Βοστώνης | στραγγαλιστής της Βοστώνης | ||
| 1969 | Monte Carlo or Bust! | Η μεγάλη κούρσα του αιώνος | Τσέστερ Σόφιλντ | |
| 1970 | You Can't Win 'Em All | Τυχοδιώκτες χωρίς πατρίδα | Άνταμ Ντάιερ | |
| Suppose They Gave a War and Nobody Came? | Πώς θα κάνεις τον πόλεμο, μίστερ Σάνον; | Σάνον Γκαμπρόνι | ||
| 1975 | Lepke | Λέπκε | Λέπκε | |
| 1976 | The Last Tycoon | Ο τελευταίος των μεγιστάνων | Ροντρίγκεζ | |
| 1977 | Some Like It Cool | Ένας τρελός, πολύ τρελός Καζανόβας | Τζακομίνο / Καζανόβα | |
| The Manitou | Ο εξορκισμός | Χάρι Έρσκιν | ||
| 1978 | Sextette | Αλεξέι Καράνσκι | ||
| The Bad News Bears Go to Japan | Εννέα μικροί σατανάδες 3 | Μάρβιν Λαζάρ | ||
| 1979 | Title Shot | Ο πυροβολισμός | Φρανκ Ρεντσέτι | |
| 1980 | Little Miss Marker | Στοιχήματα και παθήματα | Μπλάκι | |
| It Rained All Night the Day I Left | Ρόμπερτ Τάλμποτ | |||
| The Mirror Crack'd | Στον καθρέφτη είδα τον δολοφόνο | Μάρτιν Φεν | ||
| 1982 | Black Commando | Οθέλλος | Ιάγος | |
| BrainWaves | δρ Κλαύδιος | |||
| Sparky's Magic Piano | δημοσιογράφος | TV interviewer | φωνή | |
| 1983 | Als je begrijpt wat ik bedoel | άγνωστος ρόλος | ||
| Balboa | Έρνι Στοντάρ | |||
| 1984 | Where Is Parsifal? | Πάρσιφαλ | ||
| 1985 | Insignificance | Μια νύχτα με τη Μέριλιν | γερουσιαστής | |
| 1986 | Club Life | Ο άρχοντας της πόλης | Χέκτορ | |
| The Last of Philip Banter | Τσαρλς Φόστερ | |||
| 1988 | Welcome to Germany | Κόρνφιλντ | ||
| 1989 | Lobster Man from Mars | Τζέι Πι Σέλντρεϊκ | ||
| Midnight | κύριος Μπι | |||
| Walter & Carlo i Amerika | Γουίλι Λα Ρουζ | |||
| 1991 | Prime _target | Μαριέτα Κόπελα | ||
| 1992 | Center of the Web | Στίβεν Μουρ | ||
| 1993 | Naked in New York | Καρλ Φίσερ | ||
| The Mummy Lives | Αζίρου / δρ Μόχασιντ | |||
| 1995 | The Immortals | Ντόμινικ | ||
| 1997 | Hardball | Ζωντανός στόχος | Γουόντ | βίντεο |
| Brittle Glory | Τζακ Στιλ | |||
| 1998 | Louis & Frank | Λούις & Φρανκ | Λένι Σταρ Σπρίνγκερ | |
| Stargames | βασιλιάς Φέντελ | |||
| 1999 | Play It to the Bone | Παίξ' το μέχρι τέλους | οπαδός στο ρινγκ | |
| 2002 | Reflections of Evil | οικοδεσπότης | ||
| 2006 | Where's Marty? | Τόνι Κέρτις | DVD | |
| 2007 | The Blacksmith and the Carpenter | Θεός | φωνή, μικρού μήκους | |
| 2008 | David & Fatima | Σουόρτς | τελευταίος ρόλος |
Τηλεόραση
Επεξεργασία| Έτος | Τίτλος | Ρόλος | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|
| 1955 | Allen in Movieland | Himself | Television Movie |
| 1955–1956 | The Ed Sullivan Show | Himself (Guest) | 3 episodes |
| 1959 | The Joseph Cotten Show: On Trial | Charlie | Episode: "Man on a Rock" |
| 1960 | Startime | The Juggler | Episode: "The Young Juggler" also Executive Producer |
| 1965 | The Flintstones | Stony Curtis | Voice, Episode: "The Return of Stony Curtis" |
| 1968 | The Song Is You | Himself | Television Movie |
| 1968–1971 | Rowan & Martin's Laugh-In | Himself (Guest Performer) | recurring role (8 episodes) |
| 1970 | American Cancer Society anti-smoking public service announcements | Himself | multiple PSAs[15] plus interview with Martin Agronsky on WTOP-TV News[16] |
| 1971–1972 | Οι αντίζηλοι | Danny Wilde / Aunt Sophie | series regular (24 episodes) |
| 1972 | The ABC Comedy Hour | Himself (Guest Performer) | Episode: "The Friars Roast of Joe Namath" |
| 1972 | The Sonny and Cher Comedy Hour | Himself (Guest Performer) | 2 episodes |
| 1973 | The Third Girl from the Left | Joey Jordan | Television Movie |
| 1973 | Shaft | Clifford Grayson | Episode: "Hit-Run" |
| 1975 | The Count of Monte-Cristo | Fernand Mondego | Television Movie |
| 1975–1976 | McCoy | McCoy | series regular (5 episodes) |
| 1978 | The Users | Randy Brent | Television Movie |
| 1978–1981 | Vega$ | Roth | series regular (17 episodes) |
| 1980 | The Scarlett O'Hara War | David O. Selznick | Television Movie |
| 1981 | Inmates: A Love Story | Flanagan | Television Movie |
| 1981 | The Million Dollar Face | Chester Masterson | Television Movie |
| 1982 | Portrait of a Showgirl | Joey DeLeon | Television Movie |
| 1983 | The Fall Guy | Joe O'Hara | Episode: "Eight Ball" |
| 1986 | Mafia Princess | Sam Giancana | Television Movie |
| 1986 | Murder in Three Acts | Charles Cartwright | Television Movie |
| 1989 | Tarzan in Manhattan | Archimedes Porter | Television Movie |
| 1989 | Charlie | Scott Parish | Television Movie |
| 1990 | Thanksgiving Day | Max Schloss | Television Movie |
| 1992 | Christmas in Connecticut | Alexander Yardley | Television Movie |
| 1992–1993 | Hollywood Babylon | Himself (Host) | 5 episodes |
| 1994 | Bandit: Beauty and the Bandit | Lucky Bergstrom | Television Movie |
| 1994 | A Perry Mason Mystery: The Case of the Grimacing Governor | Johnny Steele | Television Movie |
| 1994 | Cilla's World | Himself | Television Movie |
| 1995–2003 | Biography | Himself (Interviewee) | 4 episodes – Episode: "Roger Moore" (1995) – Episode: "Ernest Borgnine" (2000) – Episode: "Tony Curtis" (2001) – Episode: "Janet Leigh" (2003) |
| 1996 | Lois & Clark: The New Adventures of Superman | Dr. Mamba | Episode: "I Now Pronounce You..." |
| 1996 | Roseanne | Hal | Episode: "Ballroom Blitz" |
| 1997 | Elvis Meets Nixon | Himself | Uncredited, Television Movie |
| 1998 | Suddenly Susan | Peter DiCaprio | Episode: "Matchmaker, Matchmaker" |
| 2004 | Hope & Faith | Morris | Episode: "Jack's Back" |
| 2005 | CSI: Crime Scene Investigation | Himself | Episode: "Grave Danger (Part 1)" |
| 2006 | 60 Minutes | Himself | Episode: "Gay Marriage/The Marilyn Mystery" |
| 2010 | Who Wants to Be a Millionaire | Himself (Celebrity Question Presenter) | Episode: "Million Dollar Movie Week 1" |
Βραβεία και υποψηφιότητες
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12469758s. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6jh468j. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ abcnews
.go .com /Entertainment /wireStory?id=11763539. - ↑ 5,0 5,1 marquee
.blogs .cnn .com /2010 /09 /30 /report-legendary-actor-tony-curtis-has-died /?iref=NS1. - ↑ www
.nytimes .com /2010 /10 /01 /movies /01curtis .html. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2023. - ↑ www
.sandiegouniontribune .com /sdut-coroner-actor-tony-curtis-dies-at-las-vegas-home-2010sep30-story .html. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2023. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12469758s. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ CONOR.SI. 112793955.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2019.
- ↑ (Αγγλικά) www.acmi.net.au. creators/77576.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 «Kindred Britain»
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2021.
- ↑ American Cancer Society: Anti Smoking Ad Archives, https://www.youtube.com/watch?v=ww1hFbScecY
- ↑ Tony Curtis Interview: "I Quit Smoking Campaign" (1970), https://www.youtube.com/watch?v=Qedg36yVyTA
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Αδαµοπούλου, Μαίρη (5 Οκτωβρίου 2010). ««Ερωτεύοµαι εύκολα, κάθε 20 λεπτά!», συνέντευξη του Τόνι Κέρτις στην Τelegraph». Ιστότοπος εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2010.