Βικιπαίδεια

GNOME

Το GNOME είναι ένα γραφικό περιβάλλον εργασίας για λειτουργικά συστήματα Unix ή συμβατά με το Unix. Περιλαμβάνει μια συλλογή από προγράμματα που καλύπτουν τις βασικές ανάγκες ενός σύγχρονου υπολογιστικού περιβάλλοντος και είναι κατάλληλο για χρήση στο σπίτι, στο γραφείο αλλά και σε επιχειρήσεις. Παρέχει επίσης μια ισχυρή πλατφόρμα ανάπτυξης εφαρμογών για προγραμματιστές.. Όλο το λογισμικό είναι ελεύθερο λογισμικό και το GNOME είναι μέρος του εγχειρήματος GNU (αγγλικά: GNU Project).[8]

GNOME
Το GNOME shell στην επισκόπηση «Δραστηριότητες»
Γενικά
Ημερ. Δημιουργίας15 Αύγουστος 1997
Είδοςπεριβάλλον επιφάνειας εργασίας, υπολογιστική πλατφόρμα, διεπαφή χρήστη
Διανομή
Έκδοση47.1 (22 Οκτώβριος 2024)[1]
Δοκιμαστική έκδοση44.beta (11 Φεβρουάριος 2023)[2][3][4][5]
45.beta (18 Αύγουστος 2023)[6]
47.beta (21 Αύγουστος 2024)[7]
ΛειτουργικάGNU/Linux, BSD
Διαθέσιμο σεΠολυγλωσσικό
Ανάπτυξη
Υπευθ. ανάπτυξηςΊδρυμα GNOME, Εγχείρημα GNOME, Εγχείρημα GNU
Γραφικό περιβάλλονGTK
Γραμμένο σεC, C++, C#, HTML, Vala, Perl, Python
ΚατάστασηΕνεργό
Άδεια χρήσηςGPLv2+
Σύνδεσμοι
Επίσημος ιστότοπος
https://www.gnome.org/
Αποθετήριο κώδικα
https://gitlab.gnome.org/GNOME

Αρχικά το όνομα «GNOME» ήταν ακρώνυμο που σήμαινε «GNU Network Object Model Environment».[9] Αυτή η σημασία αργότερα απορρίφτηκε, καθώς δεν παρουσιάζει πλέον το όραμα και τους στόχους που διέπουν το GNOME.[10]

Ανάπτυξη

Επεξεργασία

Το GNOME αναπτύσσεται κυρίως από εθελοντές από όλο τον κόσμο και δεν υπάρχει αυστηρός κεντρικός σχεδιασμός για την μελλοντική εξέλιξη του, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε πολλά άλλα εγχειρήματα στον χώρο του ελεύθερου λογισμικού. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μονάχα κατά την ανάπτυξη της έκδοσης 3.4 περίπου 1275 άνθρωποι εκτιμάται ότι έκαναν κάπου 41000 αλλαγές στο GNOME.[11] Ο κύριος τρόπος συζήτησης είναι μέσω mailing lists[12], ενώ χρήστες και προγραμματιστές του GNOME συναντώνται σε ετήσια συνέδρια, τα οποία ονομάζονται GUADEC (GNOME Users And Developers European Conference),[13] για να συζητήσουν θέματα σχετικά με το εγχείρημα και την περαιτέρω πορεία του. Επίσης υπάρχει παρουσία σε δημοφιλή μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Twitter, το Facebook και το Identi.ca.

Η συμμετοχή στο εγχείρημα δεν περιορίζεται μονάχα στην ανάπτυξη λογισμικού, αλλά περιλαμβάνει επίσης την μετάφραση από τα αγγλικά σε άλλες γλώσσες, τη δημιουργία υποστηρικτικού υλικού, τον έλεγχο ποιότητας, την βελτίωση της προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρίες, την βελτίωση της χρηστικότητας, την βελτίωση και ανάπτυξη των ιστοσελίδων του GNOME, την διαχείριση των server του εγχειρήματος, την δημιουργία artwork και γενικότερα την προώθηση του GNOME.[14] Επίσης το εγχείρημα δέχεται χρηματική υποστήριξη μέσω δωρεών. Κανείς μπορεί να γίνει "φίλος του GNOME" εαν συμβάλει χρηματικά στο εγχείρημα.[15] Σύμφωνα με την στατιστική μελέτη των Dave Neary και Vanessa David της Neary Consulting σχετικά με την κατανομή και τα χαρακτηριστικά των συμβαλλόντων στο εγχείρημα του GNOME, προκύπτει ότι πάνω από το 70% εξ' αυτών συνεισφέρουν εθελοντικά αλλά και ότι πάνω από το 70% των αλλαγών (αγγλικά: commit) προέρχεται από υπαλλήλους διάφορων επιχειρήσεων.[16][17][18]

Χαρακτηριστικά

Επεξεργασία

Το GNOME αποτελείται από δύο κύρια μέρη: το γραφικό περιβάλλον εργασίας (αγγλικά: GNOME desktop environment) και την πλατφόρμα ανάπτυξης λογισμικού (αγγλικά: GNOME development platform), που είναι περιβάλλον για την ανάπτυξη προγραμμάτων τα οποία μπορούν να ενσωματωθούν στο GNOME.

GNOME Platform

Επεξεργασία

Το GNOME βασίζεται σε πληθώρα βιβλιοθηκών κώδικα και προγραμμάτων. Παρακάτω παρουσιάζονται όσα εξ’ αυτών αποτελούν την λεγόμενη πλατφόρμα GNOME (αγγλικά: GNOME platform).[19] Τα προγράμματα αυτά παρέχουν τις δυνατότητες και τις τεχνολογίες που είναι απαραίτητες για την δημιουργία των προγραμμάτων που χρησιμοποιούν οι χρήστες:

GTK+
Είναι η βασική βιβλιοθήκη για την δημιουργία γραφικών διεπαφών χρήστη (αγγλικά: Graphic User Interface – GUI).[20]
WebKitGTK+
Το WebKit είναι ένα πακέτο ανοικτού λογισμικού που χρησιμοποιείται για την προβολή ιστοσελίδων σε διάφορυς περιηγητές ιστού.[21] Το WebKitGTK+ είναι μια εκδοχή του WebKit που χρησιμοποιεί το GTK+ και είναι ενσωματωμένο στο GNOME developer platform. Με την χρήση του μπορεί κανείς να προσθέσει διαδικτυακή λειτουργικότητα στις εφαρμογές του, να υποστηρίξει την HTML5 και να δημιουργήσει δυναμικές διεπαφές χρήστη.[22]
Clutter
Το Clutter είναι μια βιβλιοθήκη κώδικα που επιτρέπει την δημιουργία γραφικών διεπαφών. Στηρίζεται στο OpenGL και στο ES.[23]
GStreamer
Βιβλιοθήκη που παρέχει δυνατότητες αναπαραγωγής και επεξεργασίας πολυμέσων, όπως ήχος και βίντεο, με προηγμένες δυνατότητες όπως η κωδικοποίηση/αποκωδικοποίηση πολλών τύπων αρχείων πολυμέσων και η καταγραφή πληροφορίας από πολλαπλές πηγές.[24]
GUPnP
Πλαίσιο για την δημιουργία συσκευών UPnP (Universal Plug and Play).[25]
GIO
Το GIO παρέχει δυνατότητες ασύγχρονης ανάγνωσης και εγγραφής αρχείων. Τα αρχεία μπορεί να είναι και απομακρυσμένα. Με την χρήση του GVFs υπάρχει υποστήριξη σημαντικών πρωτοκόλλων όπως τα FTP, SFTP, SMB και WebDAV.[26] Επίσης παρέχονται δυνατότητες επικοινωνίας με χρήση του TCP/IP και των Unix domain sockets.[27]
D-Bus
Το D-Bus είναι ένας δίαυλος επικοινωνίας μέσω του οποίου μπορούν να επικοινωνούν διάφορα προγράμματα, το περιβάλλον εργασίας καθώς και χαμηλού επιπέδου τμήματα του συστήματος.[28]
Canberra
Βιβλιοθήκη για την αναπαραγωγή ήχων συστήματος, όπως ο ήχος ειδοποίησης όταν προκύψει κάποιο σφάλμα στον υπολογιστή ή αυτός για κάποιο εισερχόμενο μήνυμα. Παρέχει εναλλακτικές επιλογές ώστε να διευκολύνονται άτομα με προβλήματα ακοής.[29]
Evolution Data Server
Παρέχει ατζέντα, όπου ο χρήστης μπορεί να αποθηκεύει τις επαφές του καθώς και ημερολόγιο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλα τα εγκατεστημένα προγράμματα, οπότε ο χρήστης μπορεί να διατηρεί μονάχα μια λίστα επαφών. Τα προγράμματα μπορούν να αποθηκεύουν ραντεβού και άλλα σημαντικά γεγονότα στο ημερολόγιο.[30]
GDA
Το GDA παρέχει διεπαφές που επιτρέπουν την ανάκτηση και την αποθήκευση δεδομένων σε διαφορετικού τύπου βάσεις δεδομένων.[31]
GNOME Help
Σύστημα παροχής βοήθειας και οδηγιών για τους χρήστες, οργανωμένο σε θεματικές κατηγορίες.[32]
GNOME Keyring
Πρόγραμμα που εξασφαλίζει την ασφαλή αποθήκευση των κωδικών πρόσβασης των χρηστών καθώς και άλλων ευαίσθητων δεδομένων.[33]
Notify
Σύστημα για την προβολή ειδοποιήσεων στον χρήστη.[34]
Telepathy
Παρέχει υπηρεσίες επικοινωνίας πραγματικού χρόνου, όπως ανταλλαγή μηνυμάτων (αγγλικά: text chat), Voice over IP, Video over IP και μεταφορά αρχείων για πολλά προγράμματα ταυτόχρονα, αξιοποιώντας τον D-Bus.[35][36] Επίσης υποστηρίζει πολλά πρωτόκολλα, συμπεριλαμβανομένων των SIP, MSN, Yahoo/AIM και Google Talk.[35]
ATK
Το ATK παρέχει κατάλληλες διεπαφές και δυνατότητες ώστε άτομα με διαφόρων ειδών αναπηρίες (όπως προβλήματα όρασης, κινητικές δυσκολίες, προβλήματα ακοής και άλλα) να μπορούν να χρησιμοποιήσουν σε ικανοποιητικό βαθμό τα διαθέσιμα προγράμματα. Είναι ενσωματωμένο στο GTK+ και στις υπόλοιπες εφαρμογές της πλατφόρμας GNOME.[37]
Pango
Το Pango είναι η βασική βιβλιοθήκη διαχείρισης κειμένου και γραμματοσειρών και χρησιμοποιείται εκτενώς από το GTK+ για την αναπαράσταση κειμένου. Υποστηρίζει τους χαρακτήρες και τις γραμματοσειρές πολλών γλωσσών από όλο τον κόσμο, επιτρέποντας έτσι στους χρήστες να χρησιμοποιούν το GNOME στην μητρική τους γλώσσα.[38]
Cairo
Το Cairo είναι μια βιβλιοθήκη επεξεργασίας και δημιουργίας δισδιάστατων διανυσματικών γραφικών που μπορεί να χρησιμοποιηθεί με διάφορα συστήματα, όπως το X Window System και τα Microsoft Windows.[39]
GDK
Το GDK είναι μια βιβλιοθήκη που χρησιμοποιείται από το GTK+ για την αναπαράσταση των γραφικών των προγραμμάτων, όπως μενού και κουμπιά, καθώς και κειμένου στην οθόνη. Επίσης παρέχει τις απαραίτητες δυνατότητες για την αλληλεπίδραση μιας εφαρμογής με τον χρήστη, παραδείγματος χάριν όταν ο χρήστης κάνει κλικ σε ένα κουμπί με το ποντίκι.[40]

GNOME Foundation

Επεξεργασία

Το GNOME Foundation είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός επιφορτισμένος με την προώθηση του GNOME και των στόχων του.[41] Στις δραστηριότητες του συγκαταλέγονται η επιλογή των προγραμμάτων που αποτελούν επίσημα τμήματα του GNOME, η παροχή υλικού και υποδομών καθώς και η συμβολή στον συντονισμό των συνεισφερόντων.[41] Πέραν αυτών, το GNOME Foundation λειτουργεί και σαν επίσημος εκπρόσωπος του εγχειρήματος.[41] Κανείς έχει το δικαίωμα να γίνει μέλος του GNOME Foundation εφόσον ανήκει στους συμβάλλοντες του εγχειρήματος του GNOME και ακολουθήσει την απαιτούμενη διαδικασία.[42] Από τα μέλη του GNOME Foundation εκλέγονται και όσοι συμμετέχουν στο διοικητικό συμβούλιο (αγγλικά: Board of Directors) του GNOME Foundation.[42]

Εξελληνισμός του GNOME

Επεξεργασία

Η Ελληνική κοινότητα GNOME είναι η επίσημη ομάδα που αντιπροσωπεύει το GNOME Project στην Ελλάδα. Στόχος της κοινότητας είναι ο εξελληνισμός του γραφικού περιβάλλοντος GNOME και η προσαρμογή του στην Ελληνική γλώσσα, όπως επίσης και η διάδοση χρήσης του σε Ελλάδα και Κύπρο.

Πληροφορίες για το πως μπορείτε να βοηθήσετε στο έργο της ελληνικής κοινότητας GNOME θα βρείτε στην επίσημη ιστοσελίδα της κοινότητας. Μη διστάσετε να συνεισφέρετε εθελοντικά και εσείς στο έργο GNOME!

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ «GNOME 47.1 released» (στα Αγγλικά). 22 Οκτώβριος 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτώβριος 2024. 
  2. ↑ «GNOME Shell & Mutter 44 Beta Released With Many Changes». 
  3. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  4. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  5. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  6. ↑ Abderrahim Kitouni (18 Αύγουστος 2023). «GNOME 45.beta released». Ανακτήθηκε στις 18 Αύγουστος 2023. 
  7. ↑ «GNOME 47.beta Released» (στα Αγγλικά). 21 Αύγουστος 2024. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτέμβριος 2024. 
  8. ↑ «About Us». www.gnome.org. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  9. ↑ Pennington, Havoc (1999), «What is Gnome?», GTK+ / Gnome Application Development, http://web.archive.org/web/20100514071800/http://developer.gnome.org/doc/GGAD/z2.html, ανακτήθηκε στις 2012-05-17 
  10. ↑ «Re: GNOME -> Gnome». Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  11. ↑ «GNOME 3.4 Release Notes». GNOME Library. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  12. ↑ GTK+ and GNOME Mailing Lists, http://mail.gnome.org, ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012 
  13. ↑ «About GUADEC». guadec.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  14. ↑ «Joining the GNOME Project...». live.gnome.org. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  15. ↑ «Become a Friend of GNOME». www.gnome.org. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  16. ↑ «GNOME Census report available». www.neary-consulting.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  17. ↑ «GNOME Census». www.neary-consulting.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  18. ↑ «The GNOME Census: Who writes GNOME?» (PDF). www.neary-consulting.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  19. ↑ «Overview of the GNOME Platform». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  20. ↑ «GTK+». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  21. ↑ «The WebKit Open Source Project». webkit.org. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  22. ↑ «WebKit». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  23. ↑ «Clutter». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  24. ↑ «GStreamer». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  25. ↑ «GUPnP». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  26. ↑ «GIO Files». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  27. ↑ «GIO Networking». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  28. ↑ «D-Bus». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  29. ↑ «Canberra». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  30. ↑ «Evolution Data Server». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  31. ↑ «GDA». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  32. ↑ «Help». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  33. ↑ «Keyring». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  34. ↑ «Notify». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  35. ↑ 35,0 35,1 «Telepathy». Telepathy Wiki. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2012. 
  36. ↑ «Telepathy». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  37. ↑ «ATK». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  38. ↑ «Pango». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  39. ↑ «Cairo». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  40. ↑ «GDK». GNOME Developer Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
  41. ↑ 41,0 41,1 41,2 «The GNOME Foundation». www.gnome.org. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2012. 
  42. ↑ 42,0 42,1 «Foundation Members». www.gnome.org. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2012. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=GNOME&oldid=10860584"
  NODES
chat 1
html5 1
Note 1
os 2
server 3
text 1
twitter 1
Users 1
web 10