Monopoly

Monopoly ονομάζεται επιτραπέζιο παιχνίδι αγοραπωλησίας ιδιοκτησιών. Εκδίδεται από την εταιρεία Parker σε συνεργασία με την Hasbro. Οι παίκτες συμμετέχουν σε έναν κόσμο οικονομικής δολοπλοκίας και απεμπόλησης με σκοπό να αποκτήσουν πλούτο μέσω οικονομικών δραστηριοτήτων. Το παιχνίδι περιλαμβάνει αγορά και ενοικίαση ιδιοκτησιών με χρήματα του παιχνιδιού, καθώς οι παίκτες περιφέρονται.

Σύμφωνα με την εταιρεία που εκδίδει το παιχνίδι, από τότε που ο Τσαρλς Ντάροου το πατένταρε το 1935, το έχουν παίξει περίπου 750 εκατομμύρια άνθρωποι, καθιστώντας το έτσι "το μεγαλύτερο σε αριθμό παικτών (εμπορικό) επιτραπέζιο στον κόσμο." Στο Βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες, όμως, είχε καταγραφεί πιο νωρίς, το 1999, όπου οι στατιστικές της εταιρείας ανέφεραν ότι ο αριθμός παικτών άγγιξε τα 500 εκατομμύρια.

Ιστορία

Το 1904, η Κουάκερη Ελίζαμπεθ (Λίζι) Μάτζι Φίλιπς δημιούργησε ένα παιχνίδι, μέσω του οποίου ήλπιζε να μπορέσει να εξηγήσει την απλή θεωρία των φόρων του Χένρι Τζωρτζ. Σύμφωνα με αυτή, αν οι άνθρωποι έχουν κέρδη από την περιουσία τους, άσχετα με το μέγεθός της, τελικά όλη η περιουσία θα καταλήξει νομοτελειακά στα χέρια ενός και μόνο ανθρώπου. Το παιχνίδι της, "Το Παιχνίδι του Νοικοκύρη", εκδόθηκε λίγα χρόνια αργότερα. Κάποιοι άλλοι ενδιαφερόμενοι για επιτραπέζια ανακατασκεύασαν το παιχνίδι και μερικοί έφτιαξαν δικές τους σειρές. Η Λίζι από μόνη της πατένταρε μια αναθεωρημένη εκδοχή του παιχνιδιού το 1924, και τότε ήταν που βγήκαν στην αγορά και άλλα παρόμοια επιτραπέζια. Στις αρχές της δεκαετίας του 30 δημιουργήθηκε ένα επιτραπέζιο με το όνομα Monopoly, παρόμοιο με τη σημερινή Monopoly, και πωλούνταν από τους Αδελφούς Πάρκερ και τις μητρικές τους για το υπόλοιπο του 20ού αιώνα ως και τις αρχές του επομένου. Την έκδοση των Αδελφών Πάρκερ τη δημιούργησε ο Τσαρλς Ντάροου. Αρκετοί άνθρωποι έχουν συνεισφέρει στον σχεδιασμό και στην εξέλιξη του παιχνιδιού έως σήμερα, κυρίως από τις μεσοδυτικές Η.Π.Α. και κοντά στην ανατολική ακτή.

Το 1941, η Βρετανική Μυστική Υπηρεσία έβαλε τον Τζον Ουάντιγκτον, τον κατοχυρωμένο κατασκευαστή του παιχνιδιού εκτός Η.Π.Α., να δημιουργήσει μια ειδική έκδοση για τους κρατούμενους από τους Ναζί του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Μέσα στα παιχνίδια υπήρχαν κρυμμένοι χάρτες, πυξίδες, αληθινά χρήματα και άλλα χρήσιμα αντικείμενα για απόδραση. Μοιράστηκαν στους κρατούμενους από τον Εθνικό Ερυθρό Σταυρό.

Το Παιχνίδι του Νοικοκύρη

Τη δεκατία του '70, η αρχική ιστορία του παιχνιδιού άρχισε να χάνεται (και τουλάχιστον ένας ιστορικός δήλωσε ότι είχε σκόπιμα αποσιωπηθεί), και η ιδέα που δημιούργησε ο Τσαρλς Ντάροου έγινε παράδοση. Αυτό αναφέρθηκε το 1974 στο "Βιβλίο Της Monopoly: Στρατηγική και Τακτικές του Διασημότερου Παγκοσμίως Παιχνιδιού" (The Monopoly Book: Strategy and Tactics of the World's Most Popular Game), της Μαξίν Μπράντι, και ακόμα και στις οδηγίες του παιχνιδιού. Καθώς ο καθηγητής Ραλφ Άνσπακ μαχόταν εναντίον των Αδελφών Πάρκερ και την τότε μητρική τους εταιρεία, General Mills, στο σήμα κατατεθέν της Monopoly, αρκετή από την ιστορία της Monopoly είχε "επανασκαφεί".

Εξαιτίας των μακροχρόνιων δικαστικών διαδικασιών, το νόμιμο κύρος των σημάτων κατατεθέντων των αδελφών Parker στο παιχνίδι δεν είχε αποκατασταθεί μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '80. Η ονομασία του παιχνιδιού παραμένει κατοχυρωμένο σήμα κατατεθέν των αδελφών Parker, όπως και τα συγκεκριμένα σχεδιαστικά στοιχεία. Η τρέχουσα μητρική εταιρεία των Parker, Hasbro, αναγνωρίζει μόνο τον ρόλο του Ντάροου στη δημιουργία του παιχνιδιού. Ο καθηγητής Άνσπακ εξέδωσε ένα βιβλίο σχετικά με τις έρευνές του, με τον τίτλο "Monopoly: η Απάτη των Δισεκατομμυρίων" (The Billion Dollar Monopoly Swindle) που επανεκδόθηκε ως "το σκάνδαλο της Monopoly" (Monopolygate), στο οποίο αναλύει τη γνώμη του πάνω στην σκόπιμη αποσιώπηση της πρώιμης ιστορίας της Monopoly.

Η Μασκότ της Monopoly

Η επίσημη μασκότ του παιχνιδιού είναι ο "Πλούσιος Θείος με τα Σακιά" (Rich Uncle Pennybags), ο οποίος πρωτοεμφανίστηκε στις κάρτες "Εντολής" και "Απόφασης" το 1936. Απ' το 1985, εμφανίζεται στο δεύτερο όμικρον "O" της λέξης Monopoly σαν μέρος του λογότυπου. Η Hasbro "ανέστησε" επίσημα τον χαρακτήρα ως Κύριο Monopoly (Mr. Monopoly) το 1998. 10 χρόνια αργότερα, άλλαξε για άλλη μια φορά εμφάνιση και βρέθηκε πίσω από το λογότυπο του παιχνιδιού.

Ο χαρακτήρας της Μασκότ είναι κατά κάποιον τρόπο βασισμένος στον Μόργκαν.

Κανόνες

Οι παίκτες παίζουν με τη σειρά, αφού έχει αποφασισθεί με τυχαίο τρόπο ποιος θα παίξει πρώτος. Ένας τυπικός γύρος ξεκινάει με τη ρίψη του ζαριού και μετακινώντας το πιόνι με τη φορά των δεικτών του ρολογιού, όσες φορές λένε τα ζάρια. Η αύξουσα απόσταση ενός παίκτη από ένα τετράγωνο υπολογίζεται, ακολουθώντας τη σειρά των τετραγώνων μόνο κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού. Για παράδειγμα, η απόσταση ενός παίκτη από το προηγούμενό του τετράγωνο είναι ο αριθμός των τετραγώνων που θα περάσει αν κινηθεί κατά τη φορά του ρολογιού κι όχι ένα τετράγωνο. Με αυτόν τον κανόνα επιτυγχάνεται ο καθορισμός μίας διαφορετικής απόστασης για κάθε ένα τετράγωνο του ταμπλό από ένα σταθερό σημείο. Εάν ο παίκτης βρεθεί σε κάρτα "Εντολής" ή "Απόφασης", τραβάει την ομώνυμη κάρτα. Εάν βρεθεί σε οικόπεδο χωρίς ιδιοκτήτη, είτε είναι οδός, σταθμός ή εταιρεία, μπορεί να το αγοράσει αντί του ποσού που αναγράφεται. Εάν για κάποιο λόγο δεν μπορεί να το αγοράσει, το οικόπεδο πλειστηριάζεται από την τράπεζα σε αυτόν που θα δώσει την υψηλότερη προσφορά. Εάν το οικόπεδο έχει ιδιοκτήτη και δεν είναι υποθηκευμένο, ο παίκτης πρέπει να του πληρώσει ενοίκιο, οι τιμές του οποίου ποικίλλουν αναλόγως τη γειτονιά που βρίσκεται, είτε κατά πόσο είναι κτισμένη. Εάν ο παίκτης φέρει διπλές, ξαναρίχνει αφού έχει ολοκληρώσει τον γύρο του. Τρεις διπλές ζαριές στη σειρά, όμως, στέλνουν τον παίκτη στη φυλακή. Κατά τη διάρκεια του γύρου, οι παίκτες μπορούν επίσης να αποφασίσουν εάν θα κτίσουν ή θα υποθηκεύσουν την ιδιοκτησία τους. Το κτίσιμο περιλαμβάνει την κατασκευή σπιτιού ή ξενοδοχείου με διαφορετική τιμή και ύψος ενοικίου για κάθε γειτονιά, όμως για να μπορέσει ένας παίκτης να χτίσει, θα πρέπει να έχει στην κατοχή του όλα τα οικόπεδα της γειτονιάς. Το κτίσιμο, επίσης, θα πρέπει να είναι ομοιόμορφο. Δηλαδή, δεν μπορεί να κτιστεί δεύτερο σπίτι σε ένα οικόπεδο, εάν έστω κι ένα από τα υπόλοιπα οικόπεδα της γειτονιάς έχει μόνο ένα. Συνεργασίες δεν επιτρέπονται. Εάν η ιδιοκτησία πρόκειται να υποθηκευτεί, θα πρέπει να έχουν πουληθεί όλα τα κτίσματα. Ο παίκτης παίρνει χρήματα από την τράπεζα για κάθε υποθηκευμένη ιδιοκτησία, τα οποία θα επιστρέψει με τόκο για να τερματίσει την υποθήκη.

Ειδικές Εκδόσεις

Στην Ελλάδα έχουν κυκλοφορήσει εκδόσεις Monopoly με τους παρακάτω τίτλους:

• Η πρώτη μου Monopoly
• Monopoly Disney (3 εκδόσεις)
• Monopoly Express
• Monopoly Junior: Διασκέδαση στο Λούνα Παρκ
• Monopoly Nostalgia
• Monopoly Revolution
• Monopoly Revolution: Αυτοκίνητα 2
• Monopoly Travel
• Monopoly Διάσημα Μνημεία του Κόσμου
• Monopoly Ευρωπαϊκή Έκδοση
• Monopoly Θεσσαλονίκη
• Monopoly Μπομπ Σφουγγαράκης
• Monopoly Παγκόσμια Έκδοση (2 εκδόσεις)
• Monopoly Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2006
• Monopoly Πόκεμον
• Monopoly Spider-Man
• Monopoly Σούπερ Μηχανή
• Monopoly Σύγχρονη Ελλάδα
• Monopoly Παγκόσμια
• Monopoly Ευρωπαϊκή
• Monopoly Elite
• Monopoly Εκατομμυριούχος
• Monopoly Ηλεκτρονική Τράπεζα
• Monopoly Αυτοκρατορία
• Monopoly Standard
• Monopoly Casino
• Monopoly Θησαυροί της Ελλάδας

Monopoly παγκόσμια έκδοση

Το 2008 η Parker αποφάσισε να πραγματοποιήσει μια ιδέα που υπήρχε πολύ καιρό στα σχέδια. Αποφάσισαν να δημιουργήσουν την παγκόσμια έκδοση της Monopoly. Τον Ιανουάριο του 2008 ξεκίνησε μια ψηφοφορία για το ποιες χώρες θα μπουν στο ταμπλώ της παγκόσμιας έκδοσης και κράτησε 2 μήνες. Ύστερα από 6 μήνες, τον Αύγουστο του 2008 ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα. Οι πόλεις που τοποθετήθηκαν στο ταμπλώ του παιχνιδιού είναι (ταξινομημένες με βάση την αξία τους):

• Μπλε Γειτονιά: Μόντρεαλ, Ρίγα
• Πράσινη Γειτονιά: Κέιπ Τάουν, Βελιγράδι, Παρίσι
• Κίτρινη Γειτονιά: Ιερουσαλήμ, Χονγκ Κονγκ, Πεκίνο
• Κόκκινη Γειτονιά: Λονδίνο, Νέα Υόρκη, Σίδνεϊ
• Πορτοκαλί Γειτονιά: Βανκούβερ, Σαγκάη, Ρώμη
• Ροζ Γειτονιά: Τορόντο, Κίεβο, Κωνσταντινούπολη
• Γαλάζια Γειτονιά: Αθήνα, Βαρκελώνη, Τόκυο
• Καφέ Γειτονιά: Ταϊπέι, Γκντύνια

Σε αυτή την έκδοση χρησιμοποιείται νόμισμα Monopoly, όπως και σε κάθε επόμενη έκδοση της Monopoly, σε χιλιάδες και εκατομμύρια και περιλαμβάνει ηλεκτρονική τράπεζα με πιστωτικές κάρτες, όπως και στη "Σύγχρονη Ελλάδα". Το ιδιαίτερο είναι πως τα σπίτια και οι ουρανοξύστες δεν είναι όμοιοι μεταξύ τους, αλλά περιλαμβάνεται μια τυχαία επιλογή από μεγάλη γκάμα σχεδίων κτιρίων από όλον τον κόσμο!. Το παιχνίδι βγήκε στην αγορά το φθινόπωρο του 2008.

Monopoly: Featuring classic and world edition boards

Το φθινόπωρο του 2008, μαζί με την παγκόσμια έκδοση, στην αγορά των βιντεοπαιχνιδιών εισήχθη ο τίτλος Monopoly: Featuring classic and world edition boards, για τις κονσόλες PlayStation 2, Playstation 3 και Xbox 360. Το παιχνίδι περιλαμβάνει δύο ταμπλώ, το κλασικό και αυτό της παγκόσμιας έκδοσης, όμως διαθέτει πάνω από 10 τοποθεσίες παιχνιδιού. Δηλαδή περιλαμβάνει τοποθεσίες όπως το τραπέζι της κουζίνας, παγοδρόμιο, κινέζικο, φουτουριστικό, μπαλκονιού κ.ά. που κάνουν το παιχνίδι διασκεδαστικό και προσδίδουν νόημα. Σε κάθε πίστα, ο κύριος Monopoly με τη νέα του εμφάνιση, επεξηγεί το παιχνίδι και κάνει πιο εύκολη την εξέλιξη του παιχνιδιού. Επιπλέον, σε σύγκριση με την επιτραπέζια έκδοση, προστίθενται μίνι παιχνίδια και διαγωνισμοί π.χ. για την αποφυγή πληρωμής ενός φόρου που σου ζητάει μια κάρτα εντολής, για να αυξήσεις το κέρδος που σου χαρίζει μια κάρτα απόφασης ή ακόμα και να βγεις από τη φυλακή!. Μπορούν να παίξουν 1-4 παίκτες.

Παλαιότερα, είχαν αποπειραθεί παρόμοια βιντεοπαιχνίδια στην Αμερική, χωρίς ιδιαίτερη απήχηση.

Monopoly Streets

Η νέα έκδοση της Monopoly σε βιντεοπαιχνίδι νέας γενιάς φέρει τον τίτλο Monopoly Streets. Δύο χρόνια μετά την πρώτη μετάβαση στον ηλεκτρονικό χάρτη των παιχνιδιών της σημερινής γενιάς, η Monopoly επιτέλους φεύγει από τις δύο διαστάσεις της και μας αποκαλύπτει τον πραγματικό της κόσμο. Το παιχνίδι σε τοποθετεί σε μία αληθινή πόλη με οδούς, οικόπεδα, ξενοδοχεία και χώρους στάθμευσης. Για πρώτη φορά, δίνεται η δυνατότητα στους παίκτες να ζήσουν αληθινές καταστάσεις, κάνοντας βόλτες στους δρόμους, να πηγαίνουν φυλακή και να επισκέπτονται σιδηροδρομικούς σταθμούς. Επιπλέον, για τους κλασικούς παίκτες διατίθεται το αυθεντικό ταμπλώ. Το παιχνίδι κυκλοφόρησε στην ελληνική αγορά τον Δεκέμβριο του 2010.

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

• Η επίσημη ιστοσελίδα της Monopoly