ὥρα

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ἡ	ὥρᾱ	αἱ	ὧραι
γενική	τῆς	ὥρᾱς	τῶν	ὡρῶν
δοτική	τῇ	ὥρᾳ	ταῖς	ὥραις
αιτιατική	τὴν	ὥρᾱν	τὰς	ὥρᾱς
κλητική ὦ!		ὥρᾱ		ὧραι
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		ὥρᾱ
γεν-δοτ	τοῖν		ὥραιν
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'χώρα' όπως «χώρα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

ὥρα < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *yōr-ā < *yēr- / *yeh₁r- (έτος, εποχή)

Ουσιαστικό

ὥρα θηλυκό

1. ορισμένος χρόνος, χρονική περίοδος που ορίζεται από τους φυσικούς νόμους, περίοδος του έτους, του μήνα, της ημέρας
2. εποχή του έτους [οι αρχαίοι Έλληνες διέκριναν τρεις εποχές του χρόνου: το έαρ (άνοιξη), το θέρος (καλοκαίρι) και τον χειμώνα, ενώ την οπώραν (φθινόπωρο) τη θεωρούσαν μάλλον ως ακμή του καλοκαιριού]

   τῆς ὥρης μέσον θέρος

3. έμμεσα το κλίμα μιας χώρας, από την κανονικότητα και την ομορφιά των εποχών του

   ※ 5ος πκε αιώνας  ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 3 (Θάλεια), 106.1

   τὰς ὥρας κάλλιστα κεκρημένας (ωραίο κλίμα, με τις εποχές του να θεωρούνται άριστες)

4. ώρα, ακμή του έτους, μέρος της ημέρας ή του ημερονυκτίου

   ὥρα νυκτός

   αἱ ὧραι τῆς ἡμέρας

   ※ 5ος πκε αιώνας  ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 2 (Εὐτέρπη), 109.3

   τὰ δυώδεκα μέρεα τῆς ἡμέρης παρὰ Βαβυλωνίων ἔμαθον οἱ Ἕλληνες

   ※  5ος/4ος πκε αιώνας ⌘ Ξενοφῶν, Ἑλληνικά, 7, 2.22

   τῆς ὥρας μικρὸν πρὸ δύντος ἡλίου

   ※  2ος αιώνας κε ⌘ Σέξτος Εμπειρικός, Πρὸς μαθηματικούς (Adversus Mathematicos), 10 (Πρὸς Φυσικούς Βʹ), 182 @scaife@perseus

   ἡμέρα ἡ . . δωδεκάωρος, τουτέστιν ἡ ἀπὸ ἀνατολῆς μέχρι δύσεως

   ※  2ος αιώνας κε ⌘ Σέξτος Εμπειρικός, Πρὸς μαθηματικούς (Adversus Mathematicos), 5 (Πρὸς Ἀστρολόγους), 69 @scaife@perseus

   μετὰ ἱκανὴν ὥραν τοῦ κατενεχθῆναι τὸν πέλεκυν ἐξακούεται ἡ τῆς πληγῆς φωνή (μετά από πολλή ώρα...)

5. η κατάλληλη ώρα, η σωστή στιγμή, η καλή στιγμή της ζωής του ανθρώπου, η νεότητα

   ώρα καθεύδειν (για ύπνο)/ώρα ἀπιέναι (ώρα να πηγαίνουμε), ώρα γάμου, ὥρα ἐστίν (είναι ώρα να...)

Άλλες μορφές

• ιωνικός τύπος : ὥρη

Κλίση

• και τύποι για τη γενική πληθυντικου: ὡράων και στην ιωνική ὡρέων, καθώς και δοτική ὥρασι

Συγγενικά

• ὡραῖος
• ὡραία
• ὡραῖον
• τα ὡραῖα (τα φρούτα εποχής)
• ὥρασιν (επίρρημα)
• ὡρηφόρος
• ὡρικός
• ὥριμος

Πηγές

• ὥρα - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ὥρα - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.