үр

See also: YP, ур, and Appendix:Variations of "ur"

Kalmyk

Etymology

From Proto-Mongolic *egür.

Pronunciation

• IPA^(key): /yr/

Noun

үр • (ür) (Clear script spelling ᡉᡉᠷ (üür))

1. friend, comrade
2. nest

See also

• иньг (inʹg)

Mongolian

Mongolian	Cyrillic
ᠦᠷ᠎ᠡ (ür-e)	үр (ür)

Etymology

From Proto-Mongolic *hüre, compare Daur hure, Dongxiang fure.

Pronunciation

• IPA^(key): /ur/

Noun

үр • (ür); (regular declension)

1. seed
2. sperm
3. result, consequence
4. offspring, posterity

Declension

Declension of үр (э-harmonic regular үүд-pl) 

attributive	үр ür
	singular / indefinite	definite plural
nominative	үр ür	үрүүд ürüüd
genitive	үрийн üriin	үрүүдийн ürüüdiin
accusative	үрийг üriig	үрүүдийг ürüüdiig
dative-locative	үрд ürd	үрүүдэд ürüüded
ablative	үрээс ürees	үрүүдээс ürüüdees
instrumental	үрээр üreer	үрүүдээр ürüüdeer
comitative	үртэй ürtej	үрүүдтэй ürüüdtej
privative	үргүй ürgüj	үрүүдгүй ürüüdgüj
directive	үр лүү ür lüü	үрүүд рүү ürüüd rüü

Reflexive possessive forms 

	singular / indefinite	definite plural
nominative	үрээ üree	үрүүдээ ürüüdee
genitive	үрийнхээ üriinxee	үрүүдийнхээ ürüüdiinxee
accusative	үрийгээ üriigee	үрүүдийгээ ürüüdiigee
dative-locative	үрдээ ürdee	үрүүддээ ürüüddee
ablative	үрээсээ üreesee	үрүүдээсээ ürüüdeesee
instrumental	үрээрээ üreeree	үрүүдээрээ ürüüdeeree
comitative	үртэйгээ ürtejgee	үрүүдтэйгээ ürüüdtejgee
privative	үргүйгээ ürgüjgee	үрүүдгүйгээ ürüüdgüjgee
directive	үр лүүгээ ür lüügee	үрүүд рүүгээ ürüüd rüügee

independent genitive	singular / indefinite	definite plural
singular possession	үрийнх üriinx	үрүүдийнх ürüüdiinx
collective possession	үрийнхэн üriinxen	үрүүдийнхэн ürüüdiinxen

Tuvan

Etymology

From Proto-Turkic *ür (“long (of time)”). Cognate with Yakut өр (ör).

Pronunciation

• IPA^(key): /ʏr/

Adverb

үр • (ür)

1. for a long time

   Үр чораан соонда бис баар черивиске чеде берген болган бис.

   Ür çoraan soonda bis baar çeriviske çede bergen bolgan bis.

   After walking for a long time, we reached our destination.

Yakut

Etymology 1

From Proto-Turkic *ür- (“to blow”), compare Uzbek hurmoq (“to bark”), Khakas ӱрерғе (ürerğe, “to blow”), Kazakh үру (üru, “to blow, bark”), Kyrgyz үрүү (ürüü, “to bark”), Turkish ürümek (“to bark”).

Verb

үр • (ür)

1. (intransitive) to blow

   Synonym: үргүй (ürgüy, “to blow”)

2. (intransitive) to bark

Derived terms

• саба үр (saba ür, “to blow out”)

Etymology 2

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Noun

үр • (ür)

1. (economics) wealth

   Synonym: баай (baay, “wealth”)

Derived terms

• үр хамнас (ür qamnas, “wealth”)
• үр харчы (ür qarcı, “wealth”)

Etymology 3

See the discussion at Turkish sürmek.

Verb

үр • (ür)

1. (transitive) to scrape, to peel

   инчэҕэй тириини үр ― inceğey tiriini ür ― to scrape wet skin