հռետոր

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian հռետոր (hṙetor).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /hreˈtoɾ/, [hretóɾ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /hɾeˈdoɾ/, [hɾedóɾ]

Noun

հռետոր • (hṙetor)

1. orator, public speaker
2. rhetorician

Declension

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	հռետոր (hṙetor)	հռետորներ (hṙetorner)
dative	հռետորի (hṙetori)	հռետորների (hṙetorneri)
ablative	հռետորից (hṙetoricʻ)	հռետորներից (hṙetornericʻ)
instrumental	հռետորով (hṙetorov)	հռետորներով (hṙetornerov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	հռետորը/հռետորն (hṙetorə/hṙetorn)	հռետորները/հռետորներն (hṙetornerə/hṙetornern)
dative	հռետորին (hṙetorin)	հռետորներին (hṙetornerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	հռետորս (hṙetors)	հռետորներս (hṙetorners)
dative	հռետորիս (hṙetoris)	հռետորներիս (hṙetorneris)
ablative	հռետորիցս (hṙetoricʻs)	հռետորներիցս (hṙetornericʻs)
instrumental	հռետորովս (hṙetorovs)	հռետորներովս (hṙetornerovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	հռետորդ (hṙetord)	հռետորներդ (hṙetornerd)
dative	հռետորիդ (hṙetorid)	հռետորներիդ (hṙetornerid)
ablative	հռետորիցդ (hṙetoricʻd)	հռետորներիցդ (hṙetornericʻd)
instrumental	հռետորովդ (hṙetorovd)	հռետորներովդ (hṙetornerovd)
locative	—	—

Old Armenian

Alternative forms

• հեռետոր (heṙetor), ռետոր (ṙetor)

Etymology

From Ancient Greek ῥήτωρ (rhḗtōr). Doublet of հռիտորայ (hṙitoray).

Noun

հռետոր • (hṙetor)

1. rhetor, rhetorician, orator
   • 16th century, Grigoris Ałtʻamarcʻi, Tałer [Poems] :

     Առ յոտըս երջանիկ րաբունապետի՝
     Գրիգորիոս անուն արթուն հըսկողի,
     Քաջ հըռետոր անյաղթ փիլիսոփայի
     Եւ երիցս երանեալ մեծ վարժապետի։

     Aṙ yotəs erǰanik rabunapeti,
     Grigorios anun artʻun həskoġi,
     Kʻaǰ həṙetor anyaġtʻ pʻilisopʻayi
     Ew ericʻs eraneal mec varžapeti.

     • Translation by S. Peter Cowe

       At the feet of fortunate rabunapet
       The vigilant watchful one, Grigoris by name
       The excellent rhetorician, the invincible philosopher,
       And thrice-blessed great teacher.

Declension

i-a-type

	singular		plural
nominative	հռետոր (hṙetor)		հռետորք (hṙetorkʻ)
genitive	հռետորի (hṙetori)		հռետորաց (hṙetoracʻ)
dative	հռետորի (hṙetori)		հռետորաց (hṙetoracʻ)
accusative	հռետոր (hṙetor)		հռետորս (hṙetors)
ablative	հռետորէ (hṙetorē)		հռետորաց (hṙetoracʻ)
instrumental	հռետորաւ (hṙetoraw)		հռետորաւք = հռետորօք (hṙetorawkʻ = hṙetorōkʻ)
locative	հռետորի (hṙetori)		հռետորս (hṙetors)

Derived terms

• հռետորաբան (hṙetoraban)
• հռետորաբար (hṙetorabar)
• հռետորական (hṙetorakan)
• հռետորանամ (hṙetoranam)
• հռետորութիւն (hṙetorutʻiwn)
• հռետուորիմ (hṙetuorim)

Descendants

• → Armenian: հռետոր (hṙetor)

Further reading

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “հռետոր”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “հռետոր”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “հռետոր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press