մեղ

Armenian

Etymology

From Old Armenian մեղ (meł).

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /meʁ/, [meʁ]
(Western Armenian) IPA^(key): /meʁ/, [meʁ]

Noun

մեղ • (meġ)

Rare form of մեղք (meġkʻ).

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	մեղ (meġ)	մեղեր (meġer)
dative	մեղի (meġi)	մեղերի (meġeri)
ablative	մեղից (meġicʻ)	մեղերից (meġericʻ)
instrumental	մեղով (meġov)	մեղերով (meġerov)
locative	մեղում (meġum)	մեղերում (meġerum)
	definite forms
nominative	մեղը/մեղն (meġə/meġn)	մեղերը/մեղերն (meġerə/meġern)
dative	մեղին (meġin)	մեղերին (meġerin)
	1^st person possessive forms (my)
nominative	մեղս (meġs)	մեղերս (meġers)
dative	մեղիս (meġis)	մեղերիս (meġeris)
ablative	մեղիցս (meġicʻs)	մեղերիցս (meġericʻs)
instrumental	մեղովս (meġovs)	մեղերովս (meġerovs)
locative	մեղումս (meġums)	մեղերումս (meġerums)
	2^nd person possessive forms (your)
nominative	մեղդ (meġd)	մեղերդ (meġerd)
dative	մեղիդ (meġid)	մեղերիդ (meġerid)
ablative	մեղիցդ (meġicʻd)	մեղերիցդ (meġericʻd)
instrumental	մեղովդ (meġovd)	մեղերովդ (meġerovd)
locative	մեղումդ (meġumd)	մեղերումդ (meġerumd)

Old Armenian

Etymology

From Proto-Indo-European *mel-s-eh₂- (“to deceive”). Cognate with Ancient Greek μέλεος (méleos, “idle, useless”), βλάσφημος (blásphēmos), Lithuanian mẽlas (“deceit”), Old Irish mell (“destruction”). Probably related with մոլորիմ (molorim), մոլիմ (molim) and perhaps մեղմեխ (mełmex) and մող (moł).

Noun

մեղ • (meł)

(usually in the plural) sin, crime
մեղ դնել, մեղս դնել ― meł dnel, mełs dnel ― to find fault with, to blame, to accuse

մեղ ինչ առնել ումեք ― meł inčʻ aṙnel umekʻ ― to wrong or do evil to

քո է մեղն ― kʻo ē mełn ― it is all owing to you, it is your fault, you are wrong

ոչ իմ է մեղն ― očʻ im ē mełn ― I am not to blame, it is not my fault

իւիք մեղ ինչ ոչ արար ինձ ― iwikʻ meł inčʻ očʻ arar inj ― he did not offend me in any way

մեղ ինչ ոչ գոյր նոցա ― meł inčʻ očʻ goyr nocʻa ― they would be without fault

այս կայ մեղ եւ մեզ ― ays kay meł ew mez ― this is also partly our fault

մեղք փոքր, թեթեւ ― mełkʻ pʻokʻr, tʻetʻew ― peccadillo, venial fault

եօթն մահուչափ մեղք ― eōtʻn mahučʻapʻ mełkʻ ― the seven capital sins

մահուչափ/մահացու մեղք ― mahučʻapʻ/mahacʻu mełkʻ ― deadly or mortal sin

սկզբնական մեղք ― skzbnakan mełkʻ ― original sin

ներգործական մեղք ― nergorcakan mełkʻ ― actual sin

մվերապահեալ մեղք ― mverapaheal mełkʻ ― reserved sin

վկայք մեղաց ― vkaykʻ mełacʻ ― false witnesses

վասն մեղացն ― vasn mełacʻn ― sin- or trespass-offering

անկանել ի մեղս, մեղս առնել, գործել ― ankanel i mełs, mełs aṙnel, gorcel ― to sin, to transgress

ի մեղս արկանել ― i mełs arkanel ― to cause to sin

խոստովանել զմեղս իւր ― xostovanel zmełs iwr ― to confess one's sins

թողուլ զմեղս ― tʻołul zmełs ― to remit, to absolve sin

մեռանել ի մեղս ― meṙanel i mełs ― to die in sin

ի մեղս գրել զիմն ― i mełs grel zimn ― to impute a thing as a crime to

Declension

i-a-type

	singular	plural
nominative	մեղ (meł)	մեղք (mełkʻ)
genitive	մեղի (mełi)	մեղաց (mełacʻ)
dative	մեղի (mełi)	մեղաց (mełacʻ)
accusative	մեղ (meł)	մեղս (mełs)
ablative	մեղէ (mełē)	մեղաց (mełacʻ)
instrumental	մեղաւ (meław)	մեղաւք = մեղօք (meławkʻ = mełōkʻ)
locative	մեղի (mełi)	մեղս (mełs)

Derived terms

ամենամեղ (amenameł)
անասնամեղ (anasnameł)
անմեղ (anmeł)
անմեղաբար (anmełabar)
անմեղադիր (anmeładir)
անմեղադրելի (anmeładreli)
անմեղադրութիւն (anmeładrutʻiwn)
անմեղական (anmełakan)
անմեղանամ (anmełanam)
անմեղանչական (anmełančʻakan)
անմեղանչելի (anmełančʻeli)
անմեղացուցանեմ (anmełacʻucʻanem)
անմեղուկ (anmełuk)
բազմամեղ (bazmameł)
բազմամեղութիւն (bazmamełutʻiwn)
դիւրամեղ (diwrameł)
երկրամեղ (erkrameł)
ծանրամեղ (canrameł)
մեծամեղ (mecameł)
մեղաասացութիւն (mełaasacʻutʻiwn)
մեղադիր (meładir)
մեղադրական (meładrakan)
մեղադրանք (meładrankʻ)
մեղադրեմ (meładrem)
մեղադրութիւն (meładrutʻiwn)
մեղական (mełakan)
մեղականութիւն (mełakanutʻiwn)
մեղայ (mełay)
մեղայասացութիւն (mełayasacʻutʻiwn)
մեղանամ (mełanam)
մեղանչաբար (mełančʻabar)
մեղանչական (mełančʻakan)
մեղանչականութիւն (mełančʻakanutʻiwn)
մեղանչանք (mełančʻankʻ)
մեղանչեմ (mełančʻem)
մեղանչումն (mełančʻumn)
մեղանք (mełankʻ)
մեղապարտ (mełapart)
մեղապարտեմ (mełapartem)
մեղապարտիմ (mełapartim)
մեղապարտութիւն (mełapartutʻiwn)
մեղացածին (mełacʻacin)
մեղացային (mełacʻayin)
մեղացուցանեմ (mełacʻucʻanem)
մեղաւոր (meławor)
մեղուցանեմ (mełucʻanem)
մեղսաբեր (mełsaber)
մեղսազանցութիւն (mełsazancʻutʻiwn)
մեղսաթաթաւ (mełsatʻatʻaw)
մեղսաթաւալ (mełsatʻawal)
մեղսախորհուրդ (mełsaxorhurd)
մեղսածին (mełsacin)
մեղսածու (mełsacu)
մեղսակործան (mełsakorcan)
մեղսաճաշակ (mełsačašak)
մեղսամակարդ (mełsamakard)
մեղսամակարդութիւն (mełsamakardutʻiwn)
մեղսային (mełsayin)
մեղսաներկ (mełsanerk)
մեղսասէր (mełsasēr)
մեղսասիրութիւն (mełsasirutʻiwn)
մեղսատագնապ (mełsatagnap)
մեղսատեսակ (mełsatesak)
մեղսարար (mełsarar)
մեղսափափագ (mełsapʻapʻag)
մեղսաքաւիչ (mełsakʻawičʻ)
մեղսաքաւող (mełsakʻawoł)
մեղսաքաւութիւն (mełsakʻawutʻiwn)
մեղսօրէն (mełsōrēn)
միամեղք (miamełkʻ)
միշտամեղ (mištameł)
միջամեղ (miǰameł)
յետնամեղ (yetnameł)
յոգնամեղ (yognameł)
նախամեղ (naxameł)
ներմեղական (nermełakan)
շատամեղ (šatameł)
չմեղ (čʻmeł)
չմեղադրանք (čʻmeładrankʻ)
չմեղադրութիւն (čʻmeładrutʻiwn)
չմեղս (čʻmełs)
չմեղք (čʻmełkʻ)
չքմեղ (čʻkʻmeł)
չքմեղիկ (čʻkʻmełik)
սակաւամեղ (sakawameł)
սովամեղ (sovameł)
տարժանամեղ (taržanameł)
փոքրամեղ (pʻokʻrameł)

Descendants

Armenian: մեղք (meġkʻ), մեղ (meġ)

References

Petrosean, Matatʻeay (1879) “մեղ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “մեղ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “մեղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 463