उम्लनु
Nepali
editEtymology
editCompare Marathi उमळणे (umaḷṇe)[1].
Pronunciation
editVerb
editउम्लनु • (umlanu) (intransitive)
Conjugation
editConjugation of उम्लिनु [umlinu]
Information | ||||
---|---|---|---|---|
Stem | उम्लि- [umli-] | |||
Conjugation type | 2nd conjugation: vowel-ending stem, regular. | |||
Derivatives | ||||
Causative | उमाल्नु [umälnu] | |||
Non-finite forms | ||||
Infinitives | उम्लिनु [umlinu] उम्लिन [umlinʌ] | |||
Participles | Affirmative (+) | Negative (–) | ||
Conjunctive | उम्लिएर [umlieɾʌ] उम्लिई [umlii] उम्लिईकन [umliikʌnʌ] |
नउम्लिएर [nʌ ͜ umlieɾʌ] नउम्लिई [nʌ ͜ umlii] नउम्लिईकन [nʌ ͜ umliikʌnʌ] | ||
1st Perfect | m. sing. | उम्लिएको [umlieko] | नउम्लिएको [nʌ ͜ umlieko] | |
f. sing. | उम्लिएकी [umlieki] | नउम्लिएकी [nʌ ͜ umlieki] | ||
pl. | उम्लिएका [umliekä] | नउम्लिएका [nʌ ͜ umliekä] | ||
high-resp. | उम्लिनुभएको [umlinu ͜ bʱʌeko] | नउम्लिनुभएको [nʌ ͜ umlinu ͜ bʱʌeko] | ||
2nd Perfect | normal | उम्लिए [umlie] | नउम्लिए [nʌ ͜ umlie] | |
high-resp. | उम्लिनुभए [umlinu ͜ bʱʌe] | नउम्लिनुभए [nʌ ͜ umlinu ͜ bʱʌe] | ||
Imperfect | normal | उम्लिदा [umlid̪ä] उम्लिदै [umlid̪ʌi̯] उम्लिदो [umlid̪o] |
नउम्लिदा [nʌ ͜ umlid̪ä] नउम्लिदै [nʌ ͜ umlid̪ʌi̯] नउम्लिदो [nʌ ͜ umlid̪o] | |
high-resp. | उम्लिनुहुँदा [umlinuɦũd̪ä] उम्लिनुहुँदै [umlinuɦũd̪ʌi̯] उम्लिनुहुँदो [umlinuɦũd̪o] |
नउम्लिनुहुँदा [nʌ ͜ umlinuɦũd̪ä] नउम्लिनुहुँदै [nʌ ͜ umlinuɦũd̪ʌi̯] नउम्लिनुहुँदो [nʌ ͜ umlinuɦũd̪o] | ||
Infinitival | normal | उम्लिने [umline] | नउम्लिने [nʌ ͜ umline] | |
high-resp. | उम्लिनुहुने [umlinuɦune] | नउम्लिनुहुने [nʌ ͜ umlinuɦune] | ||
Absolutive | उम्लिइ [umlii] |
Finite forms of उम्लिनु [umlinu] | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 2nd & 3rd | |||||||||||
Pronoun | म SING. |
हामी PL. |
तँ LOW-RESP. SING. |
तिमी MID-RESP. |
ऊ LOW-RESP. SING. |
उनी MID-RESP. |
तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP. | ||||||||
m | f | m | f | m | f | m | f | m | f | m | f | ||||
Present | + | उम्लिन्छु [umlint͡sʰu] |
उम्लिन्छौं [umlint͡sʰʌ̃ũ̯] |
उम्लिन्छस् [umlint͡sʰʌs] |
उम्लिन्छेस् [umlint͡sʰes] |
उम्लिन्छौ [umlint͡sʰʌu̯] |
उम्लिन्छ्यौ [umlint͡sʰeu̯] |
उम्लिन्छ [umlint͡sʰʌʌ] |
उम्लिन्छे [umlint͡sʰe] |
उम्लिन्छन् [umlint͡sʰʌn] |
उम्लिन्छिन् [umlint͡sʰin] |
उम्लिनुहुन्छ [umlinuɦunt͡sʰʌ] | |||
– | उम्लिँदिनँ [umlĩd̪inʌ̃] |
उम्लिँदैनौं [umlĩd̪ʌi̯nʌ̃ũ̯] |
उम्लिँदैनस् [umlĩd̪ʌi̯nʌs] |
उम्लिँदिनेस् [umlĩd̪ines] |
उम्लिँदैनौ [umlĩd̪ʌi̯nʌu̯] |
उम्लिँदिनौ [umlĩd̪inʌu̯] |
उम्लिँदैन [umlĩd̪ʌi̯nʌ] |
उम्लिँदिने [umlĩd̪ine] |
उम्लिँदैनन् [umlĩd̪ʌi̯nʌn] |
उम्लिँदिनन् [umlĩd̪inʌn] |
उम्लिनुहुँदैन [umlinuɦũd̪ʌi̯nʌ] | ||||
उम्लिन्नँ [umlinnʌ̃] |
उम्लिन्नौं [umlinnʌ̃ũ̯] |
उम्लिन्नस् [umlinnʌs] |
उम्लिन्नौ [umlinnʌu̯] |
उम्लिन्न [umlinnʌ] |
उम्लिन्नन् [umlinnʌn] |
उम्लिनुहुन्न [umlinuɦunnʌ] | |||||||||
Past | Simple | + | उम्लिएं [umliẽ] |
उम्लियौं [umliẽũ̯] |
उम्लिइस् [umliis] |
उम्लियौ [umlieu̯] |
उम्लियो [umlijo] |
उम्लिई [umlii] |
उम्लिए [umlie] |
उम्लिइन् [umliin] |
उम्लिनुभयो [umlinu ͜ bʱʌjo] | ||||
– | उम्लिइनँ [umliinʌ̃] |
उम्लिएनौं [umlienʌ̃ũ̯] |
उम्लिएनस् [umlienʌs] |
उम्लिइनेस् [umliines] |
उम्लिएनौ [umlienʌu̯] |
उम्लिएन [umlienʌ] |
उम्लिइने [umliine] |
उम्लिएनन् [umlienʌn] |
उम्लिइनन् [umliinʌn] |
उम्लिनुभएन [umlinu ͜ bʱʌenʌ] | |||||
Habitual | + | उम्लिन्थें [umlin̪t̪ʰẽ] |
उम्लिन्थ्यौं [umlin̪t̪ʰẽũ̯] |
उम्लिन्थिस् [umlin̪t̪ʰis] |
उम्लिन्थ्यौ [umlin̪t̪ʰeu̯] |
उम्लिन्थ्यो [umlin̪t̪ʰjo] |
उम्लिन्थी [umlin̪t̪ʰi] |
उम्लिन्थे [umlin̪t̪ʰe] |
उम्लिन्थिन् [umlin̪t̪ʰin] |
उम्लिनुहुन्थ्यो [umlinuɦun̪t̪ʰjo] | |||||
– | उम्लिँदिनथें [umlĩd̪inʌt̪ʰẽ] |
उम्लिँदैनथ्यौं [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰẽũ̯] |
उम्लिँदैनथिस् [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰis] |
उम्लिँदिनथिस् [umlĩd̪inʌt̪ʰis] |
उम्लिँदैनथ्यौ [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰeu̯] |
उम्लिँदिनथ्यौ [umlĩd̪inʌt̪ʰeu̯] |
उम्लिँदैनथ्यो [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo] |
उम्लिँदैनथी [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰi] |
उम्लिँदैनथे [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰe] |
उम्लिँदिनथिन् [umlĩd̪inʌt̪ʰin] |
उम्लिनुहुँदैनथ्यो [umlinuɦũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo] | ||||
उम्लिन्नथें [umlinnʌt̪ʰẽ] |
उम्लिन्नथ्यौं [umlinnʌt̪ʰẽũ̯] |
उम्लिन्नथिस् [umlinnʌt̪ʰis] |
उम्लिन्नथ्यौ [umlinnʌt̪ʰeu̯] |
उम्लिन्नथ्यो [umlinnʌt̪ʰjo] |
उम्लिन्नथी [umlinnʌt̪ʰi] |
उम्लिन्नथे [umlinnʌt̪ʰe] |
उम्लिन्नथिन् [umlinnʌt̪ʰin] |
उम्लिनुहुन्नथ्यो [umlinuɦunnʌt̪ʰjo] | |||||||
Unknown | + | उम्लिएछु [umliet͡sʰu] |
उम्लिइछु [umliit͡sʰu] |
उम्लिएछौं [umliet͡sʰʌ̃ũ̯] |
उम्लिएछस् [umliet͡sʰʌs] |
उम्लिइछेस् [umliit͡sʰes] |
उम्लिएछौ [umliet͡sʰʌu̯] |
उम्लिएछ [umliet͡sʰʌ] |
उम्लिइछे [umliit͡sʰe] |
उम्लिएछन् [umliet͡sʰʌn] |
उम्लिइछिन् [umliit͡sʰin] |
उम्लिनुभएछ [umlinu ͜ bʱʌet͡sʰʌ] | |||
– | उम्लिएनछु [umlienʌt͡sʰu] |
उम्लिइनछु [umliinʌt͡sʰu] |
उम्लिएनछौं [umlienʌt͡sʰʌ̃ũ̯] |
उम्लिएनछस् [umlienʌt͡sʰʌs] |
उम्लिइनछेस् [umliinʌt͡sʰes] |
उम्लिएनछौ [umlienʌt͡sʰʌu̯] |
उम्लिएनछ [umlienʌt͡sʰʌ] |
उम्लिइनछे [umliinʌt͡sʰe] |
उम्लिएनछन् [umlienʌt͡sʰʌn] |
उम्लिइनछिन् [umliinʌt͡sʰin] |
उम्लिनुभएनछ [umlinu ͜ bʱʌenʌt͡sʰʌ] | ||||
Future | Definite | + | उम्लिनेछु [umlinet͡sʰu] |
उम्लिनेछौं [umlinet͡sʰʌ̃ũ̯] |
उम्लिनेछस् [umlinet͡sʰʌs] |
उम्लिनेछेस् [umlinet͡sʰes] |
उम्लिनेछौ [umlinet͡sʰʌu̯] |
उम्लिनेछ्यौ [umlinet͡sʰeu̯] |
उम्लिनेछ [umlinet͡sʰʌ] |
उम्लिनेछे [umlinet͡sʰe] |
उम्लिनेछन् [umlinet͡sʰʌn] |
उम्लिनेछिन् [umlinet͡sʰin] |
उम्लिनुहुनेछ [umlinuɦunet͡sʰʌ] | ||
– | उम्लिनेछैनँ [umlinet͡sʰʌi̯nʌ̃] |
उम्लिनेछैनौं [umlinet͡sʰʌi̯nʌ̃ũ̯] |
उम्लिनेछैनस् [umlinet͡sʰʌi̯nʌs] |
उम्लिनेछैनेस् [umlinet͡sʰʌi̯nes] |
उम्लिनेछैनौ [umlinet͡sʰʌi̯nʌu̯] |
उम्लिनेछैन [umlinet͡sʰʌi̯nʌ] |
उम्लिनेछैनन् [umlinet͡sʰʌi̯nʌn] |
उम्लिनुहुनेछैन [umlinuɦunet͡sʰʌi̯nʌ] | |||||||
Indefinite | + | उम्लिउँला [umliũlä] |
उम्लिउँली [umliũli] |
उम्लिऔंला [umliʌ̃ũ̯lä] |
उम्लिएलास् [umlieläs] |
उम्लिएलिस् [umlielis] |
उम्लिऔला, उम्लिएलाउ [umliʌu̯lä, umlieläu̯] |
उम्लिऔली, उम्लिएलेउ [umliʌu̯li, umlieleu̯] |
उम्लिएला [umlielä] |
उम्लिएली [umlieli] |
उम्लिएलान्, उम्लिएनन् [umlielän, umlienʌn] |
उम्लिएलिन्, उम्लिएनिन् [umlielin, umlienin] |
उम्लिनुहोला [umlinuɦolä] | ||
– | उम्लिओइनँ [umlioi̯nʌ̃] |
उम्लिओइनौं [umlioi̯nʌ̃ũ̯] |
उम्लिओइनस् [umlioi̯nʌs] |
उम्लिओइनौ [umlioi̯nʌu̯] |
उम्लिओइन [umlioi̯nʌ] |
उम्लिओइनन् [umlioi̯nʌn] |
उम्लिनुहोओइन [umlinuɦooi̯nʌ] | ||||||||
नउम्लिउँला [nʌ ͜ umliũlä] |
नउम्लिउँली [nʌ ͜ umliũli] |
नउम्लिऔंला [nʌ ͜ umliʌ̃ũ̯lä] |
नउम्लिएलास् [nʌ ͜ umlieläs] |
नउम्लिएलिस् [nʌ ͜ umlielis] |
नउम्लिऔला, नउम्लिएलाउ [nʌ ͜ umliʌu̯lä, nʌ ͜ umlieläu̯] |
नउम्लिऔली, नउम्लिएलेउ [nʌ ͜ umliʌu̯li, nʌ ͜ umlieleu̯] |
नउम्लिएला [nʌ ͜ umlielä] |
नउम्लिएली [nʌ ͜ umlieli] |
नउम्लिएलान्, नउम्लिएनन् [nʌ ͜ umlielän, nʌ ͜ umlienʌn] |
नउम्लिएलिन्, नउम्लिएनिन् [nʌ ͜ umlielin, nʌ ͜ umlienin] |
नउम्लिनुहोला [nʌ ͜ umlinuɦolä] | ||||
Injunctive | + | उम्लिऊँ [umliũ] |
उम्लिऔं, उम्लिऊँ [umliʌ̃ũ̯, umliũ] |
उम्लि, उम्लिएस्, उम्लिए [umli, umlies, umlie] |
उम्लिऊ, उम्लिओ, उम्लिए [umliu, umlio, umlie] |
उम्लिओस् [umlios] |
उम्लिऊन् [umliun] |
उम्लिनुहोओस् [umlinuɦoos] | |||||||
– | नउम्लिऊँ [nʌ ͜ umliũ] |
नउम्लिऔं, नउम्लिऊँ [nʌ ͜ umliʌ̃ũ̯, nʌ ͜ umliũ] |
नउम्लि, नउम्लिएस्, नउम्लिए [nʌ ͜ umli, nʌ ͜ umlies, nʌ ͜ umlie] |
नउम्लिऊ, नउम्लिओ, नउम्लिए [nʌ ͜ umliu, nʌ ͜ umlio, nʌ ͜ umlie] |
नउम्लिओस् [nʌ ͜ umlios] |
नउम्लिऊन् [nʌ ͜ umliun] |
नउम्लिनुहोओस् [nʌ ͜ umlinuɦoos] | ||||||||
Imperative | + | — | — | उम्लि [umli] |
उम्लिअ, उम्लिओ [umliʌ, umlio] |
— | — | उम्लिनुहोस्, उम्लिनोस् [umlinuɦos, umlinos] | |||||||
– | — | — | नउम्लि [nʌ ͜ umli] |
नउम्लिअ, नउम्लिओ [nʌ ͜ umliʌ, nʌ ͜ umlio] |
— | — | नउम्लिनुहोस्, नउम्लिनोस् [nʌumlinuɦos, nʌumlinos] |
References
edit- ^ Turner, Ralph Lilley (1931) “उम्लनु”, in A comparative and etymological dictionary of the Nepali language, London: K. Paul, Trench, Trubner
Further reading
edit- “उम्लनु”, in नेपाली बृहत् शब्दकोश (nepālī br̥hat śabdakoś) [Comprehensive Nepali Dictionary][1], Kathmandu: Nepal Academy, 2018
- Schmidt, Ruth L. (1993) “उम्लनु”, in A Practical Dictionary of Modern Nepali, Ratna Sagar