सभ्य

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit सभ्य (sabhya).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /səbʱ.jᵊ/, [sɐbʱ.jᵊ]

Adjective

सभ्य • (sabhya) (indeclinable)

1. civilized, well-mannered
2. polite, courteous

Noun

सभ्य • (sabhya) m

1. gentleman

   Synonyms: सज्जन (sajjan), शरीफ़ (śarīf)

Declension

Declension of सभ्य (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	सभ्य sabhya	सभ्य sabhya
oblique	सभ्य sabhya	सभ्यों sabhyõ
vocative	सभ्य sabhya	सभ्यो sabhyo

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• সভ্য (Assamese script)
• ᬲᬪ᭄ᬬ (Balinese script)
• সভ্য (Bengali script)
• 𑰭𑰥𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
• 𑀲𑀪𑁆𑀬 (Brahmi script)
• သဘျ (Burmese script)
• સભ્ય (Gujarati script)
• ਸਭ੍ਯ (Gurmukhi script)
• 𑌸𑌭𑍍𑌯 (Grantha script)
• ꦱꦨꦾ (Javanese script)
• 𑂮𑂦𑂹𑂨 (Kaithi script)
• ಸಭ್ಯ (Kannada script)
• សភ្យ (Khmer script)
• ສຠ຺ຍ (Lao script)
• സഭ്യ (Malayalam script)
• ᠰᠠᢨᠶᠠ (Manchu script)
• 𑘭𑘥𑘿𑘧 (Modi script)
• ᠰᠠᠪᠾᠶ᠎ᠠ (Mongolian script)
• 𑧍𑧅𑧠𑧇 (Nandinagari script)
• 𑐳𑐨𑑂𑐫 (Newa script)
• ସଭ୍ଯ (Odia script)
• ꢱꢩ꣄ꢫ (Saurashtra script)
• 𑆱𑆨𑇀𑆪 (Sharada script)
• 𑖭𑖥𑖿𑖧 (Siddham script)
• සභ්‍ය (Sinhalese script)
• 𑪁𑩳 𑪙𑩻 (Soyombo script)
• 𑚨𑚡𑚶𑚣 (Takri script)
• ஸப்⁴ய (Tamil script)
• సభ్య (Telugu script)
• สภฺย (Thai script)
• ས་བྷྱ (Tibetan script)
• 𑒮𑒦𑓂𑒨 (Tirhuta script)
• 𑨰𑨡𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)

Etymology

सभा (sabhā, “assembly, council, society”) +‎ -य (-ya)

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /sɐbʱ.jɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈs̪ɐbʱ.jɐ/

Adjective

सभ्य • (sabhya) stem

1. being in an assembly, meeting room, court
2. civilized, well-mannered
3. polite, courteous

Declension

Masculine a-stem declension of सभ्य (sabhya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सभ्यः sabhyaḥ	सभ्यौ / सभ्या¹ sabhyau / sabhyā¹	सभ्याः / सभ्यासः¹ sabhyāḥ / sabhyāsaḥ¹
Vocative	सभ्य sabhya	सभ्यौ / सभ्या¹ sabhyau / sabhyā¹	सभ्याः / सभ्यासः¹ sabhyāḥ / sabhyāsaḥ¹
Accusative	सभ्यम् sabhyam	सभ्यौ / सभ्या¹ sabhyau / sabhyā¹	सभ्यान् sabhyān
Instrumental	सभ्येन sabhyena	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्यैः / सभ्येभिः¹ sabhyaiḥ / sabhyebhiḥ¹
Dative	सभ्याय sabhyāya	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्येभ्यः sabhyebhyaḥ
Ablative	सभ्यात् sabhyāt	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्येभ्यः sabhyebhyaḥ
Genitive	सभ्यस्य sabhyasya	सभ्ययोः sabhyayoḥ	सभ्यानाम् sabhyānām
Locative	सभ्ये sabhye	सभ्ययोः sabhyayoḥ	सभ्येषु sabhyeṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of सभ्या (sabhyā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सभ्या sabhyā	सभ्ये sabhye	सभ्याः sabhyāḥ
Vocative	सभ्ये sabhye	सभ्ये sabhye	सभ्याः sabhyāḥ
Accusative	सभ्याम् sabhyām	सभ्ये sabhye	सभ्याः sabhyāḥ
Instrumental	सभ्यया / सभ्या¹ sabhyayā / sabhyā¹	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्याभिः sabhyābhiḥ
Dative	सभ्यायै sabhyāyai	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्याभ्यः sabhyābhyaḥ
Ablative	सभ्यायाः / सभ्यायै² sabhyāyāḥ / sabhyāyai²	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्याभ्यः sabhyābhyaḥ
Genitive	सभ्यायाः / सभ्यायै² sabhyāyāḥ / sabhyāyai²	सभ्ययोः sabhyayoḥ	सभ्यानाम् sabhyānām
Locative	सभ्यायाम् sabhyāyām	सभ्ययोः sabhyayoḥ	सभ्यासु sabhyāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of सभ्य (sabhya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सभ्यम् sabhyam	सभ्ये sabhye	सभ्यानि / सभ्या¹ sabhyāni / sabhyā¹
Vocative	सभ्य sabhya	सभ्ये sabhye	सभ्यानि / सभ्या¹ sabhyāni / sabhyā¹
Accusative	सभ्यम् sabhyam	सभ्ये sabhye	सभ्यानि / सभ्या¹ sabhyāni / sabhyā¹
Instrumental	सभ्येन sabhyena	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्यैः / सभ्येभिः¹ sabhyaiḥ / sabhyebhiḥ¹
Dative	सभ्याय sabhyāya	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्येभ्यः sabhyebhyaḥ
Ablative	सभ्यात् sabhyāt	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्येभ्यः sabhyebhyaḥ
Genitive	सभ्यस्य sabhyasya	सभ्ययोः sabhyayoḥ	सभ्यानाम् sabhyānām
Locative	सभ्ये sabhye	सभ्ययोः sabhyayoḥ	सभ्येषु sabhyeṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

• सभ्यता (sabhyatā, “the state of being civilized, politeness, courteousness”)
• सभ्यतम (sabhyatama, “very courteous, a very polite person”)
• सभ्यत्व (sabhyatva, “refinement”)

Descendants

• → Punjabi: ਸੱਭਿ (sabbhi) (learned)

Noun

सभ्य • (sabhya) stem, m

1. an assistant at an assembly or council, esp. an assessor, judge
2. the keeper of a gambling house
3. a person of honorable parentage

Declension

Masculine a-stem declension of सभ्य (sabhya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सभ्यः sabhyaḥ	सभ्यौ / सभ्या¹ sabhyau / sabhyā¹	सभ्याः / सभ्यासः¹ sabhyāḥ / sabhyāsaḥ¹
Vocative	सभ्य sabhya	सभ्यौ / सभ्या¹ sabhyau / sabhyā¹	सभ्याः / सभ्यासः¹ sabhyāḥ / sabhyāsaḥ¹
Accusative	सभ्यम् sabhyam	सभ्यौ / सभ्या¹ sabhyau / sabhyā¹	सभ्यान् sabhyān
Instrumental	सभ्येन sabhyena	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्यैः / सभ्येभिः¹ sabhyaiḥ / sabhyebhiḥ¹
Dative	सभ्याय sabhyāya	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्येभ्यः sabhyebhyaḥ
Ablative	सभ्यात् sabhyāt	सभ्याभ्याम् sabhyābhyām	सभ्येभ्यः sabhyebhyaḥ
Genitive	सभ्यस्य sabhyasya	सभ्ययोः sabhyayoḥ	सभ्यानाम् sabhyānām
Locative	सभ्ये sabhye	सभ्ययोः sabhyayoḥ	सभ्येषु sabhyeṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “सभ्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1151/3.