သစ်

See also: သွစ်

Burmese

Pronunciation

• IPA^(key): /θɪʔ/
• Romanization: MLCTS: sac • ALA-LC: sacʻ • BGN/PCGN: thit • Okell: thiʔ

Etymology 1

Perhaps from the same root as the "tree" sense in Etymology 2; compare Middle Chinese 新 (MC sin, “new”). Cognate to Mandarin 新 (xīn, “new”) and Cantonese 新 (san1, “new”).

Adjective

သစ် • (sac)

1. new

Derived terms

• ကောက်သစ်စားပွဲ (kauksacca:pwai:)
• ခေတ်သစ် (hketsac)
• ဆန်းသစ် (hcan:sac)
• ဉာဏ်သစ်လောင်း (nyansaclaung:)
• ဉာဏ်သစ်လောင်းသင်တန်း (nyansaclaung:sangtan:)
• တက်သစ်စ (taksacca.)
• နှစ်သစ်ကူး (hnacsacku:)
• ပွင့်သစ်စ (pwang.sacca.)
• ဖျောက်ဆိပ်မျက်နှာသစ် (hpyaukhcipmyakhnasac)
• ဘဝသစ် (bha.wa.sac)
• မျက်နှာသစ် (myakhnasac)
• မြေသစ် (mresac)
• မွေးသစ်စ (mwe:sacca.)
• လက်သစ် (laksac)
• သစ်လွင် (saclwang)
• သစ်သစ် (sacsac)
• အကြံသစ်ဉာဏ်သစ် (a.kramsacnyansac)
• အစာသစ် (a.casac)
• အသစ် (a.sac)
• အိုးသစ်အိမ်သစ် (ui:sacimsac)
• ဦးသစ်စ (u:sacca.)

 

Etymology 2

သစ် (sac)

From Proto-Sino-Tibetan *siŋ ~ sik (“tree, wood”); compare Mandarin 薪 (xīn, “wood”) and Cantonese 薪 (san1, “wood”).

Noun

သစ် • (sac)

1. wood, timber

Derived terms

• ငရဲသစ်ငုတ် (nga.rai:sacngut)
• တောစိုးသစ်ပင် (tau:cui:sacpang)
• ဝက်သစ်ချ (waksachkya.)
• သစ်ကပ်ပင် (sackappang)
• သစ်ကြံပိုး (sackrampui:)
• သစ်ကြား (sackra:)
• သစ်ကြီးဝါးကြီး (sackri:wa:kri:)
• သစ်ကိုင်း (sackuing:)
• သစ်ခက် (sachkak)
• သစ်ခက်တဲ (sachkaktai:)
• သစ်ချ (sachkya.)
• သစ်ချို (sachkyui)
• သစ်ခွ (sachkwa.)
• သစ်ခွရည် (sachkwa.rany)
• သစ်ခွဲ (sachkwai:)
• သစ်ခေါက်ဆိုး (sachkaukhcui:)
• သစ်ခေါင်း (sachkaung:)
• သစ်ငုတ် (sacngut)
• သစ်စိမ်းချိုးချိုး (saccim:hkyui:hkyui:)
• သစ်စိမ်းမြေဩဇာ (saccim:mreau:ja)
• သစ်စေး (sacce:)
• သစ်စေးကိုင် (sacce:kuing)
• သစ်စေးစက် (sacce:cak)
• သစ်စေးထိုး (sacce:htui:)
• သစ်ဆင်း (sachcang:)
• သစ်ဆင်စွယ် (sachcangcwai)
• သစ်ဆည်းလည်း (sachcany:lany:)
• သစ်ဆွေးမြေ (sachcwe:mre)
• သစ်ဆိပ် (sachcip)
• သစ်ဆိမ့် (sachcim.)
• သစ်တက်ငန်း (sactakngan:)
• သစ်တန်တွက် (sactantwak)
• သစ်တပ် (sactap)
• သစ်တာ (sacta)
• သစ်တို (sactui)
• သစ်တုံး (sactum:)
• သစ်တော (sactau:)
• သစ်တောက်ငှက် (sactaukhngak)
• သစ်တော် (sactau)
• သစ်ထွင်းပန်းချီ (sachtwang:pan:hkyi)
• သစ်ထုတ် (sachtut)
• သစ်ပကန် (sacpa.kan)
• သစ်ပင် (sacpang)
• သစ်ပြား (sacpra:)
• သစ်ပလွေ (sacpa.lwe)
• သစ်ပွ (sacpwa.)
• သစ်ပုပ် (sacpup)
• သစ်မင်း (sacmang:)
• သစ်မည်စည် (sacmanycany)
• သစ်မျက် (sacmyak)
• သစ်မြစ် (sacmrac)
• သစ်မွှေး (sachmwe:)
• သစ်မာ (sacma)
• သစ်ရည်တက် (sacranytak)
• သစ်ရည်တက်ချိန် (sacranytakhkyin)
• သစ်ရပ် (sacrap)
• သစ်ရွက် (sacrwak)
• သစ်ရာ (sacra)
• သစ်လုံး (saclum:)
• သစ်သား (sacsa:)
• သစ်သီး (sacsi:)
• သစ်သော့ (sacsau.)
• သစ်အယ် (sacai)
• သစ်ဥသစ်ဖု (sacu.sachpu.)

 

Etymology 3

From Proto-Sino-Tibetan *g-zik (“leopard”). Cognate with Zhaba ʑe⁵⁵ mei⁵⁵ (“leopard/panther”)

Noun

သစ် • (sac)

1. leopard

Derived terms

• ကျားသစ် (kya:sac)
• သစ်ကျုတ် (sackyut)
• သစ်ကုလားအုတ် (sacku.la:ut)
• သစ်ခုတ်ကျားစီး (sachkutkya:ci:)
• သစ်နက် (sacnak)

 

See also

• (felids) ကြောင်မျိုးရင်း (kraungmyui:rang:); ကျား (kya:, “tiger”), ကျားကျုတ် (kya:kyut, “leopard cat”), ကျားသစ် (kya:sac, “leopard”), ကြောင် (kraung, “domestic cat”), ခြင်္သေ့ (hkrangse., “lion”), နှင်းကျားသစ် (hnang:kya:sac, “snow leopard”), သစ်ကျုတ် (sackyut, “cheetah”), သစ်နက် (sacnak, “leopard”) ^{(Category: my:Felids)}

Further reading

• “သစ် 2” in The Judson Burmese–English Dictionary (Rangoon: American Baptist Mission Press 1921), page 989.
• “သစ်” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.