Sanskrit

edit

Alternative scripts

edit

Etymology

edit

    From -अन (-ana) +‎ -ईय (-īya).

    Pronunciation

    edit

    Suffix

    edit

    -अनीय (-anīya)

    1. -able
    2. that which should, can or may be done
      गम् (gam, to go) + ‎-अनीय (-anīya) → ‎गमनीय (gamanīya, that which can, should or is to be reached or gone to)
      कृ (kṛ, to do) + ‎-अनीय (-anīya) → ‎करणीय (karaṇīya, that which can, should or is to be done)

    Usage notes

    edit

    -अनीय (-anīya) shows ability, compulsion, intention or obligation.

    It is added to the root form of a verb to form an adjective. For example गम् (gam, to go) becomes गमनीय (gamanīya), which means accessible, reachable, or that which should be reached or gone to.

    The subject in a sentence using -अनीय (-anīya) is generally in the passive voice. Hence the subject is in the instrumental case and the object is in the nominative. Example:

    1. त्वया कर्म करणीयम् (tvayā karma karaṇīyam.)
      The work must be done by you. Here, करणीय (karaṇīya, should/must be done) is an adjective for कर्म (karma, work). Notice करणीय (karaṇīya) and कर्म (karma) are both in the nominative, while त्वया (tvayā, by you) is in the instrumental.

    This suffix is called अनीयर् (anīyar) in Sanskrit.

    Declension

    edit
    Masculine a-stem declension of -अनीय (-anīya)
    Singular Dual Plural
    Nominative -अनीयः
    -anīyaḥ
    -अनीयौ / -अनीया¹
    -anīyau / -anīyā¹
    -अनीयाः / -अनीयासः¹
    -anīyāḥ / -anīyāsaḥ¹
    Vocative -अनीय
    -anīya
    -अनीयौ / -अनीया¹
    -anīyau / -anīyā¹
    -अनीयाः / -अनीयासः¹
    -anīyāḥ / -anīyāsaḥ¹
    Accusative -अनीयम्
    -anīyam
    -अनीयौ / -अनीया¹
    -anīyau / -anīyā¹
    -अनीयान्
    -anīyān
    Instrumental -अनीयेन
    -anīyena
    -अनीयाभ्याम्
    -anīyābhyām
    -अनीयैः / -अनीयेभिः¹
    -anīyaiḥ / -anīyebhiḥ¹
    Dative -अनीयाय
    -anīyāya
    -अनीयाभ्याम्
    -anīyābhyām
    -अनीयेभ्यः
    -anīyebhyaḥ
    Ablative -अनीयात्
    -anīyāt
    -अनीयाभ्याम्
    -anīyābhyām
    -अनीयेभ्यः
    -anīyebhyaḥ
    Genitive -अनीयस्य
    -anīyasya
    -अनीययोः
    -anīyayoḥ
    -अनीयानाम्
    -anīyānām
    Locative -अनीये
    -anīye
    -अनीययोः
    -anīyayoḥ
    -अनीयेषु
    -anīyeṣu
    Notes
    • ¹Vedic
    Feminine ā-stem declension of -अनीया (-anīyā)
    Singular Dual Plural
    Nominative -अनीया
    -anīyā
    -अनीये
    -anīye
    -अनीयाः
    -anīyāḥ
    Vocative -अनीये
    -anīye
    -अनीये
    -anīye
    -अनीयाः
    -anīyāḥ
    Accusative -अनीयाम्
    -anīyām
    -अनीये
    -anīye
    -अनीयाः
    -anīyāḥ
    Instrumental -अनीयया / -अनीया¹
    -anīyayā / -anīyā¹
    -अनीयाभ्याम्
    -anīyābhyām
    -अनीयाभिः
    -anīyābhiḥ
    Dative -अनीयायै
    -anīyāyai
    -अनीयाभ्याम्
    -anīyābhyām
    -अनीयाभ्यः
    -anīyābhyaḥ
    Ablative -अनीयायाः / -अनीयायै²
    -anīyāyāḥ / -anīyāyai²
    -अनीयाभ्याम्
    -anīyābhyām
    -अनीयाभ्यः
    -anīyābhyaḥ
    Genitive -अनीयायाः / -अनीयायै²
    -anīyāyāḥ / -anīyāyai²
    -अनीययोः
    -anīyayoḥ
    -अनीयानाम्
    -anīyānām
    Locative -अनीयायाम्
    -anīyāyām
    -अनीययोः
    -anīyayoḥ
    -अनीयासु
    -anīyāsu
    Notes
    • ¹Vedic
    • ²Brāhmaṇas
    Neuter a-stem declension of -अनीय (-anīya)
    Singular Dual Plural
    Nominative -अनीयम्
    -anīyam
    -अनीये
    -anīye
    -अनीयानि / -अनीया¹
    -anīyāni / -anīyā¹
    Vocative -अनीय
    -anīya
    -अनीये
    -anīye
    -अनीयानि / -अनीया¹
    -anīyāni / -anīyā¹
    Accusative -अनीयम्
    -anīyam
    -अनीये
    -anīye
    -अनीयानि / -अनीया¹
    -anīyāni / -anīyā¹
    Instrumental -अनीयेन
    -anīyena
    -अनीयाभ्याम्
    -anīyābhyām
    -अनीयैः / -अनीयेभिः¹
    -anīyaiḥ / -anīyebhiḥ¹
    Dative -अनीयाय
    -anīyāya
    -अनीयाभ्याम्
    -anīyābhyām
    -अनीयेभ्यः
    -anīyebhyaḥ
    Ablative -अनीयात्
    -anīyāt
    -अनीयाभ्याम्
    -anīyābhyām
    -अनीयेभ्यः
    -anīyebhyaḥ
    Genitive -अनीयस्य
    -anīyasya
    -अनीययोः
    -anīyayoḥ
    -अनीयानाम्
    -anīyānām
    Locative -अनीये
    -anīye
    -अनीययोः
    -anīyayoḥ
    -अनीयेषु
    -anīyeṣu
    Notes
    • ¹Vedic

    Derived terms

    edit
      NODES
    Done 4