Appendix:Belarusian Swadesh list
This is a Swadesh list of words in Belarusian, compared with definitions in English.
Presentation
edit- For further information, including the full final version of the list, read the Wikipedia article: Swadesh list.
American linguist Morris Swadesh believed that languages changed at measurable rates and that these could be determined even for languages without written precursors. Using vocabulary lists, he sought to understand not only change over time but also the relationships of extant languages. To be able to compare languages from different cultures, he based his lists on meanings he presumed would be available in as many cultures as possible. He then used the fraction of agreeing cognates between any two related languages to compute their divergence time by some (still debated) algorithms. Starting in 1950 with 165 meanings, his list grew to 215 in 1952, which was so expansive that many languages lacked native vocabulary for some terms. Subsequently, it was reduced to 207, and reduced much further to 100 meanings in 1955. A reformulated list was published posthumously in 1971.
List
edit| № | English | Belarusian белару́ская мо́ва (bjelarúskaja móva) edit (207) |
|---|---|---|
| 1 | I (1sg) | я (ja) |
| 2 | you (2sg) | ты (ty) |
| 3 | he, she, it (3sg) | ён (jon), яна (jana), яно (janó) |
| 4 | we (1pl) | мы (my) |
| 5 | you (2pl) | вы (vy) |
| 6 | they (3pl) | яны́ (janý) |
| 7 | this | гэ́ты (héty) |
| 8 | that | той (toj), гэ́ны (hény) |
| 9 | here | тут (tut) |
| 10 | there | там (tam) |
| 11 | who | хто (xto) |
| 12 | what | што (što) |
| 13 | where | дзе (dzje) |
| 14 | when | калі́ (kalí) |
| 15 | how | як (jak) |
| 16 | not | не (nje) |
| 17 | all | усё (usjó) |
| 18 | many | шмат (šmat), мно́га (mnóha) |
| 19 | some | не́калькі (njékalʹki) |
| 20 | few | ма́ла (mála) |
| 21 | other | і́ншы (ínšy) |
| 22 | one | адзі́н (adzín) |
| 23 | two | два (dva) |
| 24 | three | тры (try) |
| 25 | four | чаты́ры (čatýry) |
| 26 | five | пяць (pjacʹ) |
| 27 | big | вялі́кі (vjalíki) |
| 28 | long | до́ўгі (dóŭhi) |
| 29 | wide | шыро́кі (šyróki) |
| 30 | thick | то́ўсты (tóŭsty) |
| 31 | heavy | ця́жкі (cjážki), цяжкі́ (cjažkí) |
| 32 | small | малы́ (malý) |
| 33 | short | каро́ткі (karótki) |
| 34 | narrow | ву́зкі (vúzki) |
| 35 | thin | то́нкі (tónki) |
| 36 | woman | жанчы́на (žančýna) |
| 37 | man (adult male) | мужчы́на (mužčýna) |
| 38 | man (human being) | чалаве́к (čalavjék) |
| 39 | child | дзіця́ (dzicjá) |
| 40 | wife | жо́нка (žónka) |
| 41 | husband | муж (muž) |
| 42 | mother | ма́ці (máci) |
| 43 | father | ба́цька (bácʹka) |
| 44 | animal | жывёла (žyvjóla), звер (zvjer) |
| 45 | fish | ры́ба (rýba) |
| 46 | bird | пту́шка (ptúška) |
| 47 | dog | саба́ка (sabáka) |
| 48 | louse | вош (voš) |
| 49 | snake | змяя́ (zmjajá) |
| 50 | worm | чарвя́к (čarvják) |
| 51 | tree | дрэ́ва (dréva) |
| 52 | forest | лес (ljes) |
| 53 | stick | кій (kij), па́лка (pálka) |
| 54 | fruit | садаві́на (sadavína) |
| 55 | seed | се́мя (sjémja), насе́нне (nasjénnje) |
| 56 | leaf | ліст (list) |
| 57 | root | ко́рань (kóranʹ) |
| 58 | bark (of a tree) | кара́ (kará) |
| 59 | flower | кве́тка (kvjétka) |
| 60 | grass | трава́ (travá) |
| 61 | rope | вяро́ўка (vjaróŭka), шнур (šnur) |
| 62 | skin | ску́ра (skúra) |
| 63 | meat | мя́са (mjása) |
| 64 | blood | кроў (kroŭ) |
| 65 | bone | косць (koscʹ) |
| 66 | fat (noun) | тлушч (tlušč) |
| 67 | egg | я́йка (jájka) |
| 68 | horn | рог (roh) |
| 69 | tail | хвост (xvost) |
| 70 | feather | пяро́ (pjaró) |
| 71 | hair | валасы́ (valasý) |
| 72 | head | галава́ (halavá) |
| 73 | ear | ву́ха (vúxa) |
| 74 | eye | во́ка (vóka) |
| 75 | nose | нос (nos) |
| 76 | mouth | рот (rot) |
| 77 | tooth | зуб (zub) |
| 78 | tongue (organ) | язы́к (jazýk) |
| 79 | fingernail | пазно́гаць (paznóhacʹ) |
| 80 | foot | ступня́ (stupnjá) |
| 81 | leg | нага́ (nahá) |
| 82 | knee | кале́на (kaljéna) |
| 83 | hand | дало́нь (dalónʹ), рука́ (ruká) |
| 84 | wing | крыло́ (kryló) |
| 85 | belly | жыво́т (žyvót) |
| 86 | guts | вантро́бы (vantróby) |
| 87 | neck | шы́я (šýja) |
| 88 | back | спі́на (spína) |
| 89 | breast | гру́дзі (hrúdzi) |
| 90 | heart | сэ́рца (sérca) |
| 91 | liver | пе́чань (pjéčanʹ) |
| 92 | to drink | піць (picʹ) |
| 93 | to eat | е́сці (jésci) |
| 94 | to bite | куса́ць (kusácʹ) |
| 95 | to suck | смакта́ць (smaktácʹ), ссаць (ssacʹ) |
| 96 | to spit | плява́ць (pljavácʹ) |
| 97 | to vomit | ванітава́ць (vanitavácʹ) |
| 98 | to blow | дзьмуць (dzʹmucʹ) |
| 99 | to breathe | ды́хаць (dýxacʹ) |
| 100 | to laugh | смяя́цца (smjajácca) |
| 101 | to see | ба́чыць (báčycʹ) |
| 102 | to hear | чуць (čucʹ) |
| 103 | to know | ве́даць (vjédacʹ), знаць (znacʹ) |
| 104 | to think | ду́маць (dúmacʹ) |
| 105 | to smell | ню́хаць (njúxacʹ) |
| 106 | to fear | бая́цца (bajácca) |
| 107 | to sleep | спаць (spacʹ) |
| 108 | to live | жыць (žycʹ) |
| 109 | to die | паміра́ць (pamirácʹ) |
| 110 | to kill | забіва́ць (zabivácʹ) |
| 111 | to fight | бі́цца (bícca), змага́цца (zmahácca) |
| 112 | to hunt | палява́ць (paljavácʹ) |
| 113 | to hit | біць (bicʹ), удара́ць (udarácʹ) |
| 114 | to cut | рэ́заць (rézacʹ) |
| 115 | to split | дзялі́ць (dzjalícʹ), падзяля́ць (padzjaljácʹ) |
| 116 | to stab | кало́ць (kalócʹ) |
| 117 | to scratch | чу́хаць (čúxacʹ), дра́паць (drápacʹ) |
| 118 | to dig | капа́ць (kapácʹ), рыць (rycʹ) |
| 119 | to swim | пла́ваць (plávacʹ) |
| 120 | to fly | лята́ць (ljatácʹ) |
| 121 | to walk | ісці́ (iscí), хадзі́ць (xadzícʹ) |
| 122 | to come | прыхо́дзіць (pryxódzicʹ) |
| 123 | to lie (as in a bed) | ляжа́ць (ljažácʹ) |
| 124 | to sit | сядзе́ць (sjadzjécʹ) |
| 125 | to stand | стая́ць (stajácʹ) |
| 126 | to turn (intransitive) | паваро́чвацца (pavaróčvacca) |
| 127 | to fall | упа́сці (upásci) |
| 128 | to give | дава́ць (davácʹ) |
| 129 | to hold | трыма́ць (trymácʹ) |
| 130 | to squeeze | сціска́ць (sciskácʹ) |
| 131 | to rub | це́рці (cjérci) |
| 132 | to wash | мыць (mycʹ) |
| 133 | to wipe | выціра́ць (vycirácʹ) |
| 134 | to pull | цягну́ць (cjahnúcʹ) |
| 135 | to push | шту́рхаць (štúrxacʹ) |
| 136 | to throw | кіда́ць (kidácʹ) |
| 137 | to tie | вяза́ць (vjazácʹ), звя́зваць (zvjázvacʹ) |
| 138 | to sew | шыць (šycʹ) |
| 139 | to count | лічы́ць (ličýcʹ) |
| 140 | to say | каза́ць (kazácʹ) |
| 141 | to sing | спява́ць (spjavácʹ) |
| 142 | to play | гуля́ць (huljácʹ) |
| 143 | to float | плыць (plycʹ), плы́сці (plýsci) |
| 144 | to flow | цячы́ (cjačý) |
| 145 | to freeze | ме́рзнуць (mjérznucʹ), замярза́ць (zamjarzácʹ) |
| 146 | to swell | пу́хнуць (púxnucʹ) |
| 147 | sun | со́нца (sónca) |
| 148 | moon | ме́сяц (mjésjac) |
| 149 | star | зо́рка (zórka) |
| 150 | water | вада́ (vadá) |
| 151 | rain | дождж (doždž) |
| 152 | river | рака́ (raká) |
| 153 | lake | во́зера (vózjera) |
| 154 | sea | мо́ра (móra) |
| 155 | salt | соль (solʹ) |
| 156 | stone | ка́мень (kámjenʹ) |
| 157 | sand | пясо́к (pjasók) |
| 158 | dust | пыл (pyl) |
| 159 | earth | зямля́ (zjamljá) |
| 160 | cloud | во́блака (vóblaka), хма́ра (xmára) |
| 161 | fog | тума́н (tumán), імгла́ (imhlá) |
| 162 | sky | не́ба (njéba) |
| 163 | wind | ве́цер (vjécjer) |
| 164 | snow | снег (snjeh) |
| 165 | ice | лёд (ljod) |
| 166 | smoke | дым (dym) |
| 167 | fire | аго́нь (ahónʹ) |
| 168 | ash | по́пел (pópjel) |
| 169 | to burn | палі́ць (palícʹ) |
| 170 | road | даро́га (daróha), шлях (šljax) |
| 171 | mountain | гара́ (hará) |
| 172 | red | чырво́ны (čyrvóny) |
| 173 | green | зялёны (zjaljóny) |
| 174 | yellow | жо́ўты (žóŭty) |
| 175 | white | бе́лы (bjély) |
| 176 | black | чо́рны (čórny) |
| 177 | night | ноч (noč) |
| 178 | day | дзень (dzjenʹ) |
| 179 | year | год (hod) |
| 180 | warm | цёплы (cjóply) |
| 181 | cold | хало́дны (xalódny) |
| 182 | full | по́ўны (póŭny) |
| 183 | new | но́вы (nóvy) |
| 184 | old | стары́ (starý) |
| 185 | good | до́бры (dóbry) |
| 186 | bad | дрэ́нны (drénny), ке́пскі (kjépski), благі́ (blahí) |
| 187 | rotten | гнілы́ (hnilý) |
| 188 | dirty | бру́дны (brúdny) |
| 189 | straight | прамы́ (pramý), про́сты (prósty) |
| 190 | round | кру́глы (krúhly) |
| 191 | sharp (as a knife) | во́стры (vóstry) |
| 192 | dull (as a knife) | тупы́ (tupý) |
| 193 | smooth | гла́дкі (hládki) |
| 194 | wet | мо́кры (mókry) |
| 195 | dry | сухі́ (suxí) |
| 196 | correct | праві́льны (pravílʹny), слу́шны (slúšny) |
| 197 | near | блі́зкі (blízki) |
| 198 | far | далёкі (daljóki) |
| 199 | right | пра́вы (právy) |
| 200 | left | ле́вы (ljévy) |
| 201 | at | каля́ (kaljá), ля (lja), пры (pry), по́бач з (póbač z) |
| 202 | in | у (u) |
| 203 | with | з (z), ра́зам з (rázam z) |
| 204 | and | і (i), ды (dy) |
| 205 | if | калі́ (kalí) |
| 206 | because | бо (bo), таму́ што (tamú što) |
| 207 | name | імя́ (imjá), на́зва (názva), назо́ў (nazóŭ) |