alećby
Old Polish
editEtymology
editFrom aleć + -by. First attested in the 14th century.
Pronunciation
editConjunction
editalećby
- (emphatic, attested in Lesser Poland) Introduces a contrasting clause; but
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[1], Krakow, page 181a:
- Velyke by tho miloserdze... bilo, isze gdisbicz nasz Xpt mily... clouekovy... poslalcyby mu on na pomocz gednego angola svątego; alleczbi tho geszcze vøthsze miloserdze... bylo, abycz mv on fszythky svøthe angoly na pomocz poslal; alleczbi tho gescze naduødse miloserdze... bilo, ise gdisbicz on sam... k nemu nauedzil
- [Wielikie by to miłosierdzie... było, iże gdyżbyć nasz Kryst miły... człowiekowi... posłałciby mu on na pomoc jednego anjoła świętego; alećby to jeszcze więtsze miłosierdzie... było, abyć mu on wszytki święte anjoły na pomoc posłał; alećby to jeszcze nadwiętsze miłosierdzie... było, iże gdyżbyć on sam... k niemu nawiedził]
- (emphatic, attested in Lesser Poland) Introduces new context in relation to an old one; but
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[2], Krakow, page 172a:
- Tesczy nasz tutha dale naucza, abichom nasz szyuoth czystho y tesze f svøtoscy ch[w]oualy. Alleczby nektory clouek medzy namy tako rzecl: ysze gacz, dze, ne mogø bycz swøth
- [Teżci nas tuta dale naucza, abychom nasz żywot czysto i teże w świętości ch[w]owali. Alećby niektory człowiek miedzy nami tako rzekł: iże jać, dzie, nie mogę być święt]
References
edit- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “alećby”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN