Wiktionary

bie

See also: BIE, bié, biè, biē, biě, and -bie

Albanian

edit

Etymology 1

edit

From dialectal bjej, from Proto-Albanian *bera, from Proto-Indo-European *bʰerH- (“to strike”) (compare Old English berian, Latin ferīre).

Alternative forms

edit

Pronunciation

edit

Verb

edit

bie (aorist rashë, participle rënë)

  1. to fall (off)
    Po bie në gjumë.
    I'm going to fall asleep.
  2. to tumble, flop
  3. to beat, punch
  4. to strike, punch
Conjugation
edit
Standard Albanian conjugation of bie (active voice)

  • Show compound tenses:  

participle rënë
gerund duke rënë
infinitive për të rënë
singular plural
1st pers. 2nd pers. 3rd pers. 1st pers. 2nd pers. 3rd pers.
indicative present bie bie bie biem bini bien
imperfect bija bije binte binim binit binin
aorist rashë re ra ramë ratë ranë
perfect kam rënë ke rënë ka rënë kemi rënë keni rënë kanë rënë
past perfect kisha rënë kishe rënë kishte rënë kishim rënë kishit rënë kishin rënë
aorist II pata rënë pate rënë pati rënë patëm rënë patët rënë patën rënë
future1 do të bie do të biesh do të bjerë do të biem do të bini do të bien
future perfect2 do të kem rënë do të kesh rënë do të ketë rënë do të kemi rënë do të keni rënë do të kenë rënë
subjunctive present të bie të biesh të bjerë të biem të bini të bien
imperfect të bija të bije të binte të binim të binit të binin
perfect të kem rënë të kesh rënë të ketë rënë të kemi rënë të keni rënë të kenë rënë
past perfect të kisha rënë të kishe rënë të kishte rënë të kishim rënë të kishit rënë të kishin rënë
conditional1, 2 imperfect do të bija do të bije do të binte do të binim do të binit do të binin
past perfect do të kisha rënë do të kishe rënë do të kishte rënë do të kishim rënë do të kishit rënë do të kishin rënë
optative present rënça rënç rëntë rënçim rënçit rënçin
perfect paça rënë paç rënë pastë rënë paçim rënë paçit rënë paçin rënë
admirative present rënkam rënke rënka rënkemi rënkeni rënkan
imperfect rënkësha rënkëshe rënkësh rënkëshim rënkëshit rënkëshin
perfect paskam rënë paske rënë paska rënë paskemi rënë paskeni rënë paskan rënë
past perfect paskësha rënë paskëshe rënë paskësh rënë paskëshim rënë paskëshit rënë paskëshin rënë
imperative present — bjer — — bini —
1) indicative future identical with conditional present 2) indicative future perfect identical with conditional perfect

Etymology 2

edit

From *bier, from Proto-Albanian *berja, from *bʰér-io-, from Proto-Indo-European *bʰer- (cf. English bear).

Pronunciation

edit

Verb

edit

bie (aorist prura, participle prurë) (Standard, Tosk)

  1. to bring
    Synonym: sjell
  2. to deliver
Conjugation
edit
Standard Albanian conjugation of bie (active voice)

  • Show compound tenses:  

participle prurë
gerund duke prurë
infinitive për të prurë
singular plural
1st pers. 2nd pers. 3rd pers. 1st pers. 2nd pers. 3rd pers.
indicative present bie bie bie biem bini bien
imperfect bija bije binte binim binit binin
aorist prura prure pruri prumë prutë prunë
perfect kam prurë ke prurë ka prurë kemi prurë keni prurë kanë prurë
past perfect kisha prurë kishe prurë kishte prurë kishim prurë kishit prurë kishin prurë
aorist II pata prurë pate prurë pati prurë patëm prurë patët prurë patën prurë
future1 do të bie do të biesh do të bjerë do të biem do të bini do të bien
future perfect2 do të kem prurë do të kesh prurë do të ketë prurë do të kemi prurë do të keni prurë do të kenë prurë
subjunctive present të bie të biesh të bjerë të biem të bini të bien
imperfect të bija të bije të binte të binim të binit të binin
perfect të kem prurë të kesh prurë të ketë prurë të kemi prurë të keni prurë të kenë prurë
past perfect të kisha prurë të kishe prurë të kishte prurë të kishim prurë të kishit prurë të kishin prurë
conditional1, 2 imperfect do të bija do të bije do të binte do të binim do të binit do të binin
past perfect do të kisha prurë do të kishe prurë do të kishte prurë do të kishim prurë do të kishit prurë do të kishin prurë
optative present prufsha prufsh pruftë prufshim prufshit prufshin
perfect paça prurë paç prurë pastë prurë paçim prurë paçit prurë paçin prurë
admirative present prukam pruke pruka prukemi prukeni prukan
imperfect prukësha prukëshe prukësh prukëshim prukëshit prukëshin
perfect paskam prurë paske prurë paska prurë paskemi prurë paskeni prurë paskan prurë
past perfect paskësha prurë paskëshe prurë paskësh prurë paskëshim prurë paskëshit prurë paskëshin prurë
imperative present — bjer — — bini —
1) indicative future identical with conditional present 2) indicative future perfect identical with conditional perfect
See also
edit

Daasanach

edit

Noun

edit

bie

  1. water

Further reading

edit
  • Mauro Tosco, The Dhaasanac Language: Grammar, Text, Vocabulary of a Cushitic Language of Ethiopia

Danish

edit

Etymology

edit

From Old Norse bíða, from Proto-Germanic *bīdaną (“to wait, await”), cognate with Swedish bida, English bide, abide, German beiten (dialectal). The verb goes back to Proto-Indo-European *bʰéydʰeti, which is also the source of Latin fīdō (“to trust”), Ancient Greek πείθω (peíthō, “to persuade”).

Pronunciation

edit
  • IPA(key): /biːə/, [ˈb̥iːi]

Verb

edit

bie (past tense biede, past participle biet)

  1. (archaic) to stay, wait

Conjugation

edit
Inflection of bie
present past
simple bier biede
perfect har biet havde biet
passive bies biedes
participle biende biet
imperative bi —
infinitive bie —
auxiliary verb have —
gerund bien —

Derived terms

edit

References

edit

East Central German

edit

Etymology

edit

Compare German bin, Alemannic German bi, English be.

Verb

edit

bie

  1. first-person singular present of sei
  2. (Erzgebirgisch) to be

References

edit
  • 2020 June 11, Hendrik Heidler, Hendrik Heidler's 400 Seiten: Echtes Erzgebirgisch: Wuu de Hasen Hoosn haaßn un de Hosen Huusn do sei mir drhamm: Das Original Wörterbuch: Ratgeber und Fundgrube der erzgebirgischen Mund- und Lebensart: Erzgebirgisch – Deutsch / Deutsch – Erzgebirgisch‎[1], 3. geänderte Auflage edition, Norderstedt: BoD – Books on Demand, →ISBN, →OCLC, page 22:

Kapampangan

edit

Alternative forms

edit

Pronunciation

edit
  • IPA(key): /ˈbje/ [ˈbjɛː]
  • Hyphenation: bie

Etymology 1

edit

From earlier biyai, from Proto-Malayo-Polynesian *bihaʀ. Compare Sambali biyay, Tagalog buhay, Ilocano biag.

Noun

edit

bié

  1. life
    Antonym: mate
Alternative forms
edit
Derived terms
edit

Etymology 2

edit

From earlier biai, from abiai, metathesis from Proto-Malayo-Polynesian *bəʀay, from Proto-Austronesian *bəʀay. Compare Tagalog bigay, Cebuano bugay, Maranao begi, and Malay beri.

Verb

edit

bié

  1. to give
Derived terms
edit

Limburgish

edit

Etymology 1

edit

From Middle Dutch bi, from Old Dutch bi, from Proto-Germanic *bi, from Proto-Indo-European *h₁epi.

Alternative forms

edit

Pronunciation

edit

Preposition

edit

bie (+ dative)

  1. (locative) by, at
  2. (with a person, family, shop) at
    Ich bin bie g'm Jeanette. ― I'm at Jeanette's place.
  3. (with an organization or company) for; at; in
    Die wirke bie einem bekker. ― They work for a bakery.
  4. (with a reflexive pronoun) with; on
    V'r hant 't nit bei ós. ― We don't have it with us.
  5. (with an event considered certain) upon, at the time of
  6. (with an event considered theoretical) in case of, in the event of
    Bien oonval. ― In the case of an accident.
  7. (with a continuing activity or condition) during; while; during the existence of
  8. (with an item that implies an activity) over; during
  9. (takes the accusative) with, to, towards

Etymology 2

edit

From Middle Dutch bië, from Old Dutch *bīa, from Proto-Germanic *bijō.

Alternative forms

edit

Pronunciation

edit

Noun

edit

bie f

  1. bee

Mandarin

edit

Romanization

edit

bie

  1. Nonstandard spelling of biē.
  2. Nonstandard spelling of bié.
  3. Nonstandard spelling of biě.
  4. Nonstandard spelling of biè.

Usage notes

edit
  • Transcriptions of Mandarin into the Latin script often do not distinguish between the critical tonal differences employed in the Mandarin language, using words such as this one without indication of tone.

Middle Dutch

edit

Etymology

edit

From Old Dutch *bīa, from Proto-Germanic *bijō.

Noun

edit

bië f

  1. bee

Inflection

edit

This noun needs an inflection-table template.

Descendants

edit
  • Dutch: bij, by (for the preposition)
    • Jersey Dutch: bai
    • Negerhollands: bi, bie
    • Petjo: bij
    • Skepi Creole Dutch: bi
  • Limburgish: bie

Further reading

edit
  • “bie”, in Vroegmiddelnederlands Woordenboek, 2000
  • Verwijs, E., Verdam, J. (1885–1929) “bie”, in Middelnederlandsch Woordenboek, The Hague: Martinus Nijhoff, →ISBN

Norwegian Bokmål

edit
 
Norwegian Wikipedia has an article on:
Wikipedia no

Etymology 1

edit

From Old Norse bý, from Proto-Germanic *bijō, from Proto-Indo-European *bʰī-.

Noun

edit

bie f or m (definite singular bia or bien, indefinite plural bier, definite plural biene)

  1. a bee
Derived terms
edit

Etymology 2

edit

From Old Norse bíða.

Verb

edit

bie (present tense bier, past tense bia or biet, past participle bia or biet) or
bie (present tense bier, past tense bidde, past participle bidd)

  1. (archaic) to wait

References

edit

Norwegian Nynorsk

edit

Pronunciation

edit

Etymology 1

edit
 
Norwegian Nynorsk Wikipedia has an article on:
Wikipedia nn

From Old Norse bý n, from Proto-Germanic *bijǭ f.

Noun

edit

bie f (definite singular bia, indefinite plural bier, definite plural biene)

  1. a bee (insect)
Derived terms
edit

Etymology 2

edit

From Old Norse biða.

Verb

edit

bie (present tense biar or bier, past tense bia or bidde, past participle bia or bidd, present participle biande, imperative bi)

  1. to wait
    Synonym: vente

Noun

edit

bie f (definite singular bia, indefinite plural bier, definite plural biene)

  1. a wait
    Synonym: venting

References

edit

Old Irish

edit

Verb

edit

bie

  1. second-person singular future absolute of at·tá
  2. third-person singular preterite relative of benaid

Mutation

edit
Mutation of bie
radical lenition nasalization
bie bie
pronounced with /β(ʲ)-/ 		mbie

Note: Certain mutated forms of some words can never occur in Old Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.

Yola

edit

Preposition

edit

bie

  1. Alternative form of bee (“by”)
    • 1867, CONGRATULATORY ADDRESS IN THE DIALECT OF FORTH AND BARGY, page 114, lines 16-18:
      y'ast, bie ractzom o'honde, ee-delt t'ouz ye laas ee-mate var ercha vassale, ne'er dwythen na dicke waie nar dicka.
      you have with impartial hand ministered the laws made for every subject, without regard to this party or that.
    • 1867, CONGRATULATORY ADDRESS IN THE DIALECT OF FORTH AND BARGY, page 114, lines 23-24:
      proo'th, y'at wee alane needeth ye giftes o'generale rights, az be displayte bie ee factes o'thie goveremente.
      proves that we alone stood in need of the enjoyment of common privileges, as is demonstrated by the results of your government.

References

edit
  • Jacob Poole (d. 1827) (before 1828) William Barnes, editor, A Glossary, With some Pieces of Verse, of the old Dialect of the English Colony in the Baronies of Forth and Bargy, County of Wexford, Ireland, London: J. Russell Smith, published 1867, page 114

Zyphe

edit

Noun

edit

bie

  1. word

References

edit
  • Samson Alexander Lotven (2021) The Sound Systems of Zophei Dialects and Other Maraic Languages (Dissertation)‎[2]
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=bie&oldid=83007853"
  NODES
eth 2
see 3