chiqniy
Quechua
editAlternative forms
editNoun
editchiqniy
Declension
editdeclension of chiqniy
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | chiqniy | chiqniykuna |
| accusative | chiqniyta | chiqniykunata |
| dative | chiqniyman | chiqniykunaman |
| genitive | chiqniypa | chiqniykunap |
| locative | chiqniypi | chiqniykunapi |
| terminative | chiqniykama | chiqniykunakama |
| ablative | chiqniymanta | chiqniykunamanta |
| instrumental | chiqniywan | chiqniykunawan |
| comitative | chiqniynintin | chiqniykunantin |
| abessive | chiqniyninnaq | chiqniykunannaq |
| comparative | chiqniyhina | chiqniykunahina |
| causative | chiqniyrayku | chiqniykunarayku |
| benefactive | chiqniypaq | chiqniykunapaq |
| associative | chiqniypura | chiqniykunapura |
| distributive | chiqniyninka | chiqniykunanka |
| exclusive | chiqniylla | chiqniykunalla |
possessive forms of chiqniy
ñuqap - first-person singular
| ñuqap (my) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | chiqniyniy | chiqniyniykuna |
| accusative | chiqniyniyta | chiqniyniykunata |
| dative | chiqniyniyman | chiqniyniykunaman |
| genitive | chiqniyniypa | chiqniyniykunap |
| locative | chiqniyniypi | chiqniyniykunapi |
| terminative | chiqniyniykama | chiqniyniykunakama |
| ablative | chiqniyniymanta | chiqniyniykunamanta |
| instrumental | chiqniyniywan | chiqniyniykunawan |
| comitative | chiqniyniynintin | chiqniyniykunantin |
| abessive | chiqniyniyninnaq | chiqniyniykunannaq |
| comparative | chiqniyniyhina | chiqniyniykunahina |
| causative | chiqniyniyrayku | chiqniyniykunarayku |
| benefactive | chiqniyniypaq | chiqniyniykunapaq |
| associative | chiqniyniypura | chiqniyniykunapura |
| distributive | chiqniyniyninka | chiqniyniykunanka |
| exclusive | chiqniyniylla | chiqniyniykunalla |
qampa - second-person singular
| qampa (your) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | chiqniyniyki | chiqniyniykikuna |
| accusative | chiqniyniykita | chiqniyniykikunata |
| dative | chiqniyniykiman | chiqniyniykikunaman |
| genitive | chiqniyniykipa | chiqniyniykikunap |
| locative | chiqniyniykipi | chiqniyniykikunapi |
| terminative | chiqniyniykikama | chiqniyniykikunakama |
| ablative | chiqniyniykimanta | chiqniyniykikunamanta |
| instrumental | chiqniyniykiwan | chiqniyniykikunawan |
| comitative | chiqniyniykintin | chiqniyniykikunantin |
| abessive | chiqniyniykinnaq | chiqniyniykikunannaq |
| comparative | chiqniyniykihina | chiqniyniykikunahina |
| causative | chiqniyniykirayku | chiqniyniykikunarayku |
| benefactive | chiqniyniykipaq | chiqniyniykikunapaq |
| associative | chiqniyniykipura | chiqniyniykikunapura |
| distributive | chiqniyniykinka | chiqniyniykikunanka |
| exclusive | chiqniyniykilla | chiqniyniykikunalla |
paypa - third-person singular
| paypa (his/her/its) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | chiqniynin | chiqniyninkuna |
| accusative | chiqniyninta | chiqniyninkunata |
| dative | chiqniyninman | chiqniyninkunaman |
| genitive | chiqniyninpa | chiqniyninkunap |
| locative | chiqniyninpi | chiqniyninkunapi |
| terminative | chiqniyninkama | chiqniyninkunakama |
| ablative | chiqniyninmanta | chiqniyninkunamanta |
| instrumental | chiqniyninwan | chiqniyninkunawan |
| comitative | chiqniyninintin | chiqniyninkunantin |
| abessive | chiqniyninninnaq | chiqniyninkunannaq |
| comparative | chiqniyninhina | chiqniyninkunahina |
| causative | chiqniyninrayku | chiqniyninkunarayku |
| benefactive | chiqniyninpaq | chiqniyninkunapaq |
| associative | chiqniyninpura | chiqniyninkunapura |
| distributive | chiqniynininka | chiqniyninkunanka |
| exclusive | chiqniyninlla | chiqniyninkunalla |
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
| ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | chiqniyninchik | chiqniyninchikkuna |
| accusative | chiqniyninchikta | chiqniyninchikkunata |
| dative | chiqniyninchikman | chiqniyninchikkunaman |
| genitive | chiqniyninchikpa | chiqniyninchikkunap |
| locative | chiqniyninchikpi | chiqniyninchikkunapi |
| terminative | chiqniyninchikkama | chiqniyninchikkunakama |
| ablative | chiqniyninchikmanta | chiqniyninchikkunamanta |
| instrumental | chiqniyninchikwan | chiqniyninchikkunawan |
| comitative | chiqniyninchiknintin | chiqniyninchikkunantin |
| abessive | chiqniyninchikninnaq | chiqniyninchikkunannaq |
| comparative | chiqniyninchikhina | chiqniyninchikkunahina |
| causative | chiqniyninchikrayku | chiqniyninchikkunarayku |
| benefactive | chiqniyninchikpaq | chiqniyninchikkunapaq |
| associative | chiqniyninchikpura | chiqniyninchikkunapura |
| distributive | chiqniyninchikninka | chiqniyninchikkunanka |
| exclusive | chiqniyninchiklla | chiqniyninchikkunalla |
ñuqaykup - first-person exclusive plural
| ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | chiqniyniyku | chiqniyniykukuna |
| accusative | chiqniyniykuta | chiqniyniykukunata |
| dative | chiqniyniykuman | chiqniyniykukunaman |
| genitive | chiqniyniykupa | chiqniyniykukunap |
| locative | chiqniyniykupi | chiqniyniykukunapi |
| terminative | chiqniyniykukama | chiqniyniykukunakama |
| ablative | chiqniyniykumanta | chiqniyniykukunamanta |
| instrumental | chiqniyniykuwan | chiqniyniykukunawan |
| comitative | chiqniyniykuntin | chiqniyniykukunantin |
| abessive | chiqniyniykunnaq | chiqniyniykukunannaq |
| comparative | chiqniyniykuhina | chiqniyniykukunahina |
| causative | chiqniyniykurayku | chiqniyniykukunarayku |
| benefactive | chiqniyniykupaq | chiqniyniykukunapaq |
| associative | chiqniyniykupura | chiqniyniykukunapura |
| distributive | chiqniyniykunka | chiqniyniykukunanka |
| exclusive | chiqniyniykulla | chiqniyniykukunalla |
qamkunap - second-person plural
| qamkunap (your(pl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | chiqniyniykichik | chiqniyniykichikkuna |
| accusative | chiqniyniykichikta | chiqniyniykichikkunata |
| dative | chiqniyniykichikman | chiqniyniykichikkunaman |
| genitive | chiqniyniykichikpa | chiqniyniykichikkunap |
| locative | chiqniyniykichikpi | chiqniyniykichikkunapi |
| terminative | chiqniyniykichikkama | chiqniyniykichikkunakama |
| ablative | chiqniyniykichikmanta | chiqniyniykichikkunamanta |
| instrumental | chiqniyniykichikwan | chiqniyniykichikkunawan |
| comitative | chiqniyniykichiknintin | chiqniyniykichikkunantin |
| abessive | chiqniyniykichikninnaq | chiqniyniykichikkunannaq |
| comparative | chiqniyniykichikhina | chiqniyniykichikkunahina |
| causative | chiqniyniykichikrayku | chiqniyniykichikkunarayku |
| benefactive | chiqniyniykichikpaq | chiqniyniykichikkunapaq |
| associative | chiqniyniykichikpura | chiqniyniykichikkunapura |
| distributive | chiqniyniykichikninka | chiqniyniykichikkunanka |
| exclusive | chiqniyniykichiklla | chiqniyniykichikkunalla |
paykunap - third-person plural
| paykunap (their) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | chiqniyninku | chiqniyninkukuna |
| accusative | chiqniyninkuta | chiqniyninkukunata |
| dative | chiqniyninkuman | chiqniyninkukunaman |
| genitive | chiqniyninkupa | chiqniyninkukunap |
| locative | chiqniyninkupi | chiqniyninkukunapi |
| terminative | chiqniyninkukama | chiqniyninkukunakama |
| ablative | chiqniyninkumanta | chiqniyninkukunamanta |
| instrumental | chiqniyninkuwan | chiqniyninkukunawan |
| comitative | chiqniyninkuntin | chiqniyninkukunantin |
| abessive | chiqniyninkunnaq | chiqniyninkukunannaq |
| comparative | chiqniyninkuhina | chiqniyninkukunahina |
| causative | chiqniyninkurayku | chiqniyninkukunarayku |
| benefactive | chiqniyninkupaq | chiqniyninkukunapaq |
| associative | chiqniyninkupura | chiqniyninkukunapura |
| distributive | chiqniyninkunka | chiqniyninkukunanka |
| exclusive | chiqniyninkulla | chiqniyninkukunalla |
Verb
editchiqniy
- (transitive) to hate, despise
Conjugation
edit Conjugation of chiqniy
| infinitive | chiqniy | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| agentive | chiqniq | |||||||
| present participle | chiqnispa | |||||||
| past participle | chiqnisqa | |||||||
| future participle | chiqnina | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person inclusive |
1st person exclusive |
2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ñuqa | qam | pay | ñuqanchik | ñuqayku | qamkuna | paykuna | |
| present | chiqnini | chiqninki | chiqnin | chiqninchik | chiqniyku chiqniniku1 |
chiqninkichik | chiqninku | |
| past (experienced) |
chiqnirqani | chiqnirqanki | chiqnirqan | chiqnirqanchik | chiqnirqayku chiqnirqaniku |
chiqnirqankichik | chiqnirqanku | |
| past (reported) |
chiqnisqani | chiqnisqanki | chiqnisqan | chiqnisqanchik | chiqnisqayku chiqnisqaniku |
chiqnisqankichik | chiqnisqanku | |
| future | chiqnisaq | chiqninki | chiqninqa | chiqnisunchik | chiqnisaqku | chiqninkichik | chiqninqaku | |
| imperative | — | qam | pay | ñuqanchik | — | qamkuna | paykuna | |
| affirmative | chiqniy | chiqnichun | chiqnisun2 chiqnisunchik |
chiqniychik | chiqnichunku | |||
| negative | ama chiqniychu |
ama chiqnichunchu |
ama chiqnisunchu ama chiqnisunchikchu |
ama chiqniychikchu |
ama chiqnichunkuchu | |||
| 1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety. 2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people". | ||||||||