diz çökmek
Turkish
editEtymology
editFrom Ottoman Turkish دیز چوكمك (diz çökmek, “to kneel down”),[1] from دیز (diz, “knee”) and چوكمك (çökmek, “to collapse, to kneel or crouch down”), equivalent to diz + çökmek. Cognates with Azerbaijani diz çökmək, Uzbek tiz choʻkmoq.
Pronunciation
editVerb
editdiz çökmek (third-person singular simple present diz çöker)
- (intransitive) To sit down by putting one's knees down; to kneel down.
- (intransitive, with dative) To bow down, to bend the knee, to genuflect.
- Synonyms: dize gelmek, baş eğmek, boyun eğmek
Conjugation
editConjugation of diz çökmek (aorist in -V²r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | diz çökmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | diz çöken | ||||||
perfective | diz çökmüş | |||||||
prospective | diz çökecek | |||||||
personal participle | non-prospective | diz çöktüğüm | diz çöktüğün | diz çöktüğü | diz çöktüğümüz | diz çöktüğünüz | diz çöktükleri | |
prospective | diz çökeceğim | diz çökeceğin | diz çökeceği | diz çökeceğimiz | diz çökeceğiniz | diz çökecekleri | ||
verbal noun | diz çökme | |||||||
way of doing | diz çöküş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | diz çökerüm | diz çökersün | diz çöker | diz çökerüz | diz çökersünüz | diz çökerler |
imperfective | diz çöküyorum | diz çöküyorsun | diz çöküyor | diz çöküyoruz | diz çöküyorsunuz | diz çöküyorlar | ||
past | perfective | diz çöktüm | diz çöktün | diz çöktü | diz çöktük | diz çöktünüz | diz çöktüler | |
imperfective | diz çöküyordum | diz çöküyordun | diz çöküyordu | diz çöküyorduk | diz çöküyordunuz | diz çöküyorlardı (or diz çöküyordular) | ||
future | diz çökeceğim | diz çökeceksin | diz çökecek | diz çökeceğiz | diz çökeceksiniz | diz çökecekler | ||
future-in-the-past | definite | diz çökecektim | diz çökecektin | diz çökecekti | diz çökecektik | diz çökecektiniz | diz çökeceklerdi | |
indefinite | diz çökerdüm | diz çökerdün | diz çökerdü | diz çökerdük | diz çökerdünüz | diz çökerlerdi | ||
inferential | perfective | diz çökmüşüm | diz çökmüşsün | diz çökmüş | diz çökmüşüz | diz çökmüşsünüz | diz çökmüşler | |
aorist | diz çökermüşüm | diz çökermüşsün | diz çökermüş | diz çökermüşüz | diz çökermüşsünüz | diz çökerlermiş (or diz çökermüşlar) | ||
imperfective | diz çöküyormuşum | diz çöküyormuşsun | diz çöküyormuş | diz çöküyormuşuz | diz çöküyormuşsunuz | diz çöküyorlarmış | ||
conditional | simple | diz çöksem | diz çöksen | diz çökse | diz çöksek | diz çökseniz | diz çökseler | |
perfective | diz çökseydim | diz çökseydin | diz çökseydi | diz çökseydik | diz çökseydiniz | diz çökseydiler | ||
optative | diz çökeyim | diz çökesin | diz çöke | diz çökelim | diz çökesiniz | diz çökeler | ||
progressive | diz çökmekteyim | diz çökmektesin | diz çökmekte | diz çökmekteyiz | diz çökmektesiniz | diz çökmekteler | ||
necessitative | diz çökmeliyim | diz çökmelisin | diz çökmeli | diz çökmeliyiz | diz çökmelisiniz | diz çökmeliler | ||
imperative | diz çök | diz çöksün | diz çökün | diz çöksünler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | diz çöker müyüm? | diz çöker müsün? | diz çöker mü? | diz çöker müyüz? | diz çöker müsünüz? | diz çökerler mi? |
imperfective | diz çöküyor muyum? | diz çöküyor musun? | diz çöküyor mu? | diz çöküyor muyuz? | diz çöküyor musunuz? | diz çöküyorlar mı? | ||
past | perfective | diz çöktüm mü? | diz çöktün mü? | diz çöktü mü? | diz çöktük mü? | diz çöktünüz mü? | diz çöktüler mi? | |
imperfective | diz çöküyor muydum? | diz çöküyor muydun? | diz çöküyor muydu? | diz çöküyor muyduk? | diz çöküyor muydunuz? | diz çöküyorlar mıydı? | ||
future | diz çökecek miyim? | diz çökecek misin? | diz çökecek mi? | diz çökecek miyiz? | diz çökecek misiniz? | diz çökecekler mi? | ||
inferential | perfective | diz çökmüş müyüm? | diz çökmüş müsün? | diz çökmüş mü? | diz çökmüş müyüz? | diz çökmüş müsünüz? | diz çökmüşler mi? | |
aorist | diz çöker müymüşüm? | diz çöker müymüşsün? | diz çöker müymüş? | diz çöker müymüşüz? | diz çöker müymüşsünüz? | diz çökerler miymiş? | ||
imperfective | diz çöküyor muymuşum? | diz çöküyor muymuşsun? | diz çöküyor muymuş? | diz çöküyor muymuşuz? | diz çöküyor muymuşsunuz? | diz çöküyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | diz çöksem mi? | diz çöksen mi? | diz çökse mi? | diz çöksek mi? | diz çökseniz mi? | diz çökseler mi? | |
perfective | diz çökse miydim? | diz çökse miydin? | diz çökse miydi? | diz çökse miydik? | diz çökse miydiniz? | diz çökseler miydi? | ||
progressive | diz çökmekte miyim? | diz çökmekte misin? | diz çökmekte mi? | diz çökmekte miyiz? | diz çökmekte misiniz? | diz çökmekteler mi? | ||
necessitative | diz çökmeli miyim? | diz çökmeli misin? | diz çökmeli mi? | diz çökmeli miyiz? | diz çökmeli misiniz? | diz çökmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | diz çökmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | diz çökmeyen | ||||||
perfective | diz çökmemiş | |||||||
prospective | diz çökmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | diz çökmediğim | diz çökmediğin | diz çökmediği | diz çökmediğimiz | diz çökmediğiniz | diz çökmedikleri | |
prospective | diz çökmeyeceğim | diz çökmeyeceğin | diz çökmeyeceği | diz çökmeyeceğimiz | diz çökmeyeceğiniz | diz çökmeyecekleri | ||
verbal noun | diz çökmeme | |||||||
way of doing | diz çökmeyüş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | diz çökmem | diz çökmezsin | diz çökmez | diz çökmeyiz | diz çökmezsiniz | diz çökmezler |
imperfective | diz çökmüyorum | diz çökmüyorsun | diz çökmüyor | diz çökmüyoruz | diz çökmüyorsunuz | diz çökmüyorlar | ||
past | perfective | diz çökmedim | diz çökmedin | diz çökmedi | diz çökmedik | diz çökmediniz | diz çökmediler | |
imperfective | diz çökmüyordum | diz çökmüyordun | diz çökmüyordu | diz çökmüyorduk | diz çökmüyordunuz | diz çökmüyorlardı | ||
future | diz çökmeyeceğim | diz çökmeyeceksin | diz çökmeyecek | diz çökmeyeceğiz | diz çökmeyeceksiniz | diz çökmeyecekler | ||
inferential | perfective | diz çökmemişim | diz çökmemişsin | diz çökmemiş | diz çökmemişiz | diz çökmemişsiniz | diz çökmemişler | |
aorist | diz çökmezmişim | diz çökmezmişsin | diz çökmezmiş | diz çökmezmişiz | diz çökmezmişsiniz | diz çökmezlermiş | ||
imperfective | diz çökmüyormuşum | diz çökmüyormuşsun | diz çökmüyormuş | diz çökmüyormuşuz | diz çökmüyormuşsunuz | diz çökmüyorlarmış | ||
conditional | simple | diz çökmesem | diz çökmesen | diz çökmese | diz çökmesek | diz çökmeseniz | diz çökmeseler | |
perfective | diz çökmeseydim | diz çökmeseydin | diz çökmeseydi | diz çökmeseydik | diz çökmeseydiniz | diz çökmeseydiler | ||
optative | diz çökmeyeyim | diz çökmeyesin | diz çökmeye | diz çökmeyelim | diz çökmeyesiniz | diz çökmeyeler | ||
progressive | diz çökmemekteyim | diz çökmemektesin | diz çökmemekte | diz çökmemekteyiz | diz çökmemektesiniz | diz çökmemekteler | ||
necessitative | diz çökmemeliyim | diz çökmemelisin | diz çökmemeli | diz çökmemeliyiz | diz çökmemelisiniz | diz çökmemeliler | ||
imperative | diz çökme | diz çökmesin | diz çökmeyin | diz çökmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | diz çökmez miyim? | diz çökmez misin? | diz çökmez mi? | diz çökmez miyiz? | diz çökmez misiniz? | diz çökmezler mi? |
imperfective | diz çökmüyor muyum? | diz çökmüyor musun? | diz çökmüyor mu? | diz çökmüyor muyuz? | diz çökmüyor musunuz? | diz çökmüyorlar mı? | ||
past | perfective | diz çökmedim mi? | diz çökmedin mi? | diz çökmedi mi? | diz çökmedik mi? | diz çökmediniz mi? | diz çökmediler mi? | |
imperfective | diz çökmüyor muydum? | diz çökmüyor muydun? | diz çökmüyor muydu? | diz çökmüyor muyduk? | diz çökmüyor muydunuz? | diz çökmüyorlar mıydı? | ||
future | diz çökmeyecek miyim? | diz çökmeyecek misin? | diz çökmeyecek mi? | diz çökmeyecek miyiz? | diz çökmeyecek misiniz? | diz çökmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | diz çökmemiş miyim? | diz çökmemiş misin? | diz çökmemiş mi? | diz çökmemiş miyiz? | diz çökmemiş misiniz? | diz çökmemişler mi? | |
aorist | diz çökmez miymişim? | diz çökmez miymişsin? | diz çökmez miymiş? | diz çökmez miymişiz? | diz çökmez miymişsiniz? | diz çökmezler miymiş? | ||
imperfective | diz çökmüyor muymuşum? | diz çökmüyor muymuşsun? | diz çökmüyor muymuş? | diz çökmüyor muymuşuz? | diz çökmüyor muymuşsunuz? | diz çökmüyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | diz çökmesem mi? | diz çökmesen mi? | diz çökmese mi? | diz çökmesek mi? | diz çökmeseniz mi? | diz çökmeseler mi? | |
perfective | diz çökmese miydim? | diz çökmese miydin? | diz çökmese miydi? | diz çökmese miydik? | diz çökmese miydiniz? | diz çökmeseler miydi? | ||
progressive | diz çökmemekte miyim? | diz çökmemekte misin? | diz çökmemekte mi? | diz çökmemekte miyiz? | diz çökmemekte misiniz? | diz çökmemekteler mi? | ||
necessitative | diz çökmemeli miyim? | diz çökmemeli misin? | diz çökmemeli mi? | diz çökmemeli miyiz? | diz çökmemeli misiniz? | diz çökmemeliler mi? |
Related terms
editReferences
edit- ^ Redhouse, James W. (1890) “دیز چوكمك”, in A Turkish and English Lexicon[1], Constantinople: A. H. Boyajian, page 935
Further reading
edit- “diz çökmek”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Çağbayır, Yaşar (2007) “diz çökmek”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1251