krąg

See also: krag

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *krǫgъ.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /krɑ̃k/
• IPA^(key): (15^th CE) /krɑ̃k/

Noun

krąg m animacy unattested

1. ring; circle; finger ring
   • 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[1], 36, 13:

     Uczynyl gest dzerszadlo... na krayu oponi gedney, ... a na krayu oponi drugey takyesz... A przeto pyøczdzyeszyøt slal *grøgow zlotich (unde et quinquaginta fudit circulos aureos), ktore bi dzerszaly opon dzerszadla, abi bil geden stan

     [Uczynił jest dzierżadło... na kraju opony jednej, ... a na kraju opony drugiej takież... A przeto pięćdziesiąt slał kręgow złotych (unde et quinquaginta fudit circulos aureos), ktore by dzierżały opon dzierżadła, aby był jeden stan]

   • 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[2], 36, 24:

     Dwa podstawky pod *ednø czkøø podloszona bødøø s obuu stronv *wogloow, gdze krøøgy na boczech y w køøczyech sze schadzaly (ubi incastraturae laterum in angulis terminantur)

     [Dwa podstawki pod [j]edną cką podłożona będą s obu stronv węgłow, gdzie kręgi na bocech i w kąciech sie schadzały (ubi incastraturae laterum in angulis terminantur)]

   • 1856-1870 [1496], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki‎^[3], volume II, number 4459:

     Pro... cista de caseis et turellis repleta et media sexagena pecuniarum et crongy, pro quatuor ormanicorum micliorum (pro nucleorum?) al. rubly in eadem cista existentibus

     [Pro... cista de caseis et turellis repleta et media sexagena pecuniarum et kręgi, pro quatuor ormanicorum micliorum (pro nucleorum?) al. rubli in eadem cista existentibus]

2. (attested in Greater Poland) weave, coil
   • 1908 [c. 1500], Bolesław Erzepki, editor, Przyczynki do średniowiecznego słownictwa polskiego. I. Glosy polskie wpisane do łacińsko-niemieckiego słownika drukowanego w roku 1490‎^[4], Lubiń, page 34:

     Spira est recuruatio vel reflectio serpentis... krag vazevy, okrag

     [Spira est recuruatio vel reflectio serpentis... krąg wężewy, okrąg]

3. (in the plural) neck, neck vertebrae
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[5], page 731:

     Yego nyedobrze czczyą byyącz y v lycze, aze szye yemv vyerczą krągy

     [Jego niedobrze ćcią bijąc ji w lice, aże sie jemu wiercą kręgi]

4. Type of grove.
   • 1868 [1462], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎^[6], volume XIII, page 369:

     Iohannes, Stanislaus et Petrus... Marcissio... vendiderunt quartam partem ville Nakel... cum agris, gays al. krangy

     [Iohannes, Stanislaus et Petrus... Marcissio... vendiderunt quartam partem ville Nakieł... cum agris, gays al. kręgi]

5. (attested in Greater Poland) The meaning of this term is uncertain.
   • 1892 [1496], Adolf Warschauer, editor, Sonder-Veröffentlichungen der historischen Gesellschaft für die Provinz Posen, volume I, Poznań, page 417:

     Za krangi in Lubom 17 grossos

     [Za kręgi in Lubom 17 grossos]

Descendants

• Polish: krąg

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “krąg”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish krąg.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈkrɔŋk/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈkrɔ̃k/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔŋk
• Syllabification: krąg

Noun

krąg m inan

1. ring, loop

   Synonyms: obręcz, pierścień

2. social circle, company

   Synonym: grono

Declension

Declension of krąg

	singular	plural
nominative	krąg	kręgi
genitive	kręgu	kręgów
dative	kręgowi	kręgom
accusative	krąg	kręgi
instrumental	kręgiem	kręgami
locative	kręgu	kręgach
vocative	kręgu	kręgi

Derived terms

noun

• widnokrąg

 

Related terms

adjectives

• krągły
• okrężny

 

nouns

• krąglak
• krągłość
• krążek
• krążenie
• okrąg

 

verb

• krążyć

 

Further reading

• krąg in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• krąg in Polish dictionaries at PWN