wynosić

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *vynositi. By surface analysis, wy- +‎ nosić. First attested in 1395.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vɨnɔɕit͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /vɨnɔɕit͡ɕ/

Verb

wynosić impf (perfective wynieść)

1. (attested in Masovia, Sieradz-Łęczyca) to carry out (to take with oneself carrying something)
   • 1920 [1403], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 350, Płońsk:

     Iacom ia ne winoszil Racziborowi trzech cop rszi s gego gumna

     [Jakom ja nie wynosił Raciborowi trzech kop rży s jego gumna]

   • 1920 [1405], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 615, Płońsk:

     Yacom ya ne winoszil Luthkowy lanky brzemenem

     [Jakom ja nie wynosił Lutkowi łąki brzemieniem]

   • 1973 [1493], Elżbieta Belcarzowa, Felicja Wysocka, editors, Glosy polskie w zbiorze kazań łacińskich w rękopisie Biblioteki Jagiellońskiej nr 67/54‎^[1], Lutomiersk, page 125:

     Quia proficientes provehit, vinoschy, facta est navis tutele et salutis

     [Quia proficientes provehit, wynosi, facta est navis tutele et salutis]

2. to reveal secrets, to spread the word to unauthorized people
   • 1897 [1395], Teki Adolfa Pawińskiego‎^[2], volume III, number 3781, Łęczyca Land:

     Cum Climo... vituperauit Niconem... et alios fratres ipsius..., quod... essent proditores secretorum ciuitatis et ipsam seriem consilii eorum aliis nunciarent et seu reuelarent vlg. vynosily

     [Cum Climo... vituperauit Niconem... et alios fratres ipsius..., quod... essent proditores secretorum ciuitatis et ipsam seriem consilii eorum aliis nunciarent et seu reuelarent vlg. wynosili]

Related terms

nouns

• wyniesienie

 

Descendants

• Polish: wynosić
• Silesian: wynosić

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wynosić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish wynosić. By surface analysis, wy- +‎ nosić.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /vɘˈnɔ.ɕit͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /vɨˈnɔ.ɕit͡ɕ/

• Audio 1; “wynosić”:

  (file)

• Audio 2; “wynosić się”:

  (file)

• Rhymes: -ɔɕit͡ɕ
• Syllabification: wy‧no‧sić

Verb

wynosić impf (perfective wynieść)

1. (transitive) to carry out, to take out (to remove from the inside of something by carrying)
2. (transitive) to get, to acquire (to increase one's experience, knowledge, etc.)
3. (transitive) to total, to amount (to have a particular numeral value)

   Synonym: kształtować się

4. (transitive, colloquial) to reveal, to spill the beans (to tell people of a secret that were not supposed to know) [with dative ‘to whom’]

   Synonym: ujawniać

5. (transitive) to snag, to swipe (to steal; to take wrongfully or illegally)

   Synonyms: see Thesaurus:kraść

6. (transitive) to take out (i.e. of spacecraft, to take upward)
7. (transitive) to bring up (to cause someone to achieve a higher position and become more important) [with do (+ genitive) or na (+ accusative) ‘to what’]

   Synonym: wywyższać

8. (reflexive with się) to move out (to transfer to a different place, residence, club, organization, etc.)

   Synonym: przenosić się

9. (reflexive with się) to be high and mighty (to consider oneself better and let others know about this opinion) [with nad or ponad (+ instrumental) ‘over whom’]

   Synonym: wywyższać się

10. (reflexive with się, colloquial) to shove off (to leave)

    Synonyms: see Thesaurus:uciekać

Verb

wynosić impf

1. (transitive) to raise up, to boost (to praise, emphasizing the advantage of someone or something over someone or something else)
2. (reflexive with się) to tower over (to be taller than one's surroundings) [with nad or ponad (+ instrumental or accusative) ‘over whom/what’]

   Synonym: wznosić się

Conjugation

Conjugation of wynosić impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		wynosić
present tense	1st	wynoszę			wynosimy
	2nd	wynosisz			wynosicie
	3rd	wynosi			wynoszą
	impersonal	wynosi się
past tense	1st	wynosiłem, -(e)m wynosił	wynosiłam, -(e)m wynosiła	wynosiłom, -(e)m wynosiło	wynosiliśmy, -(e)śmy wynosili	wynosiłyśmy, -(e)śmy wynosiły
	2nd	wynosiłeś, -(e)ś wynosił	wynosiłaś, -(e)ś wynosiła	wynosiłoś, -(e)ś wynosiło	wynosiliście, -(e)ście wynosili	wynosiłyście, -(e)ście wynosiły
	3rd	wynosił	wynosiła	wynosiło	wynosili	wynosiły
	impersonal	wynoszono
future tense	1st	będę wynosił, będę wynosić	będę wynosiła, będę wynosić	będę wynosiło, będę wynosić	będziemy wynosili, będziemy wynosić	będziemy wynosiły, będziemy wynosić
	2nd	będziesz wynosił, będziesz wynosić	będziesz wynosiła, będziesz wynosić	będziesz wynosiło, będziesz wynosić	będziecie wynosili, będziecie wynosić	będziecie wynosiły, będziecie wynosić
	3rd	będzie wynosił, będzie wynosić	będzie wynosiła, będzie wynosić	będzie wynosiło, będzie wynosić	będą wynosili, będą wynosić	będą wynosiły, będą wynosić
	impersonal	będzie wynosić się
conditional	1st	wynosiłbym, bym wynosił	wynosiłabym, bym wynosiła	wynosiłobym, bym wynosiło	wynosilibyśmy, byśmy wynosili	wynosiłybyśmy, byśmy wynosiły
	2nd	wynosiłbyś, byś wynosił	wynosiłabyś, byś wynosiła	wynosiłobyś, byś wynosiło	wynosilibyście, byście wynosili	wynosiłybyście, byście wynosiły
	3rd	wynosiłby, by wynosił	wynosiłaby, by wynosiła	wynosiłoby, by wynosiło	wynosiliby, by wynosili	wynosiłyby, by wynosiły
	impersonal	wynoszono by
imperative	1st	niech wynoszę			wynośmy
	2nd	wynoś			wynoście
	3rd	niech wynosi			niech wynoszą
active adjectival participle		wynoszący	wynosząca	wynoszące	wynoszący	wynoszące
passive adjectival participle		wynoszony	wynoszona	wynoszone	wynoszeni	wynoszone
contemporary adverbial participle		wynosząc
verbal noun		wynoszenie

Related terms

adverbs

• na wynos

 

interjections

• wynocha

 

verbs

• wynosić na ołtarze impf, wynieść na ołtarze pf
• wynosić na piedestał impf, wynieść na piedestał pf
• wynosić pod niebiosa impf, wynieść pod niebiosa pf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), wynosić is one of the most used words in Polish, appearing 45 times in scientific texts, 29 times in news, 27 times in essays, 3 times in fiction, and 0 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 104 times, making it the 601st most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• wynosić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wynosić in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wynosić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wynosić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “WYNOSIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 10.09.2009
• “WYNOSIĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 09.07.2009
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wynosić”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “wynosić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wynosić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 951
• wynosić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish wynosić. By surface analysis, wy- +‎ nosić.

Pronunciation

• IPA^(key): /vɪˈnɔ.ɕit͡ɕ/
• Rhymes: -ɔɕit͡ɕ
• Syllabification: wy‧no‧sić

Verb

wynosić impf (perfective wyniyś)

1. (transitive) to carry out, to take out
2. (reflexive with sie) to move out (to vacate one's place of residence)

Conjugation

Conjugation of wynosić impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		wynosić
present tense	1st	wynoszã			wynoszymy
	2nd	wynosisz			wynosicie
	3rd	wynosi			wynoszōm
past tense	1st	wynosiōłch, wynosiōłech, wynosiōł żech	wynosiyłach wynosiyła żech	wynosiyłoch1) wynosiyło żech1)	wynosiylimy, wynosiylichmy	wynosiyłymy, wynosiyłychmy
	2nd	wynosiōłś, wynosiōłeś, wynosiōł żeś	wynosiyłaś wynosiyła żeś	wynosiyłoś1) wynosiyło żeś1)	wynosiyliście, wynosiyli żeście	wynosiyłyście, wynosiyły żeście
	3rd	wynosiōł	wynosiyła	wynosiyło	wynosiyli	wynosiyły
future tense	1st	bydã wynosiōł, bydã wynosić	bydã wynosiyła, bydã wynosić	bydã wynosiyło,1) bydã wynosić	bydymy wynosiyli, bydymy wynosić	bydymy wynosiyły, bydymy wynosić
	2nd	bydziesz wynosiōł, bydziesz wynosić	bydziesz wynosiyła, bydziesz wynosić	bydziesz wynosiyło,1) bydziesz wynosić	bydziecie wynosiyli, bydziecie wynosić	bydziecie wynosiyły, bydziecie wynosić
	3rd	bydzie wynosiōł, bydzie wynosić	bydzie wynosiyła, bydzie wynosić	bydzie wynosiyło, bydzie wynosić	bydōm wynosiyli, bydōm wynosić	bydōm wynosiyły, bydōm wynosić
pluperfect tense2)	1st	bōłch wynosiōł, bōłech wynosiōł, bōł żech wynosiōł	byłach wynosiyła była żech wynosiyła	byłoch wynosiyło1) było żech wynosiyło1)	byli my wynosiyli, bylichmy wynosiyli	były my wynosiyły, byłychmy wynosiyły
	2nd	bōłś wynosiōł, bōłeś wynosiōł, bōł żeś wynosiōł	byłaś wynosiyła była żeś wynosiyła	byłoś wynosiyło1) było żeś wynosiyło1)	byliście wynosiyli, byli żeście wynosiyli	byłyście wynosiyły, były żeście wynosiyły
	3rd	bōł wynosiōł	była wynosiyła	było wynosiyło1)	były my wynosiyli, byłychmy wynosiyli	były wynosiyły
conditional	1st	bych wynosiōł	bych wynosiyła	byście wynosiyli	by my wynosiyły, bychmy wynosiyły
	2nd	byś wynosiōł	byś wynosiyła	byście wynosiyli	byście wynosiyły
	3rd	by wynosiōł	by wynosiyła	by wynosiyło	by wynosiyli	by wynosiyły
imperative	1st	niych wynoszã			wynośmy
	2nd	wynoś			wynoście
	3rd	niych wynosi			niych wynoszōm
active adjectival participle		wynoszōncy	wynoszōncŏ	wynoszōnce	wynoszōncy	wynoszōnce
passive adjectival participle		wynoszōny	wynoszōnŏ	wynoszōne	wynoszyni	wynoszōne
verbal noun		wynoszynie
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms. 2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Further reading

• wynosic in dykcjonorz.eu
• wynosić in silling.org
• wynosić_sie in silling.org