wzór

See also: wzōr

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *vъzorъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈvzor/
• Rhymes: -or
• Syllabification: wzór

Noun

wzór m inan

1. look, appearance
2. (mathematics, physics) formula

Further reading

• Stefan Ramułt (1893) “vzòr”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 258
• Sychta, Bernard (1973) “vzȯr”, in Słownik gwar kaszubskich [Dictionary of Kashubian dialects] (in Polish), volumes 6 (U – Ž), Wrocław: Ossolineum, page 118
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “wzór”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[1]
• “wzór”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *vъzorъ. First attested in the middle of the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vzɔːr/
• IPA^(key): (15^th CE) /vzor/

Noun

wzór m animacy unattested

1. example (behavior that one should imitate)
   • 1874-1891 [1444], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[2], [3], [4]}, volume XXIII, page 309:

     Exemplar wszor prziclad (dies venit victoriae, quo exemplar militiae, Wenceslaus, occiditur)

     [Exemplar wzór przykład (dies venit victoriae, quo exemplar militiae, Wenceslaus, occiditur)]

2. The meaning of this term is uncertain.
   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[5], [6], [7]}, volume XXV, page 154:

     Plena omni racione vivencium wszech wzorow rzeczy zyvich

     [Plena omni racione vivencium wszech wzorów rzeczy żywych]

Descendants

• Polish: wzór
• Silesian: wzōr

References

• Boryś, Wiesław (2005) “wzór”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “wzór”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wzór”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish wzór.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈvzur/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈvzor/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ur
• Syllabification: wzór

Noun

wzór m inan (diminutive wzorek)

1. role model (person who serves as an example, whose behavior is emulated by others)

   Synonyms: ideał, przykład, wzorzec

2. pattern (design, motif or decoration, especially formed from regular repeated elements)
3. pattern; model; example (established appearance of a particular type of document or item to be copied)

   Synonym: model

4. pattern; model; example (item intended to be reproduced in a production process or its design)

   Synonym: model

5. (mathematics) formula (mathematical rule expressed symbolically) [with na (+ accusative) ‘for what’]

   Synonym: formuła

6. (chemistry) formula (symbolic expression of the structure of a compound)

Declension

Declension of wzór

	singular	plural
nominative	wzór	wzory
genitive	wzoru	wzorów
dative	wzorowi	wzorom
accusative	wzór	wzory
instrumental	wzorem	wzorami
locative	wzorze	wzorach
vocative	wzorze	wzory

Derived terms

prepositions

• na wzór
• wzorem

 

nouns

• pierwowzór

 

verbs

• postawić za wzór pf, stawiać za wzór impf
• wziąć za wzór pf, brać za wzór impf

 

Further reading

• wzór in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wzór in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wzór”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Aleksandra Wieczorek (31.10.2019) “WZÓR”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wzór”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “wzór”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wzór”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 1152

Slovincian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *vъzorъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈvzor/
• Rhymes: -vzor
• Syllabification: wzór

Noun

wzór m inan

1. look, appearance

Further reading

• Lorentz, Friedrich (1912) “vzȯ́r”, in Slovinzisches Wörterbuch‎^[8] (in German), volume 2, Saint Petersburg: ОРЯС ИАН, page 1384