մարտ
Armenian
editPronunciation
edit- (Eastern Armenian) IPA(key): /mɑɾt/, [mɑɾt]
- (Western Armenian) IPA(key): /mɑɾd/, [mɑɾd]
Etymology 1
editInherited from Old Armenian մարտ (mart).
Noun
editմարտ • (mart)
Declension
editsingular | plural | |||
---|---|---|---|---|
nominative | մարտ (mart) | մարտեր (marter) | ||
dative | մարտի (marti) | մարտերի (marteri) | ||
ablative | մարտից (marticʻ) | մարտերից (martericʻ) | ||
instrumental | մարտով (martov) | մարտերով (marterov) | ||
locative | մարտում (martum) | մարտերում (marterum) | ||
definite forms | ||||
nominative | մարտը/մարտն (martə/martn) | մարտերը/մարտերն (marterə/martern) | ||
dative | մարտին (martin) | մարտերին (marterin) | ||
1st person possessive forms (my) | ||||
nominative | մարտս (marts) | մարտերս (marters) | ||
dative | մարտիս (martis) | մարտերիս (marteris) | ||
ablative | մարտիցս (marticʻs) | մարտերիցս (martericʻs) | ||
instrumental | մարտովս (martovs) | մարտերովս (marterovs) | ||
locative | մարտումս (martums) | մարտերումս (marterums) | ||
2nd person possessive forms (your) | ||||
nominative | մարտդ (martd) | մարտերդ (marterd) | ||
dative | մարտիդ (martid) | մարտերիդ (marterid) | ||
ablative | մարտիցդ (marticʻd) | մարտերիցդ (martericʻd) | ||
instrumental | մարտովդ (martovd) | մարտերովդ (marterovd) | ||
locative | մարտումդ (martumd) | մարտերումդ (marterumd) |
Derived terms
edit- ազատամարտ (azatamart)
- բռնցքամարտ (bṙncʻkʻamart)
- եռամարտ (eṙamart)
- հնգամարտ (hngamart)
- մարտադաշտ (martadašt)
- մարտակոչ (martakočʻ)
- մարտարվեստ (martarvest)
- սուսերամարտ (suseramart)
- տասնամարտ (tasnamart)
Etymology 2
editInherited from Old Armenian մարտ (mart).
Noun
editմարտ • (mart)
Declension
editsingular | plural | |||
---|---|---|---|---|
nominative | մարտ (mart) | մարտեր (marter) | ||
dative | մարտի (marti) | մարտերի (marteri) | ||
ablative | մարտից (marticʻ) | մարտերից (martericʻ) | ||
instrumental | մարտով (martov) | մարտերով (marterov) | ||
locative | մարտում (martum) | մարտերում (marterum) | ||
definite forms | ||||
nominative | մարտը/մարտն (martə/martn) | մարտերը/մարտերն (marterə/martern) | ||
dative | մարտին (martin) | մարտերին (marterin) | ||
1st person possessive forms (my) | ||||
nominative | մարտս (marts) | մարտերս (marters) | ||
dative | մարտիս (martis) | մարտերիս (marteris) | ||
ablative | մարտիցս (marticʻs) | մարտերիցս (martericʻs) | ||
instrumental | մարտովս (martovs) | մարտերովս (marterovs) | ||
locative | մարտումս (martums) | մարտերումս (marterums) | ||
2nd person possessive forms (your) | ||||
nominative | մարտդ (martd) | մարտերդ (marterd) | ||
dative | մարտիդ (martid) | մարտերիդ (marterid) | ||
ablative | մարտիցդ (marticʻd) | մարտերիցդ (martericʻd) | ||
instrumental | մարտովդ (martovd) | մարտերովդ (marterovd) | ||
locative | մարտումդ (martumd) | մարտերումդ (marterumd) |
Derived terms
edit- մարտյան (martyan)
See also
editGregorian calendar months in Armenian · Գրիգորյան օրացույցի ամիսները (Grigoryan ōracʻuycʻi amisnerə) (layout · text) | |||
---|---|---|---|
January | February | March | April |
հունվար (hunvar) | փետրվար (pʻetrvar) | մարտ (mart) | ապրիլ (april) |
May | June | July | August |
մայիս (mayis) | հունիս (hunis) | հուլիս (hulis) | օգոստոս (ōgostos) |
September | October | November | December |
սեպտեմբեր (september) | հոկտեմբեր (hoktember) | նոյեմբեր (noyember) | դեկտեմբեր (dektember) |
Old Armenian
editEtymology 1
editFrom Proto-Indo-European *mr̥d-, grown from *merā-. Cognate with Sanskrit मृध (mṛdha, “fight, battle, war”), Avestan 𐬨𐬀𐬭𐬆𐬛- (marəd-, “to destroy”), Ancient Greek μάρναμαι (márnamai, “to fight, struggle”), Latin Mars (“the god of war”).
Noun
editմարտ • (mart)
- war, battle, combat
- ի մարտ պատերազմի պատրաստիլ ― i mart paterazmi patrastil ― to prepare for war
- ելանել ի մարտ պատարազմի ի վերայ ուրուք ― elanel i mart patarazmi i veray urukʻ ― to take up arms against
- մարտ դնել, մղել ընդ ումեք, տալ մարտ պատերազմի ընդդէմ ուրուք ― mart dnel, młel ənd umekʻ, tal mart paterazmi ənddēm urukʻ ― to give battle, to make war on, to wage war
- մարտ ընդ միմեանս հարկանել, մարտ եդեալ կռուել ― mart ənd mimeans harkanel, mart edeal kṙuel ― to fight, to combat, to attack
- միշտ մարտիւ լինել ընդ ումեք ― mišt martiw linel ənd umekʻ ― to be in perpetual hot water with, to he continually at war with
- մարտ ի վերայ ուրուք յարուցանել, ի մարտ պատերազմի գրգռիլ ― mart i veray urukʻ yarucʻanel, i mart paterazmi grgṙil ― to incite to battle, to excite or create war against
- մարտ պնտերազմի էր նոցա ընդ միմեանս վասն ― mart pnterazmi ēr nocʻa ənd mimeans vasn ― they were at war for
- անագորոյն մարտիւ պատերազմաւ ― anagoroyn martiw paterazmaw ― by a bloody battle, by a sanguinary conflict
- մարտն յերկոցունց կողմանց մնայր անպարտելի ― martn yerkocʻuncʻ kołmancʻ mnayr anparteli ― the battle remained undecided
- wrestling
- dispute, quarrel
Declension
editi-type
Synonyms
edit- (war): պատերազմ (paterazm)
Derived terms
edit- ախտամարտ (axtamart)
- աղանդամարտ (ałandamart)
- ամենամարտիկ (amenamartik)
- անհակառակամարտ (anhakaṙakamart)
- անձնամարտ (anjnamart)
- անմարտ (anmart)
- անմարտական (anmartakan)
- անմարտակից (anmartakicʻ)
- անմարտնչելի (anmartnčʻeli)
- անմարտուցեալ (anmartucʻeal)
- առիւծամարտիկ (aṙiwcamartik)
- աստուածամարտ (astuacamart)
- աստուածամարտիմ (astuacamartim)
- աստուածամարտութիւն (astuacamartutʻiwn)
- բազմամարտ (bazmamart)
- բազմարտօսր (bazmartōsr)
- բանամարտ (banamart)
- բարեմարտ (baremart)
- բերդամարտութիւն (berdamartutʻiwn)
- բռնամարտ (bṙnamart)
- բռնամարտիկ (bṙnamartik)
- բռնամարտիկն (bṙnamartikn)
- բռնամարտկութիւն (bṙnamartkutʻiwn)
- գազանամարտ (gazanamart)
- գազանամարտիկ (gazanamartik)
- գազանամարտութիւն (gazanamartutʻiwn)
- գաղտամարտ (gałtamart)
- գաղտնամարտ (gałtnamart)
- գիշերամարտ (gišeramart)
- գիշերամարտիկ (gišeramartik)
- գիշերամարտութիւն (gišeramartutʻiwn)
- գօտէմարտ (gōtēmart)
- գօտէմարտիմ (gōtēmartim)
- գօտէմարտութիւն (gōtēmartutʻiwn)
- դժոխամարտ (džoxamart)
- դժուարամարտ (džuaramart)
- դժուարամարտիկ (džuaramartik)
- դիմամարտ (dimamart)
- դիմամարտիկ (dimamartik)
- դիմամարտիմ (dimamartim)
- դիմամարտութիւն (dimamartutʻiwn)
- զինամարտիկ (zinamartik)
- զինամարտութիւն (zinamartutʻiwn)
- զօրամարտութիւն (zōramartutʻiwn)
- ըմբշամարտ (əmbšamart)
- ըմբշամարտապէս (əmbšamartapēs)
- ըմբշամարտիկ (əmbšamartik)
- ըմբշամարտիմ (əmbšamartim)
- ըմբշամարտութիւն (əmbšamartutʻiwn)
- ընդդիմամարտ (ənddimamart)
- ընդդիմամարտաբար (ənddimamartabar)
- ընդդիմամարտական (ənddimamartakan)
- ընդդիմամարտիկ (ənddimamartik)
- ընդդիմամարտիմ (ənddimamartim)
- ընդդիմամարտութիւն (ənddimamartutʻiwn)
- թերեմարտուցեալք (tʻeremartucʻealkʻ)
- ինքնամարտ (inkʻnamart)
- խաչամարտութիւն (xačʻamartutʻiwn)
- ծովամարտիկ (covamartik)
- ծովամարտութիւն (covamartutʻiwn)
- կամամարտ (kamamart)
- կառամարտ (kaṙamart)
- կառամարտիկ (kaṙamartik)
- կառամարտիմ (kaṙamartim)
- կառամարտութիւն (kaṙamartutʻiwn)
- կռփամարտիկ (kṙpʻamartik)
- հակամարտ (hakamart)
- հակառակամարտ (hakaṙakamart)
- հակառակամարտութիւն (hakaṙakamartutʻiwn)
- համամարտ (hamamart)
- համարձակամարտ (hamarjakamart)
- հետեւակամարտ (hetewakamart)
- հետեւակամարտութիւն (hetewakamartutʻiwn)
- հնգամարտիկ (hngamartik)
- հոգեմարտ (hogemart)
- հոգեմարտութիւն (hogemartutʻiwn)
- հոգէմարտ (hogēmart)
- ձիամարտիկ (jiamartik)
- ձիամարտութիւն (jiamartutʻiwn)
- ձիամարտք (jiamartkʻ)
- ճակատամարտ (čakatamart)
- ճակատամարտիկ (čakatamartik)
- ճակատամարտիմ (čakatamartim)
- ճակատամարտութիւն (čakatamartutʻiwn)
- մարդամարտ (mardamart)
- մարտադիր (martadir)
- մարտածնոյց (martacnoycʻ)
- մարտակ (martak)
- մարտական (martakan)
- մարտակառք (martakaṙkʻ)
- մարտակաց (martakacʻ)
- մարտակից (martakicʻ)
- մարտակռիւ (martakṙiw)
- մարտակռուիմ (martakṙuim)
- մարտակռուութիւն (martakṙuutʻiwn)
- մարտակցիմ (martakcʻim)
- մարտակցութիւն (martakcʻutʻiwn)
- մարտամբոխ (martambox)
- մարտայարդար (martayardar)
- մարտասէր (martasēr)
- մարտավար (martavar)
- մարտացու (martacʻu)
- մարտընտիր (martəntir)
- մարտիկ (martik)
- մարտիչ (martičʻ)
- մարտկոց (martkocʻ)
- մարտնչիմ (martnčʻim)
- մարտող (martoł)
- մարտութիւն (martutʻiwn)
- մարտուսոյց (martusoycʻ)
- մարտուցանեմ (martucʻanem)
- մարտօրէն (martōrēn)
- մեծամարտ (mecamart)
- մենամարտ (menamart)
- մենամարտիկ (menamartik)
- մենամարտիմ (menamartim)
- մենամարտութիւն (menamartutʻiwn)
- մերկամարտ (merkamart)
- մերկամարտիկ (merkamartik)
- մերկամարտութիւն (merkamartutʻiwn)
- մերկամարտուցեալ (merkamartucʻeal)
- միամարտ (miamart)
- միամարտիկ (miamartik)
- միամարտիմ (miamartim)
- միայնամարտիկ (miaynamartik)
- միայնամարտութիւն (miaynamartutʻiwn)
- միջնամարտիկ (miǰnamartik)
- մշտամարտ (mštamart)
- մրցամարտք (mrcʻamartkʻ)
- յառաջամարտ (yaṙaǰamart)
- յառաջամարտիկ (yaṙaǰamartik)
- յառաջամարտիչ (yaṙaǰamartičʻ)
- նախամարտիկ (naxamartik)
- նախամարտկութիւն (naxamartkutʻiwn)
- նաւամարտ (nawamart)
- նաւամարտական (nawamartakan)
- նաւամարտիկ (nawamartik)
- նաւամարտութիւն (nawamartutʻiwn)
- չարամարտ (čʻaramart)
- պատկերամարտ (patkeramart)
- պատկերամարտութիւն (patkeramartutʻiwn)
- պարսպամարտ (parspamart)
- պարսպամարտիկ (parspamartik)
- սկայամարտութիւն (skayamartutʻiwn)
- սուսերամարտ (suseramart)
- ստուերամարտ (stueramart)
- ստուերամարտիկ (stueramartik)
- վահանամարտութիւն (vahanamartutʻiwn)
- վերամարտիկ (veramartik)
- վերնամարտ (vernamart)
- վերնամարտութիւն (vernamartutʻiwn)
- վիշապամարտ (višapamart)
- տիրամարտութիւն (tiramartutʻiwn)
- քաղաքամարտութիւն (kʻałakʻamartutʻiwn)
- քաջամարտ (kʻaǰamart)
- քաջամարտիկ (kʻaǰamartik)
- քաջամարտութիւն (kʻaǰamartutʻiwn)
- քրիստոսամարտ (kʻristosamart)
- օձամարտ (ōjamart)
Descendants
edit- Armenian: մարտ (mart)
Etymology 2
editFrom Ancient Greek Μάρτιος (Mártios), from Latin martius.
Noun
editմարտ • (mart)
Declension
editi-type
Descendants
edit- Armenian: մարտ (mart)
See also
edit- (Gregorian calendar months) յունուար (yunuar), փեբրուարիոս (pʻebruarios), մարտ (mart), ապրիլ (april), մայիս (mayis), յունիս (yunis), յուլիս (yulis), օգոստոս (ōgostos), սեպտեմբեր (september), հոկտեմբեր (hoktember), նոյեմբեր (noyember), դեկտեմբեր (dektember) (Category: xcl:Months)
References
edit- Petrosean, Matatʻeay (1879) “մարտ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “մարտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “մարտ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Categories:
- Armenian terms with IPA pronunciation
- Armenian terms inherited from Old Armenian
- Armenian terms derived from Old Armenian
- Armenian lemmas
- Armenian nouns
- Armenian terms derived from Ancient Greek
- Armenian terms derived from Latin
- hy:Gregorian calendar months
- hy:War
- Old Armenian terms inherited from Proto-Indo-European
- Old Armenian terms derived from Proto-Indo-European
- Old Armenian lemmas
- Old Armenian nouns
- Old Armenian terms with usage examples
- Old Armenian terms derived from Ancient Greek
- Old Armenian terms derived from Latin
- xcl:Months
- xcl:War