Falo de la Okcidenta Romia Imperio

La Falo de la Okcidenta Romia Imperio (nomita ankaŭ Falo de la Romia Imperio aŭ pli simple Falo de Romo) estis la procezo de malpliiĝo en la Okcidenta Romia Imperio en kiu ĝi malsukcesis plenumi sian regadon, kaj ties vasta teritorio estis dividata en nombraj sukcedantaj polis. La Romia Imperio perdis la fortojn kiuj estis antaŭe ebligantaj al ĝi plenumi efektivan kontrolon; modernaj historiistoj mencias faktorojn inklude la efektivecon kaj nombrojn de armeanoj, la sanon kaj nombrojn de la romia loĝantaro, la forton de la ekonomio, la kompetentecon de la Imperiestro, la religiajn ŝanĝojn de periodoj, kaj la efikecon de la civila administrado. Ankaŭ pliiĝanta premo fare de "barbaroj" ekster romia kulturo ege kontribuis al la falo. La tialoj de la falo estas ĉefaj subjektoj de la historiografio de la antikva mondo kaj ili informas multon el la moderna diskurso pri la malsukceso de la ŝtato.

Animacia mapo de la Romia Respubliko kaj de la Imperio inter 510 a.K. kaj 530 p.K. Helbrune, Respubliko; viole, Imperio; helverde, Orienta/Bizanca Imperio; helblue, Okcidenta Romia Imperio.

La deklino de la Romia Imperio, aludas al la historia periodo, kiam malaperis la Okcidenta Romia Imperio. La kutime akceptata dato estas la 4-a de septembro 476, kiam abdikis la lasta okcidenta imperiestro Romulo Aŭgustulo.

La esprimo estis uzita por la unua fojo en la 18-a jarcento de Edward Gibbon en fama eseo. Li tamen estis nek la unua, nek la lasta homo, kiu interesiĝis pri la kialoj de la disfalo de la imperio. Ĝi restas grava temo por universala historio, kaj estis studita kaj pliriĉigita de la laboro de multaj historiistoj.

Vidu ankaŭ

• Malfrua Antikveco

Bibliografio

• Alföldy, Géza. Urban life, inscriptions,and mentality in late antique Rome. In Urban Centers and Rural Contexts in Late Antiquity, Thomas S. Burns and John W. Eadie (eds.). Michigan State University Press 2001. ISBN 0-87013-585-6.
• Bowersock, Glen, Peter Brown, Oleg Grabar. Interpreting Late Antiquity: essays on the postclassical world. Belknap Press of Harvard University Press, 2001. ISBN 0-674-00598-8.
• Brown, Peter. The Making of Late Antiquity, Harvard University Press, 1978.
• Burns, Thomas S. Barbarians Within the Gates of Rome : A Study of Roman Military Policy and the Barbarians, ca. 375–425 A. D. Indiana University Press 1995. ISBN 978-0-253-31288-4.
• Börm, Henning. Westrom. Von Honorius bis Justinian. Kohlhammer, 2013. ISBN 978-3-17-023276-1
• Cameron, Averil. The Mediterranean World in Late Antiquity. AD 395–600. Routledge 2011, ISBN 978-0415579612.
• Connolly, Peter. Greece and Rome at War. Revised edition, Greenhill Books, 1998. ISBN 978-1-85367-303-0.
• Galinsky, Karl. Classical and Modern Interactions (1992) 53–73.
• Gibbon, Edward. History of the Decline and Fall of the Roman Empire. With notes by the Rev. H. H. Milman. 1782 (Written), 1845 (Reviziita) https://www.gutenberg.org/files/25717/25717-h/25717-h.htm
• Goldsworthy, Adrian. The complete Roman Army. ISBN 978-0-500-05124-5. Thames & Hudson, 2003.
• Goldsworthy, Adrian. The Fall of the West: The Slow Death of the Roman Superpower. ISBN 978-0-7538-2692-8. Phoenix, an imprint of Orion Books Ltd, 2010.
• Heather, Peter. The fall of the Roman Empire. A new history. Pan Books, 2006. ISBN 978-0-330-49136-5.
• Halsall, Guy. Barbarian Migrations and the Roman West, 376–568 (Cambridge Medieval Textbooks)
• Harper, Kyle. Slavery in the late Roman world AD 275–425. ISBN (hardback) 978-0-521-19861-5. Cambridge University Press 2011.
• Hunt, Lynn, Thomas R. Martin, Barbara H. Rosenwein, R. Po-chia Hsia, Bonnie G. Smith. The Making of the West, Peoples and Cultures, Volume A: To 1500. Bedford / St. Martins 2001. ISBN 0-312-18365-8.
• Hodges, Richard, Whitehouse, David. Mohammed, Charlemagne and the Origins of Europe: archaeology and the Pirenne thesis. Cornell University Press, 1983.
• Jones, A. H. M. The Later Roman Empire, 284–602: A Social, Economic, and Administrative Survey [Paperback, vol. 1] ISBN 0-8018-3353-1 Basil Blackwell Ltd. 1964.
• Letki Piotr. The cavalry of Diocletian. Origin, organization, tactics, and weapons. Translated by Pawel Grysztar and Trystan Skupniewicz. Wydawnictwo NapoleonV ISBN 978-83-61324-93-5. Oświęcim 2012.
• Macgeorge, Penny. Late Roman Warlords. Oxford University Press 2002.
• MacMullen, Ramsay. Corruption and the decline of Rome. Yale University Press, 1988. ISBN 0-300-04799-1.
• Martindale, J.R. The Prosopography of the Later Roman Empire, volume II, A.D. 395–527. Cambridge University Press 1980.
• Matthews, John. The Roman empire of Ammianus. Michigan Classical Press, 2007. ISBN 978-0-9799713-2-7.
• Matthews, John. Western aristocracies and Imperial court AD 364–425. Oxford University Press 1975. ISBN 0-19-814817-8.
• Momigliano, Arnaldo. 1973. "La caduta senza rumore di un impero nel 476 d.C." ("The noiseless fall of an empire in 476 AD"). Rivista storica italiana, 85 (1973), 5–21.
• Nicasie, M. J. Twilight of Empire. The Roman Army from the reign of Diocletian to the Battle of Adrianople. J. C. Gieben, 1998. ISBN 90-5063-448-6.
• Randsborg, Klavs. The First Millennium AD in Europe and the Mediterranean: an archaeological essay. Cambridge University Press 1991. ISBN 0 521 38401 X.
• Rathbone, Dominic. "Earnings and Costs. Part IV, chapter 15", pages 299–326. In: Quantifying the Roman Economy. Methods and Problems. Alan Bowman and Andrew Wilson eds. Oxford University Press 2009, paperback edition 2013, ISBN 978-0-19-967929-4.
• Ward-Perkins Bryan. The fall of Rome and the end of civilization. Oxford University Press 2005 (hardback edition). ISBN 978-0-19-280728-1