Guadalcanal (Salomonoj)
Guadalcanal ([gŭadalkaNAL]), ebla esperantigo Gvadalkanalo, indiĝena nomo Isatabu, estas la ĉefa insulo en la Provinco Guadalcanal de Salomonoj, en la sudokcidenta Pacifiko, nordoriente de Aŭstralio. La insulo estas ĉefe kovrita de densa tropika pluvarbaro kaj havas montaran internon.
| Guadalcanal | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| insulo [+] | |||
| Akvejo | Salomona Maro | ||
| Supermara alteco | 2 335 m [+] | ||
| Koordinatoj | 9° 35′ S, 160° 14′ O (mapo)-9.59160.235Koordinatoj: 9° 35′ S, 160° 14′ O (mapo) [+] | ||
| Plej alta punkto | Mount Popomanaseu [+] | ||
| - koordinatoj | 9° 42′ S, 160° 4′ O (mapo)-9.7036111111111160.06194444444 [+] | ||
| Akvokolektejo | 5 302 km² (530 200 ha) [+] | ||
| Areo | 5 302 km² (530 200 ha) [+] | ||
| Loĝantaro | 109 382 [+] (1-a de januaro 1999) | ||
|
|||
|
|||
 |
|||
| Guadalcanal | |||
 Vikimedia Komunejo: Guadalcanal [+] |
|||
La malkovro de Guadalcanal fare de okcidentanoj dum la hispana ekspedicio de Álvaro de Mendaña en 1568. La nomo devenas el la vilaĝo Guadalcanal, en la provinco Sevilo, en Andaluzio, Hispanio, naskoloko de Pedro de Ortega Valencia, membro de la ekspedicio de Mendaña.
Dum 1942–43, ĝi estis la scenejo de la Kampanjo de Guadalcanal, kiu konsistis el akraj bataloj inter japanaj kaj usonaj trupoj. La usonanoj finfine venkis. Fine de la Dua Mondmilito, Honiara, en la norda marbordo de Guadalcanal, iĝis la nova ĉefurbo de la Brita Protektorato Salomonoj. Ankoraŭ en la 21a jardeko okazas ofte eksplodoj pro kaŝita armilaro kiu vundigas aŭ mortigas lokanojn.
Lingvoj
redaktiLa ĉefa lingvo parolata estas Tok Pisin (tokpisino), kvankam lokaj melaneziaj lingvoj ankaŭ estas vaste parolataj.
Bibliografio
redakti- Frank, Richard B. Guadalcanal: The Definitive Account of the Landmark Battle, Penguin Books, 1990.
- Hadden, Robert Lee. 2007. "The Geology of Guadalcanal: a Selected Bibliography of the Geology, Natural History, and the History of Guadalcanal."[rompita ligilo] by Robert Lee Hadden. Alexandria, VA: Topographic Engineering Center.
- Hakim, Joy. (1995) A History of Us: War, Peace and all that Jazz. Nov-Jorko: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-509514-2.