Justus LIPSIUS (1547-1606) (Overijse, Duklando Brabanto, en la 18-a de Oktobro 1547 - Loveno, en la 23-a de Marto 1606)[1] estis flandra humanisto kaj filologo. Li estas rigardita kiel unu el la plej renomaj erudiciuloj de la 16-a jarcento, kaj oni rajtas aserti ke li kreis veran beletristikan triumviraron kune kun Joseph Justus Scaliger (1540-1609) kaj Isaac Casaubon (1559-1614).

Justus Lipsius
Persona informo
Naskiĝo 18-an de oktobro 1547 (1547-10-18)
en Overijse
Morto 23-an de marto 1606 (1606-03-23) (58-jaraĝa)
en Loveno
Religio katolika eklezio vd
Lingvoj latina vd
Loĝloko Leiden vd
Ŝtataneco Hispana Nederlando Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Malnova universitato de Loveno
Katolika universitato de Loveno Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo gramatikisto
filologo
humanisto
universitata instruisto
klasikisto
historiisto
filozofo
verkisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Laborkampo Lingvoscienco Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva en JenaLeidenLoveno vd
Aktiva dum 1562–1606 vd
Verkado
Verkoj De Constantia vd
Filozofo
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Biografio

redakti

Li studis kun la jezuitoj en Kolonjo, kiuj konfirmis lian pasion por la klasika literaturo kaj latina kaj greka. En 1579, li ekis instrui historion en la ĵus kreita Universitato de Lejdeno. En sia vivofino li estis profesoro pri latina en la Universitato de Loveno. Lipsius lernigis en la universitatoj de Jena, Lejdeno kaj Loveno. Li estis aŭtoro de serio da verkoj, kies celo intencis revigliĝi la malnovan filozofan ĉenon konatan kiel Stoikismo, sub la formo akordigebla kun la kristanismo, prenante kiel eka modelo la verkon de la filozofo Lucius Annaeus Seneca. La plej grava el tiuj verkoj estis "De constantia" (Pri la konstanteco).

 
Justus Lipsius

Lia nova formo de stoikismo influis grandan nombron da siaj intelektaj samtempuloj, kaj donis lokon al iu movado konata kiel nov-stoikismo.

Latinaj verkoj

redakti
  • Hortorum lib. IV. Cum Disputatione de cultura hortensi. Joan. Meursii fil. Arboretum sacrum. Angeli Politiani Rusticus. Adhaec Lipsii Leges hortenses et Lazari Bonamici carmen De vita rustica, Éd. René Rapin, Ultrajecti, Apud J. Ribbium, 1672
  • I. Lipsi Satvrnalivm sermonvm libri dvo, qui de gladiatoribus, Lvgdvni Batavorvm, Ex officina Plantiniana, apud Franciscum Raphelengium, 1590
  • Iusti Lipsi Politicorum sive Civilis Doctrinae Libri Sex (Quid ad Principatum maxime Spectant), Lugduni, In Officina HVG. A Porta, Apud Fratres de Babiano, 1592
  • Iusti Lipsi Epistolae Pars III, 15881590 Eas ediderunt, adnotatione critica instrŭerunt, notisque illustrarunt Sylvette Sué & Hugo Peeters, Brussel, Koninklijke Academie voor wetenschappen, letteren en schone kunsten van België, 1987
  • Iusti Lipsi Epistolae quam curavit edendam Jeanine De Landtsheer, Brussel, Koninklijke Academie voor wetenschappen, letteren en schone kunsten van België, 1994
  • Iusti Lipsi saturnalium sermonum libri duo, qui De gladiatoribus, Antverpiae, Ex officina Plantiniana, apud Ioannem Moretum, 1604, 1598
  • Iusti Lipsis Epistolae Pars XIII, 1600, Brussel, Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten, 2000
  • De amphitheatro liber: in quo forma ipsa loci expressa, et ratio spectandi, cum aeneis figuris, Lugduni, Batavorum, Ex officina Christophori Plantini, 1584
  • Justi Lipsi de amphitheatris quae extra Romam libellus: in quo formae eorum aliquot & typi, Antverpiae, apud Ch. Plantinum, 1584
  • Iusti Lipsi Saturnalium sermonum libri duo: qui de gladiatoribus, Éd. Jan Moretus, Antverpiae, ex officina Plantiniana, apud Ioannem Moretum, 1604
  • Iusti Lipsi de Cruce: ad sacram profanamque historiam utiles, Éd. Jan Moretus, Antverpiae, ex officina Plantiniana, apud Ioannem Moretum, 1593
  • De Constantia Libri Duo, Qui alloquium praecipue continent in Publicis malis. Antwerpen, 1584
  • Politicorum sive Civilis Doctrinae Libri Sex. Leiden, 1589
  • Manuductionis ad Stoicam Philosophiam Libri Tres, L. Annaeo Senecae, aliisque scriptoribus illustrandis. Antwerpen, 1604
  • Annaei Senecae Philosophi Opera, Quae Existant Omnia, A Iusto Lipsio emendata, et Scholiis illustrata. Antwerpen, 1605
  • Diva Virgo Hallensis. Antwerpen, 1605
  • Fasciculus ... Opusculorum Passionem Crucemque Dominicam Ex Antiquitate & Philologia Illustrantium". Dusseldorpii: vander Smissen, 1730.
  • Pieter Burmann [Hrsg.]: Sylloge epistolarum a viris illustribus scriptarum Arkivigite je 2012-08-29 per la retarkivo Wayback Machine. Leidae: Apud Samuelem Luchtmans, 1727. Band 1 Lipsius' Briefe, Universitato de Mannheim

Bibliografio

redakti

Vidu ankaŭ

redakti

Referencoj

redakti
  1. Wikisource - Catholic Encyclopedia
 Rilataj artikoloj troviĝas en
Portalo pri Homoj
  NODES