| „ Preskaŭ du jaroj intervenis de la tempo, kiam S-ro Luyken konigis al la Esperantistaro sian talenton per la nun mondkonata originala romano Paŭlo Debenham. Ni memoras, kiel la flua stilo kaj la lerta uzo de nia lingvo montrita de nia aŭtoro, kaptis la imagon kaj ebligis, ke ni facile iru de ĉapitro al ĉapitro kun kreskanta intereso, sen sento, ke oni legas en iu krom propra nacia lingvo.
S-ro Luyken nun riĉigis nian literaturon per alia ĉarma romano, kiun ni kore rekomendas al niaj legantoj, kaj kiun kelkaj eble trovos pli interesa, ol lian unuan romanon; kaj ĉiuj konsentos, ke laŭ lingva vidpunkto ĝi montras grandan antaŭenpaŝon. Kompreneble la fakto, ke ĝi estas jam submetita manuskripte al samideanoj en diversaj landoj, estas garantio, ke laŭ lingva vidpunkto ĝi estas bona, ke la stilo estas internacia.
La agado de la romano havas lokon en la unua kvarono de la deknaŭa jarcento, parte en Anglujo kaj parte en Germanujo. Vilfrido Gallimore, la ĉefa persono priskribita, estas juna arĥitekturisto, pri kies devemo ekzistas iom da mistero, sed kies edukado kaj pensirigo estas prizorgata de vilaĝa lernejestro, fraŭlo, Silaso Hutton, kiu kuraĝigas en sia zorgato entuziasmon por bona muziko kaj precipe por ludado de la violono.
Vilfrido dum sia juneco, amikiĝas kun knabineto, Flora Broadbent, filino de Sinjoro Broadbent, juristo, kiu loĝas en iom aristokrata domego apud la vilaĝo kaj tenas sin aparte de la ordinaruloj en tiu loko. Vilfrido kaj Flora ofte vizitas malsanulinon, kiu nomiĝas F-ino Lambert, kaj kiu montras pli ol ordinaran intereson pri la bonstato de Vilfrido materiale kaj spirite.
Vilfrido iras al London por plenumi sian profesian lernoservon por fariĝi arĥitekturisto. Tie li konatiĝas kun familio Parkinson, en kies domo li renkontas Hindan Princidon, Sri Kunwar Kriŝna, kiu tre interesas sin pri Vilfrido. La Princido estas mistikulo, kiu posedas grandan scion pri orienta filozofio kaj astrologio.
Li estas favora al Vilfrido, kiu fariĝis intima konfidanto de la Princido. Li rakontas al Vilfrido longan familian historion kaj fine diras, ke li ellaboris la horoskopon de Vilfrido kaj trovis, ke tiu ĉi estas persono, al kiu en la daŭro de jarcentoj lia tuta familio sopiras por savi ĝin de terura malbeno, kiu afliktas ĝian idaron. La Princido estas en Londono, kiel persekutanto en proceso en La Piincido estas en Londono, kiel persekutanto en proceso en la Brita juĝejo pri teritorio en Hindujo. La advokato de la Princido estas Leo Broadbent, frato de Flora, kaj tiu perfidas sian klienton, kaj vendas al la defendantoj por granda monsumo la sekreton de gravaj geografiaj kartoj, kies ekziston nur li kaj Vilfrido priscias. La kartoj estas forŝtelataj kaj la Princido pro manko de ili malgajnas la proceson, kaj lia ĉagreno estas pligrandigata de la rifuzo de Vilfrido iri al Hindujo por plenumi la rolon de la familia savanto.
Leo Broadbent lerte direktas la suspektojn de la Princido pri la ŝtelo al Vilfrido, kontraŭ kiu li havas malamikecon pro ties konateco kun Flora. Vilfrido, sciante, ke la eltrovo de la vera kulpulo tuŝos la honoron de la familio de Flora, elektas porti la ŝarĝon de la kulpo, kaj foriras al Germanujo, fortigite de la certigo, ke Flora, Fraŭlino Lambert kaj sia amikino, Doroteo
Parkinson, kiu sekrete amas Vilfridon, dediĉas sin al la eltrovo de la vero, en kiu laboro ŝi poste havas la kunhelpon de Flora. Fine la vero elstariĝas, LeoBroadbent' estas ekzilita, Vilfrido en Germanujo lernas la sekreton pri sia naskiĝo, kaj revenas al Anglujo por feliĉigi sin en la amo de Flora kaj sia patrino, kiun ĝis tiam li konis sub la nomo de Fraŭlino Lambert.
La leganto ne nur trovos en la romano la interesan rakonton ĵus skizitan, sed multe da informoj rilate al orienta filozofio, rozakrucismo kaj diversaj metodoj, per kiuj la homa cerbo serĉis Dian konon. S-ro Luyken evidente verkas kun la celo, konigi al la homaro la bazon de la sperto pri Dio en la animo de evangelia kristano, kaj en tiu rilato lia romano havos specialan intereson por multe da esperantistoj.
Ni devas komplimenti la presistojn, la “ Garden City Press,” Letchworth, pri la bonega maniero en kiu ili prezentis la romanon. ” |
Tiu verko estas (tute aŭ parte) entenata en la rete alirebla Tekstaro de Esperanto.
