Sulfura dioksido

Sulfura dioksido aŭ dioksido de sulfuro, molekula formulo SO₂, estas anhidrido de la sulfita acido H₂SO₃. Sulfura dioksido estas senkolora, akre odoranta kaj acide gustanta, venena gaso. Ĝi ekestas precipe per la bruligo de sulfurentenanta fosila brulaĵoj kiel karbo aŭ naftoproduktoj, kiuj entenas ĝis 4 procentojn da sulfuro. Sulfura dioksido kontribuas je konsiderinda parto al la aerpoluado, ĝi estas la kaŭzo de acida pluvo, dum kiu la sulfurdioksido kun la akvo kombiniĝas al sulfita acido (H₂SO₃). Por malebligi tion ekzistas diversaj procedoj de fumgassensulfurigo.

Sulfura dioksido
speco de kemiaĵo
sulfura oksido
Ĝeneralaĵoj
Nomo	Sulfura dioksido
Kemia formulo	SO₂
CAS-numero-kodo	7446-09-5
PubChem-kodo	1119
ChemSpider-kodo	1087
SMILES	O=S=O
Karakterizaĵoj
Molmaso	64.066 g/mol
Fazo de materio	gaso
Denseco	2,6288 g/L
Sekurecaj indikoj
Pridanĝeraj indikoj nekonata GHS etikedigo de kemiaĵoj R: S:
Se eble, uziĝu unuoj de la Sistemo Internacia de Unuoj. Escepte de la notoj alie indikitaj, la datumoj rilatas al materialoj laŭ la ordinaraj normoj pri temperaturo kaj premo (25o kaj premo je 1 atmosfero aŭ 760 mm de Hg).

Ĝi estas liberigita nature per vulkana agado kaj estas produktita kiel kromprodukto dum kupro-elfosado kaj dum bruligado de fosiliaj brulaĵoj poluitaj kun sulfuraj komponaĵoj.

Produktado

• per bruligo de sulfuro aŭ sulfuroksido
• per rostado de sulfuraj ercoj, ekzemple de pirito:

$\mathrm {4\;FeS_{2}+11\;O_{2}\ \longrightarrow \ 2\;Fe_{2}O_{3}+8\;SO_{2}} \qquad \Delta H<0$

(Fero(II)-sulfido kaj oksigeno reakcias al fero (III)-oksido kaj sulfurduoksido.)

• el sulfitoj per iom fortaj acidoj

$\mathrm {Na_{2}SO_{3}+2\;HCI\ \longrightarrow \ 2\;NaCl+H_{2}O+SO_{2}}$

Ecoj

Mezomera limformulo de la sulfura dioksido estas jena:

Likva sulfura dioksido solvas multnombrajn substancojn kaj pro tio establiĝis kiel valora solvilo.

Uzo

En la nutraĵindustrio sulfura dioksido sub la nomo E 220 estas uzata kiel konservigilo kaj antioksidanto, precipe por sekfruktoj, terpommenuoj, fruktosukoj, marmelado kaj vino.

Ĝi servas ankaŭ por la produktado de sulfurila klorido SO₂Cl₂ kaj tionila klorido SOCl₂.

Krome sulfura dioksido estas grava iniciatanto por produkti sulfura trioksidon, por poste produkti koncentritan sulfata acidon (H₂SO₄), ekzemple per kontaktprocedo.

Sulfura dioksido ankaŭ servas por la produktado de multaj kemiaĵoj, medikamentoj kaj farbsubstancoj, kaj por blankigi paperon kaj tekstilaĵojn.

Certecindikoj

Koncentriĝo de sulfura dioksido, kiu superas la MLK-valoron (maksimuma laborej-koncentriĝo), povas al la homo kaŭzi kapdolorojn, naŭzon kaj senton de duonsveno. Je pli alta koncentriĝo la gaso forte damaĝas la bronkojn kaj pulmon aŭ eĉ la nuklean acidon, la portantojn de la heredaj ecoj.