Sjamen

urbo en Fuĝjano, Ĉinio
(Alidirektita el Xiamen)

Sjamen (ĉine 廈門市/厦门市, pinjine: Xiàmén, estas metropolo kaj universitata urbo ekde 1921 en Ĉina Popola Respubliko. La historia loknomo estas Amoj (el la loka lingvo, la minnana). La municipo administras ankaŭ proksimajn distriktojn kaj zonojn.

Larĝa panoramo de Sjamen
Sjamen

emblemo

subprovincnivela dividaĵo de Ĉinio
urbego
departemento-ranga urbo
city specifically designated in the state plan (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Administrado
Poŝtkodo 361000
En TTT Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro 4 110 000  (2018) [+]
Loĝdenso 2 419 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo 24° 29′ N, 118° 5′ O (mapo)24.479722222222118.08194444444Koordinatoj: 24° 29′ N, 118° 5′ O (mapo) [+]
Areo 1699,39 km² ( 169 939 ha) [+]
Horzono UTC+08:00 [+]
Sjamen (Fuĝjano)
Sjamen (Fuĝjano)
DEC
Situo de Sjamen
Sjamen (Ĉinio)
Sjamen (Ĉinio)
DEC
Situo de Sjamen

Map

Alia projekto
Vikimedia Komunejo Xiamen [+]
vdr
La insulo Sjamen

Insulo Gulangyu, aŭ Insulo Kulansu (normĉine: 鼓浪嶼,鼓浪屿, pinjino Gǔlàngyǔ) estas marborda insulo en la Tajvana Markolo, situanta en la urbo Xiamen. Ekde 1845, ekzistas eŭropa setlejo ĉi tie.

Geografio

redakti

Sjamen etendiĝas laŭ Tajvana markolo. La urbo konsistas el insulo kaj la kontraŭa kontinenta parto, kiujn ponto kunligas. Aliaj proksimaj insuloj, nome la insularo Ĝinmenoj, apartenas al Tajvano.

Historio

redakti

Sjamen menciiĝis jam en 282. Jam dum la mezepoko ĝi estis internacia havenurbo kaj ankaŭ bazo kontraŭ piratoj. Ekde 1541 ankaŭ portugaloj uzis la havenon. Pro la Opia milito la britoj akiris la urbon en 1842.

Ekonomio

redakti

Sjamen estas speciala ekonomia zono ekde la 1980-aj jaroj. La plej gravaj industriaj branĉoj estas fiŝkaptado, ŝipkonstruado, nutraĵprilaboro, teksaĵoj, maŝinkonstruado, kemiaj industrioj, telekomunikado, kaj financaj servoj.

Klimato

redakti
 
Mozaikbildoj pri Sjamen (financa urboparto, universitato, domo en la insulo, la ponto)
 
Stacidomo de Sjamen
 
Templo kaj biblioteko en Sjamen
 
Strato en Sjamen

Sjamen etendiĝas en subtropika klimato kun influo de musono. La tutjara averaĝa temperaturo estas 21 °C. Inter junio-septembro tio estas 30 °C. Jare pluvas po 1350 mm. En ĉiuj monatoj pluvas, sed plej ofte inter aprilo-septembro. Frosto estas tre malofta.

Trafiko

redakti

Sjamen havas internacian flughavenon, aŭtovojon, stacidomon kaj havenon. En la urbo aŭtobusoj liveras la pasaĝerojn. Taksioj estas oftaj. Multaj uzas biciklojn, ĉar la motorcikloj kaj mopedoj estas malpermesitaj.

La Metroo de Sjamen ekfunkciis la 31-an de decembro 2017.

Vidindaĵoj

redakti

Ĝemelurboj

redakti

Fontoj

redakti
  • Hungara kaj angla Vikipedioj

Eksteraj ligiloj

redakti
 
Universitato en Sjamen
  NODES
design 1
Done 2