Asertiveco

Asertiveco estas kapablo realigi proprajn, sendependajn opinion, decidon aŭ intereson. Ĝi estas konsiderata kiel grava komunika kapablo. Ĝi ebligas klare esprimi kaj realigi nian opiniojn kaj ideojn eĉ ne rompante rajtojn de aliuloj. Instruas ĝin multe da fakuloj por evoluigi la personecon, psikoterapeŭtoj kaj ĝi estas ankaŭ enhavo de multaj popularaj manlibroj por mem-helpo kaj propra perfektigo.

Difino

Asertivo estas la kapablo de homo esprimi sian kredon kaj protekti siajn rajtojn sen malobservi la rajtojn de aliaj. Ĝi estas kondutisma aliro decide respondi al eventoj, kun la celo evoluigi harmoniajn rilatojn kun la socia medio.

Asertiveco estas konscia, konsekvenca, klara, rekta kaj ekvilibra formo de esprimo, kies celo estas la transdono de onies ideoj kaj sentoj, aŭ la protekto de onies rajtoj sen damaĝi aliajn, agante de interna stato de memfido.

Esti asertema signifas preni respondecon pri la propra vivo kaj elektoj, kaj ne lasi sin forflui laŭ la elektoj de aliaj homoj. Ĝi signifas agi el la kredo, ke estas memregado en la vivo kaj eviti pensadon, kiu kulpigas aliajn aŭ "cirkonstancojn" pri tio, kio okazas. Asertiva konduto antaŭenigas egalecon inter homoj kaj permesas al la individuo agi laŭ siaj plej bonaj deziroj, instigas la esprimon de honestaj sentoj honeste, dum konservante bazan dececon kaj sen damaĝi aŭ nei la rajtojn de aliaj.

Preni respondecon rilatas al la rajto decidi sian karieron, proksimajn rilatojn kaj vivstilon. Ĝi signifas fidi vian propran juĝon kune kun peti helpon kaj gvidon de aliaj. Inkluzivita en ĉi tio estas la ekzercado de civitaj rajtoj, kiel membro de la komunumo, kiel kliento, kiel dungito, kiel partoprenanto en diskutoj. Defendi la rajtojn inkluzivas ankaŭ la kapablon esprimi opiniojn, poziciojn, subtenon kaj opozicion; respondi al kritiko, malestimo aŭ kolero; respondi al malobservo de rajtoj; rifuzi; fiksi tempajn kaj energiajn limojn.

Konservi bazan dececon signifas atingi sian plenan personan potencialon sen esprimi maljustan kritikon al aliaj, kaj sen okupiĝi pri ofenda konduto, insultado de moknomoj kaj manipuladoj. Asertiva konduto estas pozitiva deklaro al si mem kaj ankaŭ aprezo al aliaj.

Asertiveco estas ankaŭ konduto. Por kompreni ĝin oni komprenos la ekstremojn de tri ŝablonoj de konduto. La unua nomiĝas agresema. Ĝia esenco - ricevi tion, kion oni volas je ajna kosto eĉ je la nivelo de damaĝi alian. La dua nomiĝas pasivo. Ĝi estas metita ĉe la alia ekstremo. Ĝi preferus rezigni siajn rajtojn kaj dezirojn nur por eviti la eblecon, ke la alia partio sentiĝu malkomforta. La asertivo estas metita en la mezon de la skalo. Asertivulo scias kiel postuli siajn rajtojn sen detrui la kvaliton de siaj rilatoj kun tiuj ĉirkaŭ si.

Denaska aŭ akirita trajto?

La asertiva konduto estas akirita ŝablono de pensprocezoj, akirprocezo kiu komenciĝas ekde infanaĝo kaj daŭras dum la tuta vivo de homo, tial ĝi ankaŭ povas esti konstante plibonigita.

La historia fonto de lernado pri asertiveco estas en konduta psikologio: la laboro de Pavlov, Salter kaj Wolpe. Ĉi-lasta, Joseph Wolpe, estis la unua esploristo en tiu kampo kiu uzis la esprimon "asertiveco" (Wolpe 1958). Kadre de sia esplorado, li trovis, ke homo ne povas sperti du kontraŭajn emociajn statojn samtempe - homo ne povas esti kaj trankvila kaj streĉa samtempe. Wolpe montris ke asertiva konduto en situacioj de angoro fakte inhibicias la angoron kaj kondukis al reago ke estis pli facile por la paciento konduti asertive en ĉi tiuj situacioj. Ĉi tiu metodo estis trovita pli efika esti trankvila ol provi ne esti maltrankvila, ĉar ĝenerale dirita estas pli facile esti io ol provi ne esti io.

Poste, la kompreno de la asertiveco estis evoluigita fare de Alberti, Emmons, Lazarus kaj Fenster-Heim. Ĉi tiu evoluo implikis observi, izoli, analizi kaj klasifiki asertivan konduton. Tiuj evoluoj estis reflektitaj en la identigo kaj taksado de efikaj teknikoj por instruado de tiuj kondutoj.

Asertiva konduto estas akirita procezo, kiun ĉiu persono povas lerni, adaptiĝi kaj agi por akiri la plej bonan kvaliton el sia vivo kaj riĉigi siajn rilatojn kun tiuj kiuj estas ĉirkaŭ li. Estas vere, ke ekzistas pensmanieroj kaj kondutoj, kiujn homo disvolvas en juna aĝo, eĉ certaj denaskaj trajtoj, kiuj pli nature instigas asertivan konduton, sed tamen la kerno de ĉi tiu konduto estas akirita kaj ĉiu povas kaj adopti kaj adaptiĝi.

Sekve de ĉi tiu koncepto, asertiveco fariĝis varma temo en la diversaj trejnaj procezoj, multaj kursoj estis malfermitaj pri la temo por la ĝenerala publiko kaj por unikaj traktadoj, multaj libroj estis verkitaj kaj instruaj procezoj pri la temo estas aplikataj al la junularo, ĉefe en klasoj.

Karakterizaĵoj de la asertiva persono

La asertiva diskurso karakterizas per fakta diskurso, akra kaj klara unuflanke, tamen atentema aliflanke, ĝentila kaj konsiderinda aliflanke. Ĉar la diskurso karakteriziĝas per atento same kiel per parolo, estas multaj vojoj, kiujn oni povas sekvi por solvi la defion aŭ problemon kiu estas alfrontata. La asertiva konduto rekomendas esprimi onies dezirojn en respektema, justa kaj honesta maniero. Gravaj emfazoj laŭopinie estas esprimi vin laŭ fakta kaj logika maniero, mallonga kaj klara. Aliaj gravaj emfazoj en asertiva konduto estas demandi demandojn kun respekto al la opinio de la alia, kaj havi pozitivan kaj ĝentilan diskurson kun la homoj, eĉ se ilia konduto estas negativa.

Frazoj kiuj karakterizas la asertivan personon:

Mi povas.
Mi prenas respondecon.
Ju pli mi provas, des pli mi sukcesas.
Ridetoj ne kostas min plie.
Estu ĉi tie kaj nun
Via problemo estas nia problemo, ni provos solvi ĝin kune.
Kiam io malsukcesas, ni provos alian manieron.

Korpa lingvo, kiu karakterizas la asertiveman homon: starigas sian kapon, havas bonan pozon, rimarkas, kio okazas ĉirkaŭ li, aspektas vigla kaj energia.

Eblas pli bone kompreni asertivecon ankaŭ komprenante tion, kion oni devas eviti. Neasertiveco estas la rezulto de adoptado de malĝustaj pensmanieroj, kiel ekzemple "Mi eble vundos iun do mi ne meritas ĝin", "Mi estos malakceptita se mi rifuzos" aŭ alternative "Kiu tiu estas ĉiuokaze? Mi ne demandas tiun! ". Pro tio, bona maniero plibonigi la konduton estas unue identigi la pensmanieron kiu estas blokigita.

Asertiva, neasertiva kaj agresiva kondutoj

Kiel komunika stilo kaj strategio, asertiveco diferenciĝas de agreso kaj pasiveco. Por distingi tiujn ĉi tri konceptoj estas grave kompreni, kiel kondutas al postenoj siaj kaj la aliaj.

Homo, kiu traktas asertive, priregas klare difini siajn postulojn. La homo ne traktas kontraŭ rajtoj de aliuloj, kaj scias aŭskulti kaj kapablas veni al kompromiso.

Pasiva homo, male, ne kapablas klare formuli kaj sciigi siajn postulojn, mankas al la tiu memfido kaj certeco dum traktado kun aliaj, kaj tial tiu ne kapablas sufiĉe realiĝi. La homo ne kapablas alfronti al konduto de manipulanto.

Diference de asertiveco, agresiveco koneksas kun dura realigado de la opinio. La agresivaj homoj ne respektas la opiniojn de aliaj. Dum sia agado ili ofte malhumiligas la aliajn. Agresemo ne estas komprenata kiel korpa atako, sed ankaŭ kiel vorta (ironio, sarkasmo, vulgara aŭ laŭta sinprezentado).

Asertivaj rajtoj kaj principoj

Ĉiu, kiu volas scii ĝuste realiĝi, persisti pri sia opinio kaj esti rezistema rilate al manipulado, devus koni kaj samtempe respekti la tiel nomatajn asertivajn homajn rajtojn. Apartenas inter ili tiu ĉi deko de rajtoj.

1. Ni havas rajton mem prijuĝi sian propran konduton kaj sentojn kaj respondeci pri ili.	6. Ni havas rajton esti sendependa de propra volo de aliuloj.
2. Ni havas rajton proponi neniujn pardonigojn kaj parolojn senkulpigantaj nian konduton.	7. Ni havas rajton erari kaj respondeci pri tio.
3. Ni havas rajton prijuĝi, ĉu kaj kiom ni respondecas por solvo de problemoj de aliaj homoj.	8. Ni havas rajton fari nelogikajn decidojn.
4. Ni havas rajton ŝanĝi sian opinion.	9. Ni havas rajton diri: "Mi ne komprenas."
5. Ni havas rajton diri: "Mi ne scias."	10. Ni havas rajton diri: "Tio estas indiferenta por mi."

Asertivaj teknikoj

Oni povas uzi kelkajn teknikojn:

Gratigita gramofondisko: Ĝi apartenas al la plej konata kaj la plej uzata tekniko. Oni klare kaj unusignife ripetas sian postulon senĉese denove kaj denove (kiel resaltanta ludigilo sur gramofondisko). Tiu ĉi tekniko postulas trankvilon kaj persistemon. Estas necese uzi ĝin kun pripenso - ĝi ne taŭgas en pli longdaŭraj rilatoj. Bone ĝi male funkcias unufoje, ekz. dum reklamaciado de varo aŭ dum labortraktado.
Peto pri afableco: Oni ne devus timi esprimi siajn dezirojn. Se oni volas ion, oni devus scii peti pri tio kaj ne atendi, ĉu la ceteraj komprenos tion. Estas grave difini siajn dezirojn kompreneble.
Malfermita pordo: Ni kapablas rajtigi sian kontraŭulon. Ni koncentriĝos al faktoj, en dialogo ni trovos veran aŭ nur parte veran ideon, kun kiu ni konsentos. La kontraŭulo iom post iom perdos energion por meti pluajn argumentojn.
Akceptebla kompromiso: Ĝi konsistas en atingo de ambaŭflanka kontenteco per propono por ambaŭflanka akceptebla kompromiso.
Rifuzo aŭ arto diri ne: Se ni ne konsentas kun io, ni ne volas ion, ni havas rajton diri "ne" sen kia ajn sento de kulpo.
Negativa demandado: Temas pri tekniko de reago al kritiko. Oni elparolos peton pri pli detala kritiko - oni do ne reagas do per defendo. Per tio ĉi estas malfermata komunikado. La kritikata flanko tiel povas konscii siajn erarojn. Sed se la kritiko estas manipula, tiu ĉi tekniko celas pozitive al elĉerpiĝo de argumentoj de la alia flanko.
Selekta ignorado: Oni ne tro reagas al la kritiko, sed la kritikata flanko sciigos, ke la argumentoj estas notitaj. Tiu ĉi metodo celas eviti la ripetatan ĝeneralan eraron.

Vidu ankaŭ

Por plua legado

Alberti, Robert E. & Emmons, Michael L. Your Perfect Right: Assertiveness and Equality in Your Life and Relationships. 2001
Bower, S.A. & Bower, G.H. Asserting Yourself: A Practical Guide for Positive Change. 1991
Davidson, Jeff. The Complete Idiot's Guide to Assertiveness. 1997
Dyer, Wayne W. Pulling Your Own Strings. 1978
Lloyd, Sam R. Developing Positive Assertiveness: Practical Techniques for Personal Success. 2001
Milne Pamela E. The People Skills Revolution: A Step-by-Step Approach to Developing Sophisticated People Skills, Global Professional Publishing 2011
Paterson, Randy J. The Assertiveness Workbook: How to Express Your Ideas and Stand Up for Yourself at Work and in Relationships. 2000
Smith, M. J. When I Say No, I Feel Guilty. 1975

Bibliotekoj