Béla Lugosi

Béla LUGOSI [lugoŝi], familinomo Blaskó (Lugos, 20-a de oktobro 1882 – 16-a de aŭgusto 1956, Holivudo) estis hungara aktoro plej konata pro sia rolo de Drakulo en la Broadway dramo de klasika vampiro-rakonto de Bram Stoker. Poste Lugosi ludis la saman rolon en la 1931-a filmo. Poste, li havis longdaŭran karieron kiel filmaktoro en Holivudo, ĉefe en hororaj filmoj (Serio-Frankenstein).

Béla Lugosi
hungara Holivuda film-aktoro
Persona informo
Lugosi Béla
Naskonomo	Blaskó Béla Ferenc Dezső
Naskiĝo	20-an de oktobro 1882 (1882-10-20) en Lugos, Aŭstrio-Hungario (nun: Lugoj, Rumanio)
Morto	16-an de aŭgusto 1956 (1956-08-16) (73-jaraĝa) en Los-Anĝeleso
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Korinfarkto vd
Tombo	tombejo Sankta Kruco en urbo Culver, grotto, lot 120, grave 1 vd
Lingvoj	angla • hungara vd
Ŝtataneco	Hungario Usono vd
Subskribo
Memorigilo
Familio
Edz(in)o	nekonata valoro (1955–1956) Lillian Arch (en) (1933–1953) nekonata valoro (1929–1929) Ilona Montagh (1921–1925) nekonata valoro (1917–1920) vd
Infanoj	Bela G. Lugosi (en)  ( ) vd
Profesio
Alia nomo	Arisztid Olt • Olt Arisztid • Albert Lugesi • Belo Lugosi vd
Okupo	filmaktoro sindikatisto teatra aktoro aktoro vd
Aktiva dum	1917–1956 vd
Honorigoj Honorigoj  stelo sur la Trotuaro de famo en Holivudo vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj

Biografio

Dekunu-jaraĝe li fuĝis el sia hejmo. Li laboris en minejo, sed deziris fariĝi aktoro. Sian unuan sukcesan debuton li havis en 1900 en Szabadka, de kie oni invitis lin al Szeged, poste Budapeŝto. Siajn aktorajn studojn li faris en privatlernejo kaj praktikan instruadon ricevis inter 1902–1904 en Temesvár. Ekde tiam li ludis naŭ jarojn en provinco, en Debrecen (1909–10) kaj Szeged (1910–11). En sezono 1911–12 li engaĝigis sin al Király Színház, dume frekventis la aktorlernejon de Szidi Rákosi. Li ricevis nur etajn rolojn kaj tiu ne ŝanĝis eĉ tiam, kiam li venis en 1911 al Nacia Teatro. Pro la teatra neglekto li engaĝigis sin al Sztár Stúdió de filmreĝisoro Deésy Alfréd, kie li rolis sub artistnomo Olt Arisztid. En la fino 1918 li estigis ligon sub nomo Libera Organizo de Teatrdungitoj kaj partoprenis kontraŭregiatarajn manifestacioj. En 1919 oni maldungis lin kaj tial li devis elmigri. En 1926 oni amnestiis lin, sed ne revenis hejmen. Post Vieno, Berlino en 1921 elmigris Usonon. Tie inter 1922 kaj 1928 trairis la amerikan provincon kun trupo de Palásthy Sándor kaj kun Novjorka Hungara Scenejo de Tóth István. Li estis kune kun Darvas Károly ankaŭ la reĝisoro de trupo. Li prezentis sin en Ameriko unuan fojon en la hungara lingvo La tragedio de'l homo de Imre Madách la 9-an de aprilo 1922 en novjorka Lexington Theatre. Sekve ankaŭ la publiko de Chicago kaj Cleveland povis vidi la teatraĵon.

Ĉefaj roloj

• Hamlet (Shakespeare);
• Rómeó (Sh.: Rómeó és Júlia);
• Lucifer (Madách I.: Az ember tragédiája).

Bibliografio

• Madách I.: Az ember tragédiája;
• Bíró L.: Sárga liliom;
• Heijermans: Ghetto.

Eksteraj ligiloj

• Bela Lugosi filmography
• Filmo Dracula Arkivigite je 2008-07-05 per la retarkivo Wayback Machine