Dinastio Qin
En 221 antaŭ la Kristo, post pli ol dumiljara sklava socio, naskiĝis la dinastio Qin, esperantigite Ĉjin, - la unua unueca feŭda dinastio kun centralizita potenco en la historio de Ĉinio. Ĝi sekvis la Dinastion Zhou, kaj ĝin sekvis la Dinastio Han.
| Dinastio Qin | ||
|---|---|---|
| Dinastio | ||
| historia Ĉinia ŝtato • historia epoko • Ĉinaj dinastioj • imperio • kulturo • stilo | ||
| Apero | -221 vd | |
| Fino | -206 vd | |
| Dinastiaj rilatoj | ||
| Branĉo de | Qin Han vd | |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ANTIKVA | |||||||
| 3 Suverenoj kaj 5 Imperiestroj | |||||||
| Dinastio Xia 2070–1600 a.K. | |||||||
| Dinastio Shang 1600–1046 a.K. | |||||||
| Dinastio Zhou 1045–256 a.K. | |||||||
| Okcidenta Zhou | |||||||
| Orienta Zhou | |||||||
| Periodo de Printempo kaj Aŭtuno | |||||||
| Periodo de Militantaj Regnoj | |||||||
| IMPERIA | |||||||
| Dinastio Qin 221 a.K.–206 a.K. | |||||||
| Dinastio Han 206 a.K.–220 K.E. | |||||||
| Okcidenta Han | |||||||
| Dinastio Xin | |||||||
| Orienta Han | |||||||
| Tri Reĝlandoj 220–280 | |||||||
| Wei, Shu Han & Wu | |||||||
| Dinastio Jin 265–420 | |||||||
| Okcidenta Jin | Dek ses regnoj 304–439 | ||||||
| Orienta Jin | |||||||
| Sudaj kaj Nordaj Dinastioj 420–589 | |||||||
| Dinastio Sui 581–618 | |||||||
| Dinastio Tang 618–907 | |||||||
| ( Dua Zhou 690–705 ) | |||||||
| 5 Dinastioj k 10 Regnoj 907–960 |
Dinastio Liao 907–1125 | ||||||
| Dinastio Song 960–1279 |
|||||||
| Norda Song | Okc. Xia | ||||||
| Suda Song | Jin | ||||||
| Dinastio Yuan 1271–1368 | |||||||
| Dinastio Ming 1368–1644 | |||||||
| Dinastio Qing 1644–1911 | |||||||
| MODERNA | |||||||
| Respubliko Ĉinio 1912–1949 | |||||||
| Ĉina Popola Respubliko 1949–nun |
Respubliko Ĉinio (Tajvano) 1945–nun | ||||||
|
Rilataj artikoloj
| |||||||
La naskiĝo de la dinastio Qin havis ekstreme gravan signifon por la ĉina historio. De 225 ĝis 222 antaŭ la Kritsto estis periodo de Militantaj Regnoj en la ĉina historio kaj ankaŭ la lasta periodo de la ĉina sklava socio. Tiam ekzistis multaj regnoj kaj post ilia reciproka aneksado fine restis nur 7 pli grandaj regnoj, nome, Qin, Qi, Chu, Wei, Yan, Han kaj Zhao. Inter la sep dinastioj, la ŝtatforto de Qin en la nordokcidenta Ĉinio rapide potenciĝis pro pli frua praktikado de milita kaj agrikultura reformado. En 247 antaŭ la Kristo, estante nur 13-jara Ying Zheng heredis la reĝ-postenon de Qin kaj en la aĝo de 22 jaroj, li komencis efektivigi grandiozan unuigan strategion kaj aneksis la aliajn ses regnojn. Li vaste varbis talentulojn, enoficigante ilin ĉiujn sur gravajn postenojn. Ekzemple, li enoficigis spionon de Han-regno Zheng Guoxing en la gravan postenon en konstruado de ‘Zhengguo-kanalo’ kaj dank’ al la kanalo, pli ol 40mil hektaroj da alkalaj kampoj fariĝis fekunda kaj riĉrikoltaj agroj malgraŭ trosekeco kaj inundo kaj tio metis solidan materian bazon por unuigo de Ĉinio fare de Qin.
En malpli ol 10 jaroj de 230 ĝis 221 antaŭ la Kristo, sinsekve elimininte la ses regnojn, Han, Zhao, Wei, Yan, Chu kaj Qi, Ying Zheng plenumis la grandan aferon de unuigo de Ĉinio. Tiam finiĝis en la ĉina historio la splitiga situacio kaj aperis unueca aŭtokratisma Qin-dinastio kun centralizita potenco.
Ying Zheng fariĝis la unua imperiestro en la ĉina historio, nome Shihuangdi. La unuigo de Ĉinio fare de Qin havis ekstreme grandajn kontribuon kaj signifon en la ĉina historio. Unue, politike la unua imperiestro abolis nobeligan sistemon, praktikis distriktodividan sistemon de supergubernio kaj gubernio, dividante la tutan landon en 36 superguberniojn, sub kiuj estis instalitaj gubernioj; ĉiuj oficistoj centraj kaj lokaj estis elektitaj, en- kaj el-oficigitaj persone de la imperiestro mem kaj iliaj postenoj ne estis heredataj. La distriktodivida sistemo de Qin-dinastio poste fariĝis fiksa sistemo de pli ol 2 000 jaroj de la ĉina feŭda historio. Nun en Ĉinio, nomo de multaj gubernioj estas decidita en Qin-dinastio antaŭ pli ol dumil jaroj. Unuigo de ideogramoj estas alia grava kontribuo de Qin-dinastio.
antaŭ Qin-dinastio, ĉiuj regnoj havis siajn proprajn ideogramojn, kiuj kvankam venis de la sama fonto kaj malgrande diferencis en skribado, tamen ankoraŭ kaŭzis maloportunojn en kulturaj komuniko kaj interfluo. Depost la unuiĝo de Ĉinio, oni difinis, ke la malgrandaj sigelstilaj ideogramoj de Qin estu ĝenerale uzataj tra la tuta lando kaj post tiam la evoluado de ĉinaj ideogramoj estis laŭregula. Tio posedis netakseblan signifon por la formiĝo de la ĉina historio kaj heredo de ties kulturo. Kaj cetere, la unua imperiestro unuigis ankaŭ la sistemon de mezurado kaj pesado. antaŭe, same kiel la ideogramoj, la unuoj de mezuroj kaj pezoj de diversaj regnoj estis diferencaj kaj kompreneble tio malhelpis la disvolvon de la ekonomio. Adaptiĝinte kun tio, la unua imperiestro unuigis monon kaj leĝon kaj tio kreis kondiĉojn por la ekonomia disvolvo de la tuta lando kaj ankaŭ ege fortigis la pozicion de centralizita potenco de la dinastio.
Por fortigi tiranan regadon en ideologio, en 213 antaŭ la Kristo, la unua imperiestro ordonis bruligi ĉiujn historiajn kronikojn, konfuzianismajn klasikaĵojn de aliaj regnoj, ekskluzive de la “Historia Kroniko de Qin-regno” kaj eĉ mortigis la sekretajn konservantojn kaj propagandantojn de tiuj klasikaĵoj. Samtempe kun tio, por eviti invadon de nordaj naciminoritatoj, li ordonis ripari la dekmil-lian Grandan Muron, kunligi ĝiajn sektorojn, konstruitajn de Qin, Zhao, Yan kaj aliaj regnoj, okcidente ĝis dezerto kaj oriente ĝis maro.
La unua imperiestro grandskale disvolvis civilan inĝenieradon, mobilizis pli ol 700 milojn da kamparanoj-laboristoj kaj asignis grandan sumon da mono por konstrui Lishan-maŭzoleon. La maŭzoleo Lishan kaj la Muzeo de terakotaj soldatoj kaj ĉevaloj de Qin-dinastio nun estas mondaj heredaĵoj.
Unuiginte Ĉinion, la unua imperiestro finis en la ĉina historio longtempe splitigan situacion, starigis potencan multnaciecan imperion Qin kun han-nacieco kiel la ĉefa kaj malfermis novan ĉapitron de la ĉina historio.