Esto kaj tempo

Esto kaj Tempo (germane 'Sein und Zeit') estas verko de la germana filozofo Martin Heidegger publikigita en la jaro 1927. Kvankam ĝi estis skribita rapide, kaj laŭ la intencoj formulitaj en la enkonduko, ke Heidegger neniam kompletigis la projekton, kiun li skizis en la enkonduko de la libro, "Esto kaj Tempo" estas konsiderata lia plej grava verko kaj havis grandan influon al la filozofio de la 20-a jarcento ĝenerale, kaj precipe pri ekzistadismo, hermeneŭtiko kaj dekonstruismo.

Esto kaj Tempo
philosophical work
Aŭtoroj
Aŭtoro	Martin Heidegger
Lingvoj
Lingvo	germana lingvo
Eldonado
Eldondato	1927
Trajtoj
Paĝoj	478
Ĝenro	nefikcia literaturo

dometo en Todtnauberg kie Heidegger verkis la eseon

La eseo, nefinita, havas kiel gvidfadenon la problemon de la esto kaj de ĝia naturo. Tio estis la fundamenta demando de la greka metafiziko jam de la tempo de Platono kaj Aristotelo.

Ĝi estis tradukita al multaj lingvoj.

La originala projekto

La libro "Esto kaj Tempo" estis komence intencita por enhavi du ĉefajn volumojn kiuj konsistus el po tri partoj. Heidegger estis devigita publikigi sian libron post kompletigado de nur la unuaj du partoj de la unua volumo de la projekto. La aliaj partoj de la projekto neniam estis publikigitaj, kvankam referencoj al ili troveblas en kursoj kiuj estis publikigitaj kiel libroj inter 1926-1929.

Resumo

En la unuaj paĝoj de la libro, Heidegger priskribas la projekton, kiun li entreprenis per la sekvaj vortoj: "Nia intenco en la venonta traktaĵo estas labori pri la demando pri la signifo de esti, kaj fari tion en konkreta maniero." Heidegger asertas, plue, ke la ontologia tradicio preteriris tiun demandon formulante ĝin kiel demandon koncerne la naturon de homa konebla estaĵo, tiel supozante kio estis petita en salutoj al la karakterizado de estaĵo. En "Esto kaj Tempo" Heidegger provis karakterizi homon kiel demandante la demandon de estaĵo. Kiel demandanto, laŭ Heidegger, la homo estas malfermita ricevi malsamajn respondojn al ĉi tiu demando laŭ la maniero kiel la ento estas rivelita al li en sia agado-en-la-mondo.

Sur la formala nivelo, Heidegger proponas, kiel alternativon, kompreni la estaĵon mem kiel aparta de aliaj estaĵoj. Laŭ Heidegger, kio distingas estaĵon de estaĵoj en la mondo estas tiu estaĵo ĉiam nur ebleco, kaj tial ne povas esti identigita kun iu speciala unuo. Male, laŭ Heidegger, la karakterizado de estaĵoj estas farita el la kampo de eblecoj kiuj malfermiĝas por la estaĵo-de-homo-en-la-mondo kaj tial esence implikas la redukton de tiuj eblecoj al la determino de estaĵoj. En la libro, Heidegger provas karakterizi la kondiĉojn por la apero de iu unuo entute. Heidegger asertas ke la koncepto de esti kondukas al la klarigo de sia signifo ("sinn des seins", "la maniero kiel en kiu io fariĝas komprenebla kiel io"). Laŭ Heidegger, tiom kiom ĉi tiu sento de estaĵo antaŭas iun apartan rilaton al la mondo koncerne la ekzistmanieron de iu aparta ento, ĝi estas antaŭkoncepta, nepropozicia kaj tial ankaŭ antaŭscienca. La fundamenta ontologio (tiel Heidegger nomas sian esploron en "Esto kaj Tempo") klarigos la antaŭan komprenon al iu alia maniero de scio aŭ interpreto, teorio, specifa ontologio aŭ reflekta penso. Aliflanke, Heidegger emfazas, ne ekzistas alia aliro al estaĵo ol la estaĵoj mem - tio estas, la demando de estaĵo devus esti demandita koncerne iun enton kaj rilate al ĝia estaĵo.

Dasein

La demando, kiun Heidegger celas demandi en "Esto kaj Tempo", do, estas "Kio estas la estaĵo, kiu donos al ni aliron al la demando pri la signifo de esti?" La respondo de Heidegger estas ke tiu ĉi estaĵo estas la estaĵo por kiu la demando pri estaĵo havas signifon, por kiu la demando pri estaĵo estas grava. Tio estas, la estaĵo por kiu estaĵo estas demando ne estas kio sed kiu. Heidegger nomas ĉi tiun estaĵon "Dasein" (frazo kiu povas esti tradukita kiel "esti-ĉi tie" aŭ "esti-tie"). La metodo uzita fare de Heidegger en la libro inkludas la provon karakterizi Dasein, kun la celo kompreni la signifon de esti mem tra la interpreto de la tempa dimensio de Dasein (ŝanĝo en tiu dimensio de Dasein, laŭ Heidegger, kunportas. la signifo de tiu estaĵo).

La karakterizado de Dasein en "Esto kaj Tempo" estas duetapa: en la unua dividado, Heidegger ĝenerale karakterizas Dasein kiel estante-en-la-mondo kaj estado-kun-aliaj. Per ĉi tiu karakterizado, Heidegger serĉas klarigi la interpretan manieron en kiu persono alproksimiĝas al la mondo ĉiutage, ĉefe surbaze de la praktikaj agadoj kiujn li faras ĉiutage kaj siaj roloj rilate al aliaj. En la dua divizio Heidegger karakterizas la homon rilate al la demando pri sia kompleta aspekto (kiel aro de siaj eblecoj), kion Heidegger nomas "aŭtenteco". La analizo de Heidegger venas al la konkludo, ke ĉe la bazo de la esto de Dasein estas la neebleco de la ebleco de ĝia apero entute, kiu finfine baras kompletan ontologian karakterizadon de la homo, ĉar la homo kiel tuto neniam aperas en la mondo, sed nur la homo. en sia parteco kaj fineco.

Tempo

Finfine, la demando pri la aŭtentikeco de Dasein ne povas esti distingita de la "historieco" de Dasein. Unuflanke, Dasein kiel mortonto estas "streĉita" inter naskiĝo kaj morto, kaj estas "ĵetita" en la mondon, tio estas, ĵetita en ĝiajn eblecojn, eblecojn kiujn Dasein estas postulata por ampleksi. Aliflanke, la aliro de Dasein al la sama mondo kaj al la samaj eblecoj estas ĉiam farita per historio kaj per tradicio - jen la demando pri la "historieco de la mondo": inter la sekvoj de tiu ĉi demando, laŭ Heidegger, estas; ke la aŭtentika eblo de Dasein troviĝas en sia kapablo elekti "heroon". La rezulto de la progresado de ĉi tiu argumento estas la ideo ke la estaĵo de Dasein estas tempo. Tamen, Heidegger finas sian verkon per serio da misteraj demandoj, kiuj antaŭvidas la bezonon rekonstrui la historion de filozofio kaj la manieron kiel ĝiaj ĉefaj komprenmanieroj ĝis nun estis komprenitaj. Tiuj demandoj, aliflanke, neniam estis rekte responditaj ene de la enketo de "Esto kaj Tempo",