Metopo

Metopo en la klasika arkitekturo de la antikva epoko laŭ la Esperanto-vortaro PIV estas "elemento de dorika friso, ŝtonplato dekore aŭ figure skulptita inter du triglifoj".

Lapito kaj centaŭro: metopo de la Partenono

Laŭ Francisko Azorín metopo estas Ornamita pleto inter ĉiu du triglifoj ĉe la dorikorda friso. Li indikas etimologion el la greka metope, el meta + ope (meza truo) kaj de tie la latina metopa.

Priskribo

Temas pri rektangula arkitektura elemento, kiu alterne kun triglifo konsistigas dekoran bendon supre de antikva dorika konstruaĵo. Metopoj ofte havis pentritajn aŭ skulptitajn dekorojn, la plej fama ekzemplo estas la 92 metopoj de la friso de la Partenono en la akropolo de Ateno, kiu bildigas la batalon inter la centaŭroj kaj la lapitoj. La farbo de la plej multaj metopoj perdiĝis dum la jarcentoj, sed restis sufiĉaj spuroj por havi proksiman ideon de la origina aspekto.

Strukture, metopoj povas esti ĉizitaj el unu bloko kun triglifo aŭ pluraj triglifoj, aŭ ili povas esti ĉizitaj unuope kaj poste esti enmetataj en la triglifajn blokojn kiel en la templo de la diino Afea. Kvankam ili tendencas esti pli-malpli kvadrataj, iuj metopoj estas signife pli respektive malpli larĝaj ol altaj. En iuj frisoj ankaŭ la larĝeco de la metopoj varias.

Jen kvar fotoj de metopoj

• 
  blokoj kun spacoj por la enmeto de metopoj en Delfo
• 
  metopoj kun dekoraj skulptaĵoj en la doria friso de la Trezorejo de la Atenanoj en Delfo
• 
  friso de la Templo de la diino Afea, kun triglifoj kaj spacoj por metopoj
• 
  doria friso kun skulptitaj metopoj en la templo de la dio Hefesto en Ateno

Referencoj

• Robertson, D. S. (1929) Handbook of Greek and Roman Architecture. Kembriĝo (Anglio): eldonejo Cambridge University Press.